Οι σχέσεις της χώρας μας
με τον «ξένο παράγοντα» δεν υπήρξαν ανέφελες. Από συστάσεως του
ελλαδικού κράτους. Ιδιαίτερα, σε στιγμές οικονομικής δυσπραγίας, που
πολλές φορές οδήγησαν και σε πτώχευση. Πάντα με επαχθείς όρους. Όπως το
1827. Που η Ελλάδα ουσιαστικά πτώχευσε για πρώτη φορά, δηλώνοντας
αδυναμία να εξυπηρετήσει τα δάνεια του Αγώνα. Οι ξένες δυνάμεις μας
βοήθησαν. Η παρέμβαση Ρωσίας, Αγγλίας, Γαλλίας, στη Ναυμαχία του
Ναυαρίνου το 1827, ήταν αποφασιστική για την επιτυχή έκβαση της
Επανάστασης. Μετά τον Καποδίστρια, όμως, μας επέβαλαν τη Βασιλεία, τον
Όθωνα και τη βαυαρική Αρμοστεία.
Το 1893 η χώρα χρεοκόπησε για δεύτερη
φορά. Τα υψηλά επιτόκια που είχαν επιβάλει οι δανειστές δυσκόλευαν την
αποπληρωμή του δημοσίου χρέους. Και οι εξαγωγές της σταφίδας είχαν
μειωθεί δραματικά. Μ’ αυτά και μ’ αυτά αναγκάστηκε ο Τρικούπης να πει το
«Δυστυχώς επτωχεύσαμεν».
Το 1897 όταν η χώρα ηττήθηκε στον
Ελληνοτουρκικό Πόλεμο οι ευρωπαϊκές δυνάμεις δανειοδότησαν και πάλι την
Ελλάδα. Επέβαλαν όμως τον Διεθνή Οικονομικό Έλεγχο, ο οποίος αφαίμαξε
την ελληνική οικονομία αντλώντας για πολλές δεκαετίες έσοδα από κρατικά
μονοπώλια. Η Μικρασιατική καταστροφή του 1922, ο υψηλός δανεισμός, και
το οικονομικό κραχ του 1929 έφεραν την πτώχευση του 1932.
Οι πτωχεύσεις αυτές ήταν αποτέλεσμα της
προσπάθειας ενός νεοσύστατου μικρού κράτους-έθνους να σταθεί στα πόδια
του εν μέσω αντίξοων συνθηκών. Απελευθερωτικών αγώνων, πολέμων, και
εμφυλίων. Πάντοτε φυσικά αντιμετωπίζοντας και τους όρους των δανειστών,
οι οποίοι πρωτίστως εξυπηρετούσαν τα δικά τους συμφέροντα.
Η σημερινή χρεοκοπία, όμως, είναι
αδικαιολόγητη. Γιατί έρχεται μετά από μια μακρά περίοδο ειρήνης,
εσωτερικής ομαλότητας, και άμβλυνσης της εξάρτησης της χώρας από τον
ξένο παράγοντα. Η είσοδος της χώρας στην τότε ΕΟΚ διασφάλισε την ισότιμη
συμμετοχή της στη διαδικασία λήψης αποφάσεων. Σταθεροποίησε τους
δημοκρατικούς της θεσμούς και εξασφάλισε συνεχή ροή κοινοτικού χρήματος
στη χώρα.
Σε αυτό το θετικό περιβάλλον, το
πολιτικό σύστημα απέτυχε να ολοκληρώσει το όραμα και το έργο του
Κωνσταντίνου Καραμανλή. Να μετασχηματίσει, δηλαδή, οριστικά τη χώρα σε
σύγχρονο ευρωπαϊκό κράτος. Με τη συγκρότηση μιας σύγχρονης δημόσιας
διοίκησης. Και την ανάπτυξη του παραγωγικού ιστού μέσα από εθνικό
σχεδιασμό. Αντ’ αυτού το πελατειακό κράτος γιγαντώθηκε. Τα κοινοτικά
κονδύλια διοχετεύθηκαν στην κατανάλωση και όχι στην παραγωγή. Έτσι, η
αλματώδης άνοδος του βιοτικού επιπέδου, που πράγματι βιώσαμε, στηρίχθηκε
σε γυάλινα πόδια. Ήταν ευημερία με δανεικά.
Σήμερα
φτάσαμε να διακινδυνεύουμε ό,τι ιστορικά έχουμε πετύχει. Με δική μας
ευθύνη. Ας μην διαμαρτυρόμαστε για την σκληρότητα των δανειστών. Στις
διακρατικές σχέσεις δεν υπάρχουν παντοτινοί φίλοι. Μόνο παντοτινά
συμφέροντα.