Το Ναυτικό Μουσείο
Κρήτης βρίσκεται στην είσοδο του Ιστορικού Φρουρίου Φιρκά. Ιδρύθηκε το 1973, με
σκοπό να στεγάσει και να διαφυλάξει τις ναυτικές μας παραδόσεις και ειδικότερα
της Κρήτης, την προβολή της ναυτικής μας ιστορίας, καθώς και την καλλιέργεια
της αγάπης προς το θαλάσσιο στοιχείο ως πηγή ζωής και εθνικού μεγαλείου.
Το Ν.Μ.Κ. έχει θέσει ως βασικό στόχο την ανάπτυξη επαφής με άλλα Ναυτικά μουσεία της Ελλάδας και του εξωτερικού. Είναι το 2ο Ναυτικό Μουσείο στην Ελλάδα τόσο από πλευράς παλαιότητας όσο και δυναμικού. Η μόνιμη έκθεση περιλαμβάνει 2.500 εκθέματα όπως κειμήλια, αντικείμενα που ανασύρθηκαν από το βυθό, ζωγραφικούς πίνακες, χάρτες, φωτογραφικό υλικό, μακέτες πλοίων, διάφορα ναυτικά όργανα κ.λπ. Κατανεμημένα σε ενότητες, καλύπτουν χρονολογικά τις περιόδους από την εποχή του χαλκού μέχρι την σημερινή. Πέραν αυτών υπάρχει έκθεση του θαλάσσιου περιβάλλοντος με μια πλούσια συλλογή οστράκων από διάφορα μέρη του κόσμου.
Ένα μεγάλο όραμα του Ναυτικού Μουσείου Κρήτης πραγματοποιήθηκε με την κατασκευή ομοιώματος Μινωικού πλοίου, με βάση ερευνητικό πρόγραμμα πειραματικής αρχαιολογίας, με την χρήση αυθεντικών υλικών, εργαλείων και διαδικασιών της εποχής που αφορά (15ος αι. π.Χ.). Για το δύσκολο αυτό εγχείρημα, το Ναυτικό Μουσείο Κρήτης συνεργάστηκε με το Ινστιτούτο Έρευνας Αρχαίας Ναυπηγικής και Τεχνολογίας «ΝΑΥΔΟΜΟΣ», το οποίο ανέλαβε την έρευνα και την διεύθυνση του προγράμματος. Αποτελεί το κυριότερο έκθεμα του Μουσείου ως μέσο προβολής του Κρητικού πολιτισμού.
Σημαντικό βήμα ανάπτυξης του Ναυτικού Μουσείου, αποτελεί η πρόσφατη παραχώρηση από το ΥΠ.ΠΟ., ενός από τα Ενετικά Νεώρια στο μυχό του ενετικού λιμένα των Χανίων, για τη δημιουργία Μόνιμης Έκθεσης Αρχαίας και Παραδοσιακής Ναυπηγικής.
Τα εκπαιδευτικά προγράμματα του μουσείου, προσαρμοσμένα στις ανάγκες και δυνατότητες κάθε ηλικίας, απευθύνονται σε παιδιά της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης και νηπιακής ηλικίας καθώς και σε παιδιά με ειδικές ανάγκες. Σκοπός τους είναι να διδάξουν, ενθαρρύνοντας την φαντασία, την ευαισθησία και τον προβληματισμό των παιδιών με έμφαση τόσο στην ατομική συμμετοχή, όσο και στην ομαδική εργασία.
Διεύθυνση: Ακτή Κουντουριώτη
Τηλέφωνο: 28210 - 91875
Φαξ: 28210-74484
e-mail: mar-mus@otenet.gr
Ωράριο λειτουργίας:
01/11 - 31/04 Καθημερινά 9:00 - 14:00
01/05 - 31/10 Καθημερινά 9:00 - 17:00 Κυριακή 10:00 - 18:00
Το μουσείο είναι κλειστό τις Δημόσιες Αργίες
Πηγή .chania.gr
Στο πρώτο τμήμα της αίθουσας απεικονίζονται τα νεώρια.
Μια μακέτα που παριστάνει τρία νεώρια από τη συντυχία των 17-18 που είχαν κατασκευάσει οι Ενετοί από τον 15ο αιώνα μέχρι τα μέσα του 17ου αιώνα οπότε η Κρήτη περιήλθε στην κυριαρχία των Τούρκων. Χρησίμευαν για τον ελλιμενισμό και τη φύλαξη των γαλέρων και για μικρές επισκευές.
Σήμερα σώζονται μόνο 7 από το συγκρότημα των 17-18 και 2 του MORO στο Λαγονήσι με εμφανή τα σημάδια της παρέμβασης τόσο των Τούρκων όσο και των Ελλήνων και βέβαια του χρόνου
Αραβικές επιδρομές μαζί με θεομηνίες έχουν καταστροφικές συνέπειες με αποτέλεσμα την παρακμή πολλών πόλεων. Η Κρήτη δεν διαθέτει ακόμα ισχυρή και οργανωμένη άμυνα και ο βυζαντινός στόλος βρίσκεται σε αδυναμία να την προστατεύσει.
Το 824 μ.Χ οι Άραβες κατακτούν την Κρήτη, χτίζουν κάστρα και εξαπολύουν πειρατικές επιδρομές με κύριο ορμητήριο τον Χάνδακα (σημερινό Ηράκλειο). Έτσι η Κρήτη αποχωρίζεται από το Βυζάντιο.
Το 960 μ. Χ, όμως το Βυζάντιο στέλνει τον στρατηγό Νικηφόρο Φωκά, που ηγείται μιας τεράστιας στρατιωτικής και ναυτικής δύναμης και αποβιβάζεται στην περιοχή του Χάνδακα, τον οποίο καταλαμβάνει ύστερα από μακροχρόνια πολιορκία. Έτσι απελευθερώθηκε η Κρήτη.
Οι Βυζαντινοί οργανώνουν την άμυνα και εγκαθιστούν πληθυσμούς που είναι πιστοί στην αυτοκρατορία. Η αυτοκρατορική εξουσία εδραιώνεται με 12 Βυζαντινά αρχοντόπουλα που στέλνονται στην Κρήτη και έτσι η ηρεμία επανέρχεται στο νησί. Τελικά, το 1453 μ. Χ. συντελείται πτώση του Βυζαντίου, μιας αυτοκρατορίας που έδωσε στον κόσμο ένα αξιόλογο πολιτισμό με ανεκτίμητη συμβολή στα γράμματα, τις τέχνες και στη νομική επιστήμη. Μια προσφορά που για πολλές εκατονταετίες είχε υποτιμηθεί.
Στην γέφυρα υπάρχουν διάφορα βοηθήματα όπως:
Πηδάλιο, τηλέγραφοι μηχανών , δρομόμετρα, ενδείκτες ραντάρ, ανεμόμετρα, βαρόμετρο , υγρόμετρο, πυξίδες μαγνητικές και γυροσκοπικές, κλινόμετρα, συσκευές τηλεφωνικής επικοινωνίας κ.α.
Το παιχνίδι της ζωής που παίζεται ση θάλασσα αφορά όλους τους ζωντανούς οργανισμούς της γης. Όλοι γεννιούνται, τρώνε και τρώγονται, παίζουν, μεγαλώνουν, αγωνίζονται, πολλαπλασιάζονται, διατηρώντας χωρίς να το γνωρίζουν τη θαυμαστή ισορροπία της ζωής που δημιουργήθηκε πριν εκατομμύρια χρόνια στο υγρό βασίλειο του Ποσειδώνα και την «παραδίδουν» με το πέρασμα του χρόνου σε κάθε καινούργια γενιά. Αυτή την οικολογική ισορροπία, που είναι η απόλυτη προϋπόθεση για τη διατήρηση όλων των ζωντανών πλασμάτων πάνω στη γη και το καθαρό φυσικό τους περιβάλλον, οι πολυπληθείς κάτοικοι του βυθού τα θεωρούν παντοτινά.
Ο Ελληνικός βυθός είναι η μεγαλύτερη πηγή πλούτου που έχουμε. Είναι η ίδια η ζωή μας και πρέπει όλοι, πολίτες και κράτος, να κάνουμε ό, τι μπορούμε για να διατηρηθεί η ισορροπία του ζωντανού κόσμου της. Αυτό θα μας έλεγαν και οι λίγοι κάτοικοι του βυθού που παρουσιάζονται στον επισκέπτη.
β) Του «Ινστιτούτου Έρευνας της Αρχαίας Ναυπηγικής και Τεχνολογίας: «ΝΑΥΔΟΜΟΣ»,που είχε τη συνολική ευθύνη Έρευνας, Ναυπήγησης και Διεύθυνσης του Προγράμματος, (με 8-μελή διεπιστημονική Ερευνητική Ομάδα).
Το Ν.Μ.Κ. έχει θέσει ως βασικό στόχο την ανάπτυξη επαφής με άλλα Ναυτικά μουσεία της Ελλάδας και του εξωτερικού. Είναι το 2ο Ναυτικό Μουσείο στην Ελλάδα τόσο από πλευράς παλαιότητας όσο και δυναμικού. Η μόνιμη έκθεση περιλαμβάνει 2.500 εκθέματα όπως κειμήλια, αντικείμενα που ανασύρθηκαν από το βυθό, ζωγραφικούς πίνακες, χάρτες, φωτογραφικό υλικό, μακέτες πλοίων, διάφορα ναυτικά όργανα κ.λπ. Κατανεμημένα σε ενότητες, καλύπτουν χρονολογικά τις περιόδους από την εποχή του χαλκού μέχρι την σημερινή. Πέραν αυτών υπάρχει έκθεση του θαλάσσιου περιβάλλοντος με μια πλούσια συλλογή οστράκων από διάφορα μέρη του κόσμου.
Ένα μεγάλο όραμα του Ναυτικού Μουσείου Κρήτης πραγματοποιήθηκε με την κατασκευή ομοιώματος Μινωικού πλοίου, με βάση ερευνητικό πρόγραμμα πειραματικής αρχαιολογίας, με την χρήση αυθεντικών υλικών, εργαλείων και διαδικασιών της εποχής που αφορά (15ος αι. π.Χ.). Για το δύσκολο αυτό εγχείρημα, το Ναυτικό Μουσείο Κρήτης συνεργάστηκε με το Ινστιτούτο Έρευνας Αρχαίας Ναυπηγικής και Τεχνολογίας «ΝΑΥΔΟΜΟΣ», το οποίο ανέλαβε την έρευνα και την διεύθυνση του προγράμματος. Αποτελεί το κυριότερο έκθεμα του Μουσείου ως μέσο προβολής του Κρητικού πολιτισμού.
Σημαντικό βήμα ανάπτυξης του Ναυτικού Μουσείου, αποτελεί η πρόσφατη παραχώρηση από το ΥΠ.ΠΟ., ενός από τα Ενετικά Νεώρια στο μυχό του ενετικού λιμένα των Χανίων, για τη δημιουργία Μόνιμης Έκθεσης Αρχαίας και Παραδοσιακής Ναυπηγικής.
Τα εκπαιδευτικά προγράμματα του μουσείου, προσαρμοσμένα στις ανάγκες και δυνατότητες κάθε ηλικίας, απευθύνονται σε παιδιά της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης και νηπιακής ηλικίας καθώς και σε παιδιά με ειδικές ανάγκες. Σκοπός τους είναι να διδάξουν, ενθαρρύνοντας την φαντασία, την ευαισθησία και τον προβληματισμό των παιδιών με έμφαση τόσο στην ατομική συμμετοχή, όσο και στην ομαδική εργασία.
Διεύθυνση: Ακτή Κουντουριώτη
Τηλέφωνο: 28210 - 91875
Φαξ: 28210-74484
e-mail: mar-mus@otenet.gr
Ωράριο λειτουργίας:
01/11 - 31/04 Καθημερινά 9:00 - 14:00
01/05 - 31/10 Καθημερινά 9:00 - 17:00 Κυριακή 10:00 - 18:00
Το μουσείο είναι κλειστό τις Δημόσιες Αργίες
Πηγή .chania.gr
Χώρος Υποδοχής και Σύμβολα
Στην ενότητα αυτή παρουσιάζονται
στοιχεία της διαχρονικής ναυτικής μας παράδοσης , της ιστορίας, της
πίστης, των συμβόλων που κυριαρχούν έως και σήμερα διατηρώντας τις
μνήμες μας, την σπουδαιότητα των αγώνων για την ύπαρξη μας.
Κυρίαρχη η εικόνα του προστάτη του
Ναυτικού Αγίου Νικολάου, το Εθνικό μας Σύμβολο η σημαία μας, άγκυρα,
βλήματα πυροβόλων μεγάλου διαμετρήματος που όμοια τους αποθάρρυναν τους
εχθρούς της πατρίδας, πιστό αντίγραφο του αγάλματος του Θεού της
θάλασσας «Ποσειδώνα του Αρτεμισίου» ως και θυρεοί υπηρεσιών, αμφορείς
διαφόρων περιόδων κ.λ.π.
Ενετοκρατία
Μια μακέτα που παριστάνει τρία νεώρια από τη συντυχία των 17-18 που είχαν κατασκευάσει οι Ενετοί από τον 15ο αιώνα μέχρι τα μέσα του 17ου αιώνα οπότε η Κρήτη περιήλθε στην κυριαρχία των Τούρκων. Χρησίμευαν για τον ελλιμενισμό και τη φύλαξη των γαλέρων και για μικρές επισκευές.
Σήμερα σώζονται μόνο 7 από το συγκρότημα των 17-18 και 2 του MORO στο Λαγονήσι με εμφανή τα σημάδια της παρέμβασης τόσο των Τούρκων όσο και των Ελλήνων και βέβαια του χρόνου
Βαλκανικοί πόλεμοι (1912-1913)
Από τα μέσα του 1912 τα Χριστιανικά
κράτη της Βαλκανικής κήρυξαν διαδοχικά τον πόλεμο εναντίον της Τουρκίας.
Τον Οκτώβριο βγήκε στον πόλεμο και η Ελλάδα.
Ο Ελληνικός στόλος με επικεφαλής τον Ναύαρχο Παύλο Κουντουριώτη κατέλαβε τη Χίο, Λέσβο, Θάσο, Ίμβρο και στη συνέχεια ύψωσε την Ελληνική σημαία στη χερσόνησο του Αγίου Όρους.
Το Δεκέμβριο του 1912 με τις νικηφόρες ναυμαχίες της Έλλης και της Λήμνου σφραγίζεται η κυριαρχία στο Αιγαίο και η Ελληνικότητα των νησιών.
Η ανεξαρτησία και η « Ένωση της Κρήτης » με την Ελλάδα ήταν ζήτημα σύντομου χρόνου. Την 1η Δεκεμβρίου 1913 υψώνεται στο "ΦΙΡΚΑ" η Ελληνική σημαία.
Οι σκηνές που διαδραματίσθηκαν ήταν συγκλονιστικές. Οι Κρητικοί για να μετριάσουν την έξαψη τους κάρφωναν τα μαχαίρια τους στους μηρούς τους για να τρέξει αίμα και να ηρεμήσουν λίγο από την εθνική υστερία που τους κατείχε.
Ο Ελληνικός στόλος με επικεφαλής τον Ναύαρχο Παύλο Κουντουριώτη κατέλαβε τη Χίο, Λέσβο, Θάσο, Ίμβρο και στη συνέχεια ύψωσε την Ελληνική σημαία στη χερσόνησο του Αγίου Όρους.
Το Δεκέμβριο του 1912 με τις νικηφόρες ναυμαχίες της Έλλης και της Λήμνου σφραγίζεται η κυριαρχία στο Αιγαίο και η Ελληνικότητα των νησιών.
Η ανεξαρτησία και η « Ένωση της Κρήτης » με την Ελλάδα ήταν ζήτημα σύντομου χρόνου. Την 1η Δεκεμβρίου 1913 υψώνεται στο "ΦΙΡΚΑ" η Ελληνική σημαία.
Οι σκηνές που διαδραματίσθηκαν ήταν συγκλονιστικές. Οι Κρητικοί για να μετριάσουν την έξαψη τους κάρφωναν τα μαχαίρια τους στους μηρούς τους για να τρέξει αίμα και να ηρεμήσουν λίγο από την εθνική υστερία που τους κατείχε.
Τουρκοκρατία & Αγώνας της Ανεξαρτησίας (1453-1909)
Το Ελληνικό έθνος κατά τη μακρά διάρκεια
της Τουρκοκρατίας επέδειξε ακατάβλητη αντοχή. Διατήρησε τα ιερά και τα
όσια της φυλής και άσβεστη φλόγα, για την εθνική αποκατάστασή του.
Μεγάλη ήταν η συμβολή της Ορθοδοξίας, για την οποία οι Νεοέλληνες, πλέον
της πίστεώς τους, αισθάνονται και βαθιά ευγνωμοσύνη.
Οι Έλληνες οργανώνονται και αποκτούν αναπτυγμένη ναυτιλία και προετοιμάζουν την ανεξαρτησία τους, με κατάληξη την 25 Μαρτίου 1821, όταν ξεσπά επανάσταση όπου εξαπλώθηκε σταδιακά στον ελληνικό χώρο, μέσα από σοβαρές δυσχέρειες και εσωτερικές διαμάχες . Μια ελληνική δύναμη δημιουργήθηκε. Χωρίς πλοία και ικανούς ναυτικούς, καμία ελληνική κίνηση ήταν ποτέ δυνατή. Και το 1821, επανάσταση χωρίς στόλο θα ήταν παραφροσύνη.
Ο Ελληνικός στόλος συγκροτήθηκε από τη μετατροπή του εμπορικού ναυτικού σε πολεμικό. Υπολογίζονται σε 700 περίπου τα ελληνικά σκάφη την ώρα της Επανάστασης που κατά το μεγαλύτερο μέρος ανήκαν στα τρία νησιά (Ύδρα - Σπέτσες - Ψαρά) όπως επίσης στην Κάσο και το Γαλαξίδι. Τα πλοία αυτά έκαναν εμπόριο σε όλες τις θάλασσες. Τα πληρώματα θεωρούντο τα καλύτερα της εποχής εκείνης σε ναυτοσύνη και ήταν τα πιο εμπειροπόλεμα, γιατί είχαν εξασκηθεί, αντιμετωπίζοντας συνεχώς τους πειρατές. Έτσι επανδρώθηκαν 150 πλοία «γραμμής» και πολλά από τα υπόλοιπα έγιναν πυρπολικά.
Ύστερα από αγώνες και θυσίες αίματος 8 ετών, άλλαξε και η επίσημη πολιτική των Ευρωπαϊκών κρατών και μετά τη Ναυμαχία του Ναυαρίνου (20 Οκτωβρίου 1827) όπου ο ενωμένος στόλος Αγγλίας, Γαλλίας και Ρωσίας καταναυμάχησε τον Τουρκο - Αιγυπτιακό στόλο, υπογράφηκε σύμφωνο αυτονομίας στην αρχή και σε λίγο πλήρους ανεξαρτησίας της Ελλάδας (1829). Η Κρήτη, παρά τους ηρωικούς αγώνες της και παρά το γεγονός ότι πολλοί Κρήτες ήλθαν εθελοντικά στην ηπειρωτική Ελλάδα και πολέμησαν για την ανεξαρτησία της ( έλαβαν μέρος σε πάμπολλες μάχες κατά των Τούρκων και πολέμησαν στο πλευρό του Παπαφλέσσα στο Μανιάκι ). Παρέμειναν υπό την Τουρκική κατοχή. Τα «όπλα της δικαιοσύνης» δυστυχώς, δεν είναι πάντοτε αποτελεσματικά.
Οι Έλληνες οργανώνονται και αποκτούν αναπτυγμένη ναυτιλία και προετοιμάζουν την ανεξαρτησία τους, με κατάληξη την 25 Μαρτίου 1821, όταν ξεσπά επανάσταση όπου εξαπλώθηκε σταδιακά στον ελληνικό χώρο, μέσα από σοβαρές δυσχέρειες και εσωτερικές διαμάχες . Μια ελληνική δύναμη δημιουργήθηκε. Χωρίς πλοία και ικανούς ναυτικούς, καμία ελληνική κίνηση ήταν ποτέ δυνατή. Και το 1821, επανάσταση χωρίς στόλο θα ήταν παραφροσύνη.
Ο Ελληνικός στόλος συγκροτήθηκε από τη μετατροπή του εμπορικού ναυτικού σε πολεμικό. Υπολογίζονται σε 700 περίπου τα ελληνικά σκάφη την ώρα της Επανάστασης που κατά το μεγαλύτερο μέρος ανήκαν στα τρία νησιά (Ύδρα - Σπέτσες - Ψαρά) όπως επίσης στην Κάσο και το Γαλαξίδι. Τα πλοία αυτά έκαναν εμπόριο σε όλες τις θάλασσες. Τα πληρώματα θεωρούντο τα καλύτερα της εποχής εκείνης σε ναυτοσύνη και ήταν τα πιο εμπειροπόλεμα, γιατί είχαν εξασκηθεί, αντιμετωπίζοντας συνεχώς τους πειρατές. Έτσι επανδρώθηκαν 150 πλοία «γραμμής» και πολλά από τα υπόλοιπα έγιναν πυρπολικά.
Ύστερα από αγώνες και θυσίες αίματος 8 ετών, άλλαξε και η επίσημη πολιτική των Ευρωπαϊκών κρατών και μετά τη Ναυμαχία του Ναυαρίνου (20 Οκτωβρίου 1827) όπου ο ενωμένος στόλος Αγγλίας, Γαλλίας και Ρωσίας καταναυμάχησε τον Τουρκο - Αιγυπτιακό στόλο, υπογράφηκε σύμφωνο αυτονομίας στην αρχή και σε λίγο πλήρους ανεξαρτησίας της Ελλάδας (1829). Η Κρήτη, παρά τους ηρωικούς αγώνες της και παρά το γεγονός ότι πολλοί Κρήτες ήλθαν εθελοντικά στην ηπειρωτική Ελλάδα και πολέμησαν για την ανεξαρτησία της ( έλαβαν μέρος σε πάμπολλες μάχες κατά των Τούρκων και πολέμησαν στο πλευρό του Παπαφλέσσα στο Μανιάκι ). Παρέμειναν υπό την Τουρκική κατοχή. Τα «όπλα της δικαιοσύνης» δυστυχώς, δεν είναι πάντοτε αποτελεσματικά.
Βυζαντινή περίοδος
Κατά τη Βυζαντινή περίοδο η Κρήτη
αποτελεί αυτοτελή διοικητική περιφέρεια διοικούμενη από το Βυζαντινό
στρατηγό με διοικητικό και στρατιωτικό κέντρο τη Γόρτυνα. Ο πληθυσμός
της, καθαρά Ελληνικός, όπως αναφέρθηκε είναι χριστιανικός.
Αραβικές επιδρομές μαζί με θεομηνίες έχουν καταστροφικές συνέπειες με αποτέλεσμα την παρακμή πολλών πόλεων. Η Κρήτη δεν διαθέτει ακόμα ισχυρή και οργανωμένη άμυνα και ο βυζαντινός στόλος βρίσκεται σε αδυναμία να την προστατεύσει.
Το 824 μ.Χ οι Άραβες κατακτούν την Κρήτη, χτίζουν κάστρα και εξαπολύουν πειρατικές επιδρομές με κύριο ορμητήριο τον Χάνδακα (σημερινό Ηράκλειο). Έτσι η Κρήτη αποχωρίζεται από το Βυζάντιο.
Το 960 μ. Χ, όμως το Βυζάντιο στέλνει τον στρατηγό Νικηφόρο Φωκά, που ηγείται μιας τεράστιας στρατιωτικής και ναυτικής δύναμης και αποβιβάζεται στην περιοχή του Χάνδακα, τον οποίο καταλαμβάνει ύστερα από μακροχρόνια πολιορκία. Έτσι απελευθερώθηκε η Κρήτη.
Οι Βυζαντινοί οργανώνουν την άμυνα και εγκαθιστούν πληθυσμούς που είναι πιστοί στην αυτοκρατορία. Η αυτοκρατορική εξουσία εδραιώνεται με 12 Βυζαντινά αρχοντόπουλα που στέλνονται στην Κρήτη και έτσι η ηρεμία επανέρχεται στο νησί. Τελικά, το 1453 μ. Χ. συντελείται πτώση του Βυζαντίου, μιας αυτοκρατορίας που έδωσε στον κόσμο ένα αξιόλογο πολιτισμό με ανεκτίμητη συμβολή στα γράμματα, τις τέχνες και στη νομική επιστήμη. Μια προσφορά που για πολλές εκατονταετίες είχε υποτιμηθεί.
Εποχή Χαλκού
Οι πληροφορίες που έχουμε για τον πρώτο
πολιτισμό της Κρήτης συγχέονται με τους μύθους των προϊστορικών χρόνων.
Σύμφωνα με την μυθολογία ο Ζευς γεννήθηκε στην Κρήτη στο Ιδαίον Άνδρο
(Ίδη = Ψηλορείτης). Η Κρήτη υπήρξε το κέντρο του πιο παλιού αξιόλογου
πολιτισμού στον ευρωπαϊκό χώρο, γνωστού ως Μινωικού από το όνομα του
βασιλιά Μινώα, με κέντρο στην Κνωσσό. Το νησί γνωρίζει σπουδαία
πολιτιστική ανάπτυξη. Με την αξιόμαχη ναυτική δύναμη ο Μίνως κυριαρχεί
στα γειτονικά νησιά, ιδρύει αποικίες και πατάσσει την πειρατεία. Δύο
μεγάλες σεισμικές καταστροφές που έγιναν περί το 1700 π. Χ. και το 1.500
π.Χ. σηματοδότησαν τη λήξη του Μινωικού πολιτισμού.
Κατά τον Τρωικό Πόλεμο η Κρήτη βρίσκεται στην ακμή της με ηγεμόνα τον Ιδομενέα.
Ακολουθεί η περίοδος της κλασσικής Ελλάδας με τα γνωστά επιτεύγματά της σ' όλους τους τομείς του ανθρωπίνου πνεύματος και δραστηριότητας. Η Κρήτη πλέον κατοικείται αμιγώς από ελληνικά φύλα.
Ακολουθεί η περίοδος της κλασσικής Ελλάδας με τα γνωστά επιτεύγματά της σ' όλους τους τομείς του ανθρωπίνου πνεύματος και δραστηριότητας. Η Κρήτη πλέον κατοικείται αμιγώς από ελληνικά φύλα.
Το 146 π. Χ. η Ελλάδα κατακτάται από
τους Ρωμαίους. Από όλες τις Ελληνικές περιοχές, τελευταία υπετάγη στους
Ρωμαίους η Κρήτη. Ακολουθεί η περίοδος της λεγόμενης Ραχ Romana, μέχρι
την παρακμή και διαίρεση του Ρωμαϊκού Κράτους σε Δυτικό και Ανατολικό,
όπου η Κρήτη αποτέλεσε τμήμα του Ανατολικού κράτους που σταδιακά
εξελληνίζεται. Η Κρήτη βεβαίως δεν ήταν ανάγκη να ακολουθήσει τον
σταδιακό εξελληνισμό της Βυζαντινής αυτοκρατορίας, επειδή εξαρχής είχε
καθαρά Ελληνική συνείδηση.
Β' Παγκόσμιος Πόλεμος
Την 3η Οκτωβρίου 1939 κηρύσσεται ο Β'
Παγκόσμιος Πόλεμος που επ' εξαετία συγκλόνισε την ανθρωπότητα. Οι
συνεχείς προκλήσεις της Ιταλίας κατά της Ελλάδα κορυφώνονται με το
ανοσιούργημα του τορπιλισμού της Έλλης στην Τήνο κατά την Εορτή της
Παναγίας και την 28η Οκτωβρίου 1940 αντιτάσσεται στο Ιταλικό τελεσίγραφο
το Ηρωικό Ελληνικό ΟΧΙ. Η Ελλάδα μπαίνει στον πόλεμο καιαρχίζει: ο
«υπέρ πάντων αγών» που είναι απελπιστικά άνισος. Τον κατά θάλασσα αγώνα
μπορούμε να τον χωρίσουμε σε δύο φάσεις:
1η Φάση: Η υποστήριξη των κατά ξηράν δυνάμεων στο μέτωπο της Αλβανίας. Επιβαλλόμενος ο φόρος τιμής που απονέμει η ιστορία στην ηρωική δράση του Ναυτικού. Η φάση αυτή τελειώνει με την Γερμανική εισβολή και κατάληψη της Ελλάδος από τους Γερμανοϊταλούς τον Απρίλιο 1941.
2η Φάση: Το Ελληνικό Ναυτικό πιστό στις παραδόσεις του δεν υποστέλλει την σημαία και οδηγεί τα υπολείμματα του Στόλου του στην Αλεξάνδρεια την 25η Απριλίου 1941 για να συνεχίσουν τον Αγώνα για 4 χρόνια. Κι ενώ στην εξαθλιωμένη και αιμόφυρτη Ελλάδα ανοίγει ένα νέο μέτωπο, της Εθνικής αντίστασης, τα ελληνικά πολεμικά συμμετέχουν σε αναρίθμητες νηοπομπές, αποβάσεις, επιδρομές στη Μεσόγειο, Ατλαντικό, Ινδικό και στην μεγάλη απόβαση της Νορμανδίας. Νέες σελίδες δόξας προσθέτουν ακόμα περισσότερο το Μεγαλείο της φυλής μας.
Οι Σύμμαχοι τιμούν το θάρρος και τη ναυτοσύνη των Ελλήνων. Η μεγάλη αυτή εποποιία τελειώνει, όταν πλέον είχε περάσει η μαύρη σκιά της δουλειάς και ο Ελληνικός Στόλος επαπέπλευσε στο Φάληρο στις 17 Οκτωβρίου 1944.
Η Ελλάδα υποδέχετο με συγκίνηση τους Έλληνες ναύτες. Είχαν φανεί άξιοι της Πατρίδας.
1η Φάση: Η υποστήριξη των κατά ξηράν δυνάμεων στο μέτωπο της Αλβανίας. Επιβαλλόμενος ο φόρος τιμής που απονέμει η ιστορία στην ηρωική δράση του Ναυτικού. Η φάση αυτή τελειώνει με την Γερμανική εισβολή και κατάληψη της Ελλάδος από τους Γερμανοϊταλούς τον Απρίλιο 1941.
2η Φάση: Το Ελληνικό Ναυτικό πιστό στις παραδόσεις του δεν υποστέλλει την σημαία και οδηγεί τα υπολείμματα του Στόλου του στην Αλεξάνδρεια την 25η Απριλίου 1941 για να συνεχίσουν τον Αγώνα για 4 χρόνια. Κι ενώ στην εξαθλιωμένη και αιμόφυρτη Ελλάδα ανοίγει ένα νέο μέτωπο, της Εθνικής αντίστασης, τα ελληνικά πολεμικά συμμετέχουν σε αναρίθμητες νηοπομπές, αποβάσεις, επιδρομές στη Μεσόγειο, Ατλαντικό, Ινδικό και στην μεγάλη απόβαση της Νορμανδίας. Νέες σελίδες δόξας προσθέτουν ακόμα περισσότερο το Μεγαλείο της φυλής μας.
Οι Σύμμαχοι τιμούν το θάρρος και τη ναυτοσύνη των Ελλήνων. Η μεγάλη αυτή εποποιία τελειώνει, όταν πλέον είχε περάσει η μαύρη σκιά της δουλειάς και ο Ελληνικός Στόλος επαπέπλευσε στο Φάληρο στις 17 Οκτωβρίου 1944.
Η Ελλάδα υποδέχετο με συγκίνηση τους Έλληνες ναύτες. Είχαν φανεί άξιοι της Πατρίδας.
Μεταπολεμική Περίοδος (1944 μέχρι σήμερα)
Φωτογραφικό υλικό μακέτες πλοίων και
αντίστοιχο πολεμικό υλικό της εποχής ανταποκρινόμενο στις απαιτήσεις των
μεταβαλλόμενων συνεχώς τεχνολογικών συνθηκών.
Φρεγάτες, υποβρύχια, αντιτορπιλικά, ταχέα σκάφη με κατευθυνόμενα βλήματα και τορπίλες ανθυποβρυχιακά ελικόπτερα κ.λ.π.
Φρεγάτες, υποβρύχια, αντιτορπιλικά, ταχέα σκάφη με κατευθυνόμενα βλήματα και τορπίλες ανθυποβρυχιακά ελικόπτερα κ.λ.π.
Γέφυρα Αντιτορπιλικού
Γέφυρα, το υψηλότερο τμήμα της
υπερκατασκευής ενός πλοίου που βρίσκεται μεταξύ του προστέγου και του
επιστέγου από την οποία πραγματοποιείται η διακυβέρνησης του πλοίου.
Στην γέφυρα υπάρχουν διάφορα βοηθήματα όπως:
Πηδάλιο, τηλέγραφοι μηχανών , δρομόμετρα, ενδείκτες ραντάρ, ανεμόμετρα, βαρόμετρο , υγρόμετρο, πυξίδες μαγνητικές και γυροσκοπικές, κλινόμετρα, συσκευές τηλεφωνικής επικοινωνίας κ.α.
Όλα αυτά τα βοηθήματα προσφέρουν στο
προσωπικό της γέφυρας μεγάλη ασφάλεια και βοήθεια κατά τον πλού και τα
συναντάμε ανάλογα την χρονολογία κατασκευής και τον προορισμό κάθε
πλοίου.
Εμπορικό Ναυτικό
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΝΑΥΤΙΛΙΑ
Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΗΣ ΚΑΙ ΤΟ ΤΙΜΗΜΑ ΣΤΟΝ
Β΄ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΟΛΕΜΟ
Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΗΣ ΚΑΙ ΤΟ ΤΙΜΗΜΑ ΣΤΟΝ
Β΄ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΟΛΕΜΟ
Ένα μεγάλο μέρος της συνεισφοράς για την
επιτυχία της συμμαχικής προσπάθειας, ανήκει στην εκτεταμένη και
πολύτιμη συμβολή του Ελληνικού Εμπορικού Ναυτικού.
Μια συμβολή που άρχισε από την πρώτη
μέρα του πολέμου τον Σεπτέμβριο του 1939, χωρίς ακόμα η Ελλάδα να
βρίσκεται σε εμπόλεμη κατάσταση. Όμως συνεχίστηκε και μετά την
απελευθέρωση της Ελλάδας μέχρι το τέλος του πολέμου, τον Σεπτέμβριο του
1945, σε αποστολές μεταφορών στον Ατλαντικό, Ειρηνικό και Ινδικό προς τη
Μέση Ανατολή από τη Μεσόγειο, καθώς και εξυπηρέτησης αναγκών του
Βρετανικού και Ελληνικού πολεμικού ναυτικού. Δυστυχώς αυτή η μεγάλη
συμβολή δεν μπορούσε να γίνει χωρίς θυσίες.
Η Ελληνική Εμπορική Ναυτιλία παρέταξε
συνολικά στη μάχη του πολέμου 614 πλοία συνολικής χωρητικότητας
2,100,000 τόνους και 20,000 ναυτικούς.
Στο τέλος του πολέμου παρέμειναν 121
πλοία ( Απώλεια 77%) συνολικής χωρητικότητας 506,000 τόνοι ( Απώλεια
70%) ενώ οι απώλειες σε ναυτικούς υπερέβησαν τους 2,500.
Έκθεση Θαλάσσιου Περιβάλλοντος
Μέσα στα βάθη των θαλασσών και στον Ελληνικό βυθό,
υπάρχει ένας άγνωστος υπέροχος κόσμος, μια μαγευτική φυσική ομορφιά,
που οι λίγοι που μπορούν να τον επισκέπτονται, έχουν το αίσθημα ότι
μπαίνουν σ' ένα σιωπηλό παράδεισο με άπειρες παράξενες μορφές και
χρώματα, με μύρια ζώα που μοιάζουν με φυτά και φυτά που μοιάζουν με ζώα.
Το παιχνίδι της ζωής που παίζεται ση θάλασσα αφορά όλους τους ζωντανούς οργανισμούς της γης. Όλοι γεννιούνται, τρώνε και τρώγονται, παίζουν, μεγαλώνουν, αγωνίζονται, πολλαπλασιάζονται, διατηρώντας χωρίς να το γνωρίζουν τη θαυμαστή ισορροπία της ζωής που δημιουργήθηκε πριν εκατομμύρια χρόνια στο υγρό βασίλειο του Ποσειδώνα και την «παραδίδουν» με το πέρασμα του χρόνου σε κάθε καινούργια γενιά. Αυτή την οικολογική ισορροπία, που είναι η απόλυτη προϋπόθεση για τη διατήρηση όλων των ζωντανών πλασμάτων πάνω στη γη και το καθαρό φυσικό τους περιβάλλον, οι πολυπληθείς κάτοικοι του βυθού τα θεωρούν παντοτινά.
Ο Ελληνικός βυθός είναι η μεγαλύτερη πηγή πλούτου που έχουμε. Είναι η ίδια η ζωή μας και πρέπει όλοι, πολίτες και κράτος, να κάνουμε ό, τι μπορούμε για να διατηρηθεί η ισορροπία του ζωντανού κόσμου της. Αυτό θα μας έλεγαν και οι λίγοι κάτοικοι του βυθού που παρουσιάζονται στον επισκέπτη.
Έκθεση Μάχη της Κρήτης
Από τον Απρίλιο 1941 ο
Χίτλερ διαβλέποντας την στρατηγική σημασία της Κρήτης απεφάσισε την
κατάληψή της με αεραποβατική ενέργεια- την περίοδο αυτή την άμυνα του
νησιού είχαν αναλάβει οι Συμμαχικές δυνάμεις Έλληνες, Βρετανοί,
Αυστραλοί και Νεοζηλανδοί. Η επίθεση άρχισε με απόλυτη αεροπορική
υπεροχή των Γερμανών το πρωί της 20ης Μαΐου με κύριο στόχο την κατάληψη
του αεροδρομίου του Μάλεμε Χανίων.
Παρά τη γενναιότητα με την οποία επολέμησαν οι Συμμαχικές Δυνάμεις και την ανεπανάληπτη και πείσμονα Αντίσταση του ηρωικού Κρητικού Λαού στο σύνολό του, του οποίου το θάρρος η τόλμη και η αυτοθυσία υπήρξαν ανυπέρβλητα και προκάλεσαν το θαυμασμό πάντων, η μάχη έληξε μετά δεκαήμερων με επικράτηση του εισβολέα.
Από την 28η Μαΐου μέχρι 1η Ιουνίου ολοκληρώθηκε η εκκένωση των Συμμαχικών στρατευμάτων προς την Αίγυπτο με αποκορύφωμα τις μοναδικές σε σφοδρότητα αεροπορικές επιθέσεις κατά των Βρετανικών πλοίων, τα πληρώματα των οποίων επέδειξαν γενναιότητα και αυτοθυσία.
«Η Μάχη της Κρήτης παραμένει σύμβολο Αγώνα, Θάρρους, Αυτοθυσίας και Αποφασιστικότητας
για την επικράτηση των ιδεωδών της Ελευθερίας και της Δημοκρατίας.»
Παρά τη γενναιότητα με την οποία επολέμησαν οι Συμμαχικές Δυνάμεις και την ανεπανάληπτη και πείσμονα Αντίσταση του ηρωικού Κρητικού Λαού στο σύνολό του, του οποίου το θάρρος η τόλμη και η αυτοθυσία υπήρξαν ανυπέρβλητα και προκάλεσαν το θαυμασμό πάντων, η μάχη έληξε μετά δεκαήμερων με επικράτηση του εισβολέα.
Από την 28η Μαΐου μέχρι 1η Ιουνίου ολοκληρώθηκε η εκκένωση των Συμμαχικών στρατευμάτων προς την Αίγυπτο με αποκορύφωμα τις μοναδικές σε σφοδρότητα αεροπορικές επιθέσεις κατά των Βρετανικών πλοίων, τα πληρώματα των οποίων επέδειξαν γενναιότητα και αυτοθυσία.
«Η Μάχη της Κρήτης παραμένει σύμβολο Αγώνα, Θάρρους, Αυτοθυσίας και Αποφασιστικότητας
για την επικράτηση των ιδεωδών της Ελευθερίας και της Δημοκρατίας.»
Έκθεση Φαρικού Υλικού
Όταν το Ελληνικό Έθνος βρισκόταν κάτω
από το Τουρκικό ζυγό, δεν ήταν σε θέση ώστε να μπορέσει να επιμεληθεί
τον φωτισμό των ακτών του και γι’ αυτό το λόγο εκείνο το διάστημα
επικρατούσε σκοτάδι στα παράλια της Πελοποννήσου αλλά και του Αιγαίου.
Το 1829 είναι για τους φάρους
χρονολογία- κλειδί, καθώς τότε άναψε ο πρώτος φάρος του νεοσύστατου τότε
Ελληνικού κράτους και βρισκόταν στο λιμάνι της Αίγινας, όπου
ανακηρύχθηκε πρωτεύουσα της Ελληνικής Πολιτείας από τον Καποδίστρια.
Ο επόμενος φάρος που λειτούργησε,
σύμφωνα με πληροφορίες, χρονολογείται το έτος 1831 στο λιμάνι των
Σπετσών και ένας τρίτος στο λιμάνι του Αγίου Νικολάου Κέας.
Λίγα χρόνια αργότερα, το 1848 λειτουργούσε και ο φάρος στο νησί Ψυτάλλεια και αμέσως μετά ένα ακόμη στο ακρωτήριο Φάσσα.
Λίγα χρόνια αργότερα, το 1848 λειτουργούσε και ο φάρος στο νησί Ψυτάλλεια και αμέσως μετά ένα ακόμη στο ακρωτήριο Φάσσα.
Όταν έγινε η προσάρτηση των Ιόνιων Νήσων
είχαν προστεθεί και άλλοι 18 φάροι, εκ των οποίων τους 14 τους είχαν
εγκαταστήσει οι Άγγλοι.
Το Ελληνικό Φαρικό Δίκτυο μεγάλωνε με
ικανοποιητικούς ρυθμούς και το έτος 1882 έφτασε να έχει 40 κιόλας
φάρους, ενώ το 1897 ο αριθμός των φάρων και των φανών ήταν 97 και το
1912 τους 149.
Η τοποθέτηση φωτισμού στα δυσπρόσιτα
σημεία των Ελληνικών θαλασσών ήταν δύσκολη υπόθεση έως τη στιγμή που
τέθηκε σε εφαρμογή η Σουηδική επινόηση των αυτομάτων φάρων AGA που
μετά από μακροχρόνιες δοκιμές επέτρεψε το φωτισμό και αυτών των σημείων.
Έτσι, φτάνουμε στο έτος 1934 όπου το
Ελληνικό φαρικό δίκτυο αποτελείται από 331 πυρσούς εκ των οποίων οι 32
πυρσοί είχαν εγκατασταθεί από την Γαλλική εταιρεία « ASMINISTRATION
GENERAL DES PHARES DE L ‘ EMPIRE OTTOMAN» στις ακτές των ανακτηθεισών
νέων περιοχών.
Ο αριθμός των φάρων που λειτουργούσαν το 1940 έφτασε τους 388, ενώ οι 206 ήταν υπό επιτήρηση. Η απελευθέρωση όμως, βρήκε το Ελληνικό φαρικό δίκτυο τελείως κατεστραμμένο με μόνο τους 28 πυρσούς να βρίσκονται πλέον σε λειτουργία.
Ο αριθμός των φάρων που λειτουργούσαν το 1940 έφτασε τους 388, ενώ οι 206 ήταν υπό επιτήρηση. Η απελευθέρωση όμως, βρήκε το Ελληνικό φαρικό δίκτυο τελείως κατεστραμμένο με μόνο τους 28 πυρσούς να βρίσκονται πλέον σε λειτουργία.
Μια καλή προσπάθεια για την αποκατάσταση
του φαρικού δικτύου ξεκίνησε το 1945 όπου μέσα σε μια δεκαετία οι
πυρσοί που λειτουργούσαν ήταν ήδη 500, ενώ οι 82 από αυτούς ήταν
επιτηρούμενοι.
Από τότε το ελληνικό φαρικό δίκτυο ολοένα και αυξάνεται, έχοντας φτάσει να έχει στις μέρες μας περίπου 1400 φάρους και 150 φωτοσημαντήρες.
Από τότε το ελληνικό φαρικό δίκτυο ολοένα και αυξάνεται, έχοντας φτάσει να έχει στις μέρες μας περίπου 1400 φάρους και 150 φωτοσημαντήρες.
Έκθεση Ελληνικής Παραδοσιακής Ναυπηγικής (Νεώριο MORO)
Μοντέλα διαφόρων τύπων παραδοσιακών σκαφών
τα οποία για πολλούς αιώνες εξυπηρέτησαν με επιτυχία τις ανάγκες των
νησιωτικών και παρακτίων πληθυσμών, διαιωνίζοντας έτσι μια πανάρχαια
παράδοση.
Προσαρμοσμένα για να χρησιμοποιούνται
άλλοτε στο εμπόριο, άλλοτε στις μεταφορές, άλλοτε στην αλιεία και
σπογγαλιεία και άλλοτε στο κοντρα-μπάντο και πειρατεία αποτελούσαν αντιπροσωπευτικές δημιουργίες του ναυτικού πολιτισμού των Ελλήνων.
Στο Νεώριο λειτουργεί μόνιμη έκθεση παραδοσιακής ναυπηγικής η οποία παρουσιάζει πραγματικά μικρά παραδοσιακά σκάφη, εργαλεία των παλαιών καραβομαραγκών, παλάγκα, ναυτικούς κόμπους κ.λ.π.
Έκθεση Αρχαίας Ναυπηγικής (Νεώριο MORO)
Κύριο έκθεμα είναι το Μινωικό πλοίο το
οποίο ανακατασκευάστηκε, το πειραματικό μοντέλο, τα εργαλεία και υλικά
που χρησιμοποιήθηκαν, καθώς και μια πλήρης σειρά φωτογραφιών που
παρουσιάζουν τα στάδια της ναυπήγησης καθώς και τον πειραματικό πλού.
Αναλυτικά το πρόγραμμα ανακατασκευής μπορείτε να το δείτε εδώ.Ανακατασκευή
Τι είναι το Πρόγραμμα και ποιοί το διεξήγαγαν
Η ανακατασκευή του Μινωικού Πλοίου την οποία απεφάσισε το Ναυτικό Μουσείο Κρήτης,
εντάσσεται σ' ένα ολοκληρωμένο ερευνητικό πρόγραμμα Πειραματικής
Ναυτικής Αρχαιολογίας, διάρκειας 4 ετών (2001 - 2004), που υλοποιήθηκε
σύμφωνα μ' όλους τους κανόνες επιστημονικής δεοντολογίας και με τη χρήση
αυθεντικών υλικών, εργαλείων και διαδικασιών της εποχής που αφορά. Το
Πρόγραμμα αυτό υλοποιήθηκε στο πλαίσιο συνεργασίας μεταξύ:
α) Του «Ναυτικού Μουσείου Κρήτης»,που είναι ο εμπνευστής και χρηματοδότης οργανισμός του Προγράμματος και,β) Του «Ινστιτούτου Έρευνας της Αρχαίας Ναυπηγικής και Τεχνολογίας: «ΝΑΥΔΟΜΟΣ»,που είχε τη συνολική ευθύνη Έρευνας, Ναυπήγησης και Διεύθυνσης του Προγράμματος, (με 8-μελή διεπιστημονική Ερευνητική Ομάδα).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου