Τετάρτη 22 Φεβρουαρίου 2017

Στη μνήμη ενός συντρόφου ΓΡΑΦΕΣ ΦΙΛΩΝ ΤΟΥ ΝΩΝΤΑ από την Ελευσίνα και τα Κύθηρα

Είχαμε φτιάξει συνθηματικό για την Άλλη ζωή
ένα τραγούδι – σημάδι αλληλοαναγνώρισης.
Σφυρίζω τώρα τον σκοπό με την κρυφή ελπίδα
ότ’ είμαστε ήδη νεκροί χωρίς να το γνωρίζουμε.
* από τα «Xenia» του Eugenio Montale
Οι Φίλοι γράφουν για τον συνεργάτη, τον συμπατριώτη, τον συμπαίκτη, τον σύντροφο Νώντα, για τον αγωνιστή, τον εργάτη, τον πολίτη, τον φίλο. Ζήτησα λίγα λόγια απ’ τον καθένα χωρίς καμμία επιτήδευση, για να νοιώσουμε, μες στην σύνθεση των διαφορετικών όψεων, τις πτυχές εκείνες που χάναμε απ’ την πληθωρική του παρουσία.
Τον γνώριζα απ’ τα παλιά˙ μας ένωναν πολλά: η Ελευσίνα και τα Κύθηρα, η Αριστερά, το ρεμπέτικο και η πατρική αγωνία. Γιατί ο Νώντας, εκτός απ’ όλα τ’ άλλα, υπήρξε, τα τελευταία χρόνια, υποδειγματικός πατέρας για τα πνευματικά του παιδιά. Κι ήταν παρηγοριά κι απόλαυση να τον ακούς και να μοιράζεσαι μαζί του τις γονικές του μέριμνες κι εμπειρίες.
Και μια ανάμνηση πολιτική: Όταν η σημερινή κυβερνώσα παράταξη απαλλάχθηκε από τις ενοχλητικές εκ των έσω φωνές για να συνεχίσει απερίσπαστη το αμφίβολο έργο της, εκείνος υιοθέτησε τον χαρακτηρισμό που αποδόθηκε στους αποδιοπομπαίους και μου ζήτησε πολύ σοβαρά με το πικρό του χιούμορ να υπογράφει εδώ, στη Ντραγκονέρα μας, ως ‘‘Αριστερό Βαρίδι’’.
Τα κείμενα που ακολουθούν δεν γράφτηκαν και δεν πρέπει να διαβαστούν ως επικήδειοι. Είναι τεκμήρια μνήμης και αντίδωρα φιλίας για κάποιον ωστόσο που ήθελε κι άξιζε την ζωή, όχι την μνήμη. Φωτίζουν σε κάποιο βαθμό τον εκλιπόντα κι εξίσου τον καθένα που γράφει για τον δικό του Νώντα.
Αλλά ας μην πω άλλα˙ κι ας μιλήσουν οι φίλοι μας…
%ce%bc%ce%b1%ce%b6%ce%b5%cf%8d%ce%bf%ce%bd%cf%84%ce%b1%cf%82-%cf%84%ce%b1-%ce%b4%ce%af%cf%87%cf%84%cf%85%ce%b1
ΑΥΤΟΣ Ο ΚΟΣΜΟΣ Ο ΜΙΚΡΟΣ, Ο ΜΕΓΑΣ – ΤΟΥ ΝΩΝΤΑ Ο ΚΟΣΜΟΣ!
του Θοδωρή Δρίτσα
Συνήθως, ο Νώντας ήταν που με υποδεχόταν όταν ερχόμουν στα Κύθηρα. Και με τριγύριζε με το αγροτικό του σε όλες τις περιοδείες στο νησί. Κι ο Νώντας ήταν τις περισσότερες φορές που με ξεπροβόδιζε όταν έφευγα.
Όταν το σούρουπο της Τρίτης, στο λιμάνι του Πειραιά, τον ξεπροβοδίσαμε εμείς, μαζί με το Γιώργο Γαβρίλη, τον Τάκη Χατζηπέρο, την Ελένη Σταματάκη, τον Χρήστο Φωτιάδη και άλλους, για το τελευταίο του ταξίδι στα Κύθηρα, αισθάνθηκα ότι αυτό είναι άδικο. Ανισότιμο.
Γιατί εκείνος, σεμνός, τρυφερός και ταυτόχρονα πληθωρικός, δεν έχανε στιγμή να μας χαρίζει ερεθίσματα σπουδαία. Ερεθίσματα σκέψης και προβληματισμού. Ερεθίσματα δράσης και ανταπόκρισης σε ανάγκες ανθρώπων. Ερεθίσματα μεγαθυμίας. Ερεθίσματα συναισθημάτων.
Κι εμείς, το σούρουπο της Τρίτης, στο λιμάνι του Πειραιά, δεν είχαμε να του χαρίσουμε τίποτα! Λίγα λουλούδια μόνο, έναν καημό και ένα δάκρυ…
Δύσκολο, μα πολύ δύσκολο να αποχωριζόμαστε το Νώντα Βέζο. Απουσία απ’ αυτές που δεν θα την παραδεχτούμε ποτέ. Δεν θα εξοικειωθούμε. Διόλου τυχαίο.
Δεν ήταν μόνο ένας έντιμος άνθρωπος της καθημερινής βιοπάλης. Δεν ήταν μόνο ένας αγωνιστής της Αριστεράς, της Δικαιοσύνης, της Αξιοπρέπειας, του Ουμανισμού, της Δημοκρατίας και της Ελευθερίας. Ήταν και ένας λαϊκός διανοούμενος, ένας οραματιστής, ένας καλλιτέχνης.
Ήθελε να αλλάξει τον κόσμο. Το ήθελε πολύ. Και ήξερε πόσο δύσκολο είναι αυτό. Πατούσε γερά στη γη αν και θαλασσινός, μαθημένος στις φουρτούνες. Ήξερε… Και αυτό τον έκανε σπουδαίο και σημαντικό για όλους μας. Αυτό τον έκανε να επιμένει αλλά και να κατανοεί και να σέβεται. Αυτή ήταν η ομορφιά του. Η ομορφιά ενός κομμουνιστή που έζησε σ’ έναν κόσμο σκληρής ατομικής ανταγωνιστικότητας. Πριν ακόμα γεννηθεί ο δικός του κόσμος.
Λένε πως η ολοκλήρωση του κάθε ανθρώπου μετριέται με την αρμονική σύνθεση της ατομικής, της κοινωνικής και της πολιτικής του παρουσίας και ακτινοβολίας. Πενήντα τέσσερα χρόνια, ο Νώντας, στον απίστευτα ζωογόνο ιστορικό άξονα Ελευσίνας – Κυθήρων, τίμησε τα βιώματά του, την ύπαρξή του, την οικογενειακή και κοινωνική του παράδοση, τις παραδόσεις και της Ελευσίνας και των Κυθήρων. Τίμησε την Ιστορία του. Και την ιστορία των αγαπημένων του ανθρώπων.
Αγαπημένε σύντροφε και φίλε μου, θρηνώ σε. Θα σε κρατήσουμε φυλακτό και αποσκευή πολύτιμη στην υπόλοιπη διαδρομή μας. Σε αγαπήσαμε γιατί μας κέρδισες και έτσι κερδίσαμε εμείς από σένα. Δεν ξέρω αν μπορέσαμε να σου το δείξουμε αυτό. Το ελπίζω.
Αθηνά, κουράγιο! Νώντα Βέζο, λεβέντη, Ζορμπά των Κυθήρων, είναι βέβαιο πως θα μείνεις στη συντροφιά μας. Αρνούμαι να σε αποχωριστώ…
%ce%bd%cf%8e%ce%bd%cf%84%ce%b1%cf%82

ΜΙΚΡΗ ΙΣΤΟΡΙΑ
του Γιώργου Διδυμιώτη
Κάποτε μου είπε μια ιστορία από τα παιδικά του χρόνια στην Ελευσίνα. Μια από τις πολλές του ιστορίες αλλά σίγουρα αυτή που μου έρχεται πρώτη-πρώτη στο μυαλό κάθε φορά που τον σκέφτομαι από τότε που έμαθα πως αρρώστησε μέχρι και τώρα.
Ένα βράδυ καθόταν στο σαλόνι του σπιτιού του με τη μητέρα του. Χτύπησε η πόρτα και ήταν μια γειτόνισσα που έφερνε ένα κομμάτι τούρτα από τα γενέθλιά της κόρης της. Η μητέρα του Νώντα την ευχαρίστησε και άφησε το γλυκό πάνω στο τραπέζι της κουζίνας. [Εδώ ο Νώντας διέκοψε την αφήγηση για να μου διευκρινίσει ότι, εκείνα τα χρόνια, υπήρχε φτώχεια και η παρουσία μιας τέτοιας τούρτας ήταν πολύ σπάνια στο σπίτι τους.] Για τα παιδιά ένα τέτοιο γεγονός ήταν σαν Πάσχα. Σαν παιδάκι λοιπόν πήγε ανυπόμονα να φάει το γλυκό. Τότε η μητέρα του μπήκε ανάμεσα και του είπε ότι το γλυκό είναι για εκείνον αλλά και για την αδελφούλα του. Ο μικρός κατάλαβε ότι δεν μπορεί να το φάει όλο μόνος του και περίμενε το κομμάτι που του αναλογεί. Η μητέρα πήρε ένα μαχαίρι και πριν κόψει την τούρτα τον ρώτησε: «Πώς θες να το μοιράσω; Σα θεός ή σαν άνθρωπος;». Για τον πιτσιρικά δεν υπήρχε δίλημμα. «Σα θεός» είπε, σίγουρος ότι ο αλάνθαστος θεός θα κόψει με ακρίβεια σε δύο ίσα κομμάτια το γλυκό. Όμως, η μητέρα του έκοψε ένα μεγάλο κομμάτι για την αδερφή του και ένα σαφώς μικρότερο για τον Νώντα. Η έκπληξή του ήταν τέτοια που έμεινε να κοιτάζει, μια το κομμάτι και μια τη μητέρα του, προσπαθώντας να καταλάβει. Η μητέρα μ’ ένα ελαφρύ χαμόγελο τον κοίταξε και του είπε:
«Γιατί απορείς; Είδες πουθενά γύρω σου να τα έχει μοιράσει δίκαια ο θεός;»…
Έτσι είναι καλέ μου φίλε. Έφυγες και συνεχώς θυμάμαι την ιστορία σου. Δεν υπάρχει δικαιοσύνη.

ΕΝΑΣ ΕΛΕΥΣΙΝΙΟΣ ΜΥΣΤΗΡΙΟΣ
της Όλγας Φωτεινάκη
Ήταν Αύγουστος του 1985. Ένας ‘‘Ελευσίνιος Μυστήριος’’ καβαλάει την μηχανή του και μπαίνει στο καράβι με προορισμό την Κρήτη. Πάνω στο καράβι συναντά έναν άλλο μηχανόβιο-μυστήριο, ο οποίος είχε βάλει πλώρη να πάει να συναντήσει δύο φίλους του, που είχαν ρίξει άγκυρα σ’ ένα απομονωμένο νησί, έναν μικρό παράδεισο, όπως του είχαν πει, ανάμεσα σε ουρανό και γη, ανάμεσα στην Πελοπόννησο και την Κρήτη.
Στην διάρκεια του ταξειδιού, οι δύο μυστήριοι έγιναν φιλαράκια και ο Ελευσίνιος αποφασίζει να κατέβει μαζί τους για λίγες μέρες στο μαγεμένο νησί και να συνεχίσει αργότερα για τον τελικό προορισμό του. Ούτε κι ο ίδιος ήξερε τότε, ότι το ταξείδι του για την Κρήτη δεν θα ολοκληρωνόταν. Λίγο που έβαλε το χεράκι της η ουράνια Αφροδίτη, λίγο η καλή παρέα, λίγο η μαγεία των Κυθήρων, τον έκαναν αμέσως να νοιώσει ότι ανήκει εδώ. Κι έτσι το ημιτελές ταξείδι του θα γινόταν η ανακάλυψη ενός καινούργιου κόσμου.
Πάει μια βδομάδα που αυτό το οριακό ταξείδι, το οποίο ξεκίνησε πριν 31 χρόνια και 6 μήνες, διακόπηκε αιφνίδια, άδικα και τραγικά. Άμα καταφέρει όμως κανείς να ξύσει την κρούστα του πόνου που σκεπάζει την ψυχή του κι άμα κοιτάξει από την σωστή γωνία τότε νομίζω ότι θα δει την βαθύτερη διάσταση του Μυστηρίου: κανένα ταξείδι δεν ολοκληρώνεται ποτέ. Μπορεί να κατεβαίνουμε σε στάσεις απροσδόκητες και σε λιμάνια πρωτοειδομένα αλλά το ταξείδι πάντα συνεχίζεται.
Όπου υπάρχει ακόμα ένας τόπος μαγικός, όσο υπάρχουν φίλοι που νοιώθουν ευλογημένοι στη θύμηση του ανθρώπου, όσο το μυστήριο λειτουργεί μες στην ψυχή μας, ο Νώντας θα είναι πάντα εδώ, ταξειδευτής κι επιστροφέας να μας παρηγορεί με τις μουσικές του, με τις διηγήσεις του και με τα όνειρά του.

ΤΑ ΠΡΩΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΙΝΕΛΑ
της Δάφνης Πετροχείλου
[Λυπάμαι που δεν μπορώ να γράψω αυτό το κομμάτι της ψυχής μου στα ελληνικά. Ο Nώντας καθόταν τόσες πολλές ώρες μαζί μου, προσπαθώντας να με διδάξει τη γλώσσα όταν ήρθα και τώρα εγώ απλά δεν μπορώ να βρω τις λέξεις. Μου λείπει και μακάρι να μπορούσα να του πω ευχαριστώ για όλες εκείνες τις στιγμές.]
I remember Nonda’s huge smile and firm handshake when I first met him. I hadn’t been more than a month on Kythera, not knowing a word of Greek or owning more than a few tubes of paint. It wasn’t long before he brought me scraps of wood he found at work and some of his own brushes to use.
«You can do it» he used to say, taking me with him to work so I could see more of the island, the streets and views that became my first paintings here. If it rained, he gave me his jacket or I sat in his car drawing until he was finished and he would drive me home, no matter how far or how tired he was.
I cannot describe Nonda’s generosity of spirit, it was magical and huge, he never gave up on anybody. I remember him sitting near the fire with his bouzouki, laughing and singing around a table with friends, smiling through hard work and sharing whatever he had.
%cf%84%ce%b1-%cf%83%ce%ba%ce%af%cf%84%cf%83%ce%b1-%cf%84%ce%b7%cf%82-%ce%b4%ce%ac%cf%86%ce%bd%ce%b7%cf%82
When I found these sketches I did of him that first winter almost 25 years ago, I understood how deeply he meant those words «you can do it». He wanted everyone to feel their best, to do their best to understand how precious every moment is – and he succeeded.
Thank you Nonda for the love and acceptance you shared with us. I will never forget you.

ΓΙΑ ΤΟΝ ΝΩΝΤΑ
από την σελίδα της Φιλαρμονικής Ποταμού
Ο Νώντας Βέζος ήταν πάντα πρόθυμος να δώσει χέρι βοήθειας στην Φιλαρμονική είτε με τα κρουστά στις παρελάσεις είτε στις συναυλίες με το μπουζούκι του. Γιατί αυτό ήταν ο Νώντας. Ένας άνθρωπος της μουσικής και της βοήθειας.
Έφυγε πολύ νωρίς. Η μικρή μας κοινωνία και η μικρή μας μπάντα δεν έχουν την πολυτέλεια να χάνουν τέτοια πολύτιμα μέλη. Τα θερμά μας συλλυπητήρια στην σύζυγό του Αθηνά και στους οικείους του.

ΧΡΟΝΙΑ ΦΛΕΓΟΜΕΝΑ ΩΣΑΝ ΚΥΛΙΟΜΕΝΕΣ ΠΕΤΡΕΣ
του Γαβρίλη Ψαρρά
17 χρόνια μαζί στη μουσική. Μόνο εμείς κι οι Rolling Stones ρε Νώντα. Καλό ταξείδι…

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΚΟΜΜΑΤΙΚΗΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗΣ
της Ν.Ε. Πειραιά του Συ.Ριζ.Α.
Γεννημένος το 1963 στην Ελευσίνα, όπου και μεγάλωσε, οργανώθηκε στη νεαρή ηλικία των 16 ετών (1979) στη ΔΗΜΑΚ. Εντάχθηκε, επίσης, στην Ε.ΚΟ.Ν. Ρήγας Φεραίος και μετέπειτα στο χώρο της Ανανεωτικής Αριστεράς. Ήταν μέλος του ΣΥΝ και του ΣΥΡΙΖΑ από την ίδρυσή τους. Το 1990 μεταδημότευσε στα Κύθηρα και εργάστηκε ασκώντας το επάγγελμα του ψαρά, έχοντας, παράλληλα, με τη σύζυγό του Αθηνά μια μικρή οικογενειακή ταβέρνα. Καθόλα τα χρόνια που έζησε στα Κύθηρα, ανέπτυξε έντονη συνδικαλιστική δράση στο χώρο της αλιείας. Συμμετείχε στα πολιτικά πράγματα του νησιού, αγωνιζόμενος για τα τις ιδέες και τις αξίες της Αριστεράς, πάντα με ανιδιοτέλεια και συνέπεια. […] Η είδηση της απώλειάς του γέμισε με θλίψη τους συντρόφους του, τους συναδέλφους του και όλους τους Κυθηραίους. Όσοι τον γνώρισαν, θα τον θυμούνται για την τιμιότητα, τον καθημερινό αγώνα και την αγάπη του για το συνάνθρωπο.
%cf%83%cf%84%ce%b7%ce%bd-%ce%ba%ce%b7%ce%b4%ce%b5%ce%af%ce%b1-%cf%84%ce%bf%cf%85-%cf%83%cf%84%cf%81%ce%b1%cf%84%ce%ae
Η ΓΕΝΕΤΕΙΡΑ ΕΛΕΥΣΙΝΑ ΤΟΝ ΑΠΟΧΑΙΡΕΤΑ…
του Γιώργου Τσουκαλά*
Τα φέρνει έτσι η ζωή και πρέπει να μιλήσω για έναν εξαιρετικό φίλο που λειτουργούσε έξω από τις δικές μου νόρμες. Ο Νώντας ήταν ένας πολυτάλαντος αριστερός τυχοδιώκτης.
Πολυτάλαντος γιατί τα χέρια του έπιαναν και δημιουργούσαν. Μπορούσε να βάψει, να επισκευάσει, να συναρμολογήσει, να κατασκευάσει. Τόσο τα σπίτια που κατά καιρούς είχε μείνει όσο και το μαγαζί του, η ‘‘Βαρκούλα’’, είχαν την προσωπική του φροντίδα και σφραγίδα.
Αριστερός και ταυτόχρονα πολύ καλός χαρακτήρας. Αυτό το τελευταίο δεν σου το παρέχει η κομματική σου ταυτότητα όποια κι αν είναι. Ανοιχτός, καλαμπουρτζής, εύθυμος, αυτοσαρκαστικός, ευφυής, πρωτότυπος. Μπορούσε εξαιτίας του χαρακτήρα του να λυγίσει τις κομματικές προτιμήσεις που όριζαν παρέες και συντροφιές, ιδίως τις παλαιότερες και σκληρότερες εποχές, να ανοιχτεί και να δώσει χαρά και ποιότητα σε όποιον έκανε μισό βήμα προς το μέρος του.
Τυχοδιώκτης αφού την καλή εποχή άφησε μια στρωμένη δουλειά κι εγκαταστάθηκε στα Κύθηρα αναζητώντας τ’ όνειρό του. Το κυνήγησε, το βίωσε και νομίζω ότι, από εκεί που βρίσκεται, η μόνη συμβουλή που θα ήθελε να μας δώσει είναι να προσπαθούμε να ακολουθούμε αυτό που μας γεμίζει και μας δίνει, παρά τις δυσκολίες, τη μοναδική αίσθηση ευτυχίας.
Για το τέλος του χαιρετισμού να πω κι ετούτο: υπήρξε εσαεί Ελευσίνιος. Γιατί όπου κι αν βρισκόταν δεν ξεχνούσε την πατρίδα της παιδικής ηλικίας, της πρώτης πολιτικοποίησης κι επίσης του παλιούς φίλους. Διατηρούσε ακλόνητη σχέση με την πατρίδα μέσα του και γι’ αυτό τον αποχαιρετούμε ως παντοτινό δημότη της πόλης μας.
* Ο Γιώργος Τσουκαλάς είναι φίλος από την δεκαετία του ’80 και νυν δήμαρχος Ελευσίνας.

ΤΑ ΑΙΩΝΙΑ ΚΙ ΑΦΘΑΡΤΑ
του Μανώλη Χάρου
Αχ βρε Νώντα! Δε σε πρόλαβα. Είμαι στο βαπόρι από Γύθειο, τώρα που σαλπάρεις, δεν είμαι στον Καραβά.
Μεσοπέλαγα σε χαιρετώ, κι ίσως καλύτερα έτσι, γιατί σκέφτομαι πως μάλλον δεν θα μπορούσα να πω φωναχτά αυτά που έχω μέσα στην καρδιά μου.
Βρε Νώντα, δεν μπορώ ούτε εγώ να πιστέψω ότι έφυγες, ούτε κανένας άλλωστε, αφού αυτά που σε χαρακτήριζαν νομίζω είναι άφθαρτα και αιώνια….
Ήσουν καλός και χαρούμενος, Μουσικός, Ψαράς, Αριστερός, ήσουν στήριγμα, φίλος κι αγωνιστής, ήσουν ντόμπρος και ήσουν μάγκας.
Γεια σου βρε Νώντα. Καλά να περνάς εκεί που πας. Μεγάλη λύπη μάς κέρασες.

ΣΗΜΕΡΙΝΟ ΠΕΝΘΟΣ ΚΙ ΑΥΡΙΑΝΕΣ ΝΙΚΕΣ
του Ιππόλυτου Πρέκα
Πόση σημασία έχουν οι λέξεις όταν δεν μπορούν να περιγράψουν συναισθήματα, σκέψεις, την αγωνία για τη ζωή και τον άνθρωπο; Έναν αυθεντικό, βαθιά ευαίσθητο άνθρωπο όπως ο Νώντας.
Αυτά που θα θυμάμαι από τα τελευταία πέντε χρόνια που τον γνώρισα καλύτερα, ήταν η πίστη του στο συλλογικό Πρέπει, η αγωνιστική του διάθεση, η ασυμβίβαστη φύση του. Βιοπαλαιστής, μαχητής πάντα στην πρώτη γραμμή. Καμία ολιγωρία σε καμία στιγμή. Αλληλέγγυος σε κάθε άνθρωπο, συντοπίτη, συνάδελφο.
Εύχομαι ένα πράγμα: να παραδειγματιζόμαστε όλοι μας, ειδικότερα στην μικρή μας κοινωνία, από αυτά τα ποιοτικά στοιχεία που μπορούν διαχρονικά να νικούν το Εγώ και να εξυψώσουν το Εμείς. Όχι ένα θλιβερό αντίο, λοιπόν, αλλά καλή αντάμωση στις αυριανές νίκες που έρχονται. Νώντα, να είσαι σίγουρος!
Είναι στ’ αλήθεια μεγάλη παρηγοριά απέναντι στην οριστική απώλεια, να μαζεύονται τόσοι φίλοι και να μιλούν για έναν αγέρωχο, έντιμο κι αγαπημένο απόντα. Πολλές φορές, η ανάγκη να μιλήσουμε πάνω απ’ το χάσμα που μας χωρίζει (και μας περιμένει) μοιάζει με εξαγορά για τις εν ζωή παραλείψεις μας. Εν προκειμένω, είναι μάλλον η φυσική συνέχεια της πολιτικής δράσης και της καλλιτεχνικής επικοινωνίας που εκείνος ανέπτυσσε με επιμονή, έμπνευση και πίστη, χωρίς εμμονές, διαχωρισμούς ή αποκλεισμούς. Υπ’ αυτήν την έννοια, ο παρηγορητικός λόγος «ο Νώντας θα εξακολουθεί να είναι μαζί μας» αποκτά ρεαλιστικό περιεχόμενο.
Δημήτρης Κουτραφούρης
http://dragonerarossa.gr/

Δεν υπάρχουν σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου