Λέω φίλοι μου, να
θυμηθούμε οι παλαιότεροι και να μάθουμε οι νεώτεροι, σ’ ένα άρθρο
αφιέρωμα, όλα τα πλοία (πιστεύω να μην ξεχάσω κανένα, αλλά αν γίνει
συγχωρήστε με), που “έπιαναν” από παλιά μέχρι σήμερα τα λιμάνια της
Ικαρίας, προερχόμενα ή από τον Πειραιά, ή από λιμάνια της Βόρειας
Ελλάδας (Θεσσαλονίκη, Καβάλα, Αλεξανδρούπολη), ακολουθώντας την “άγονο
γραμμή”. Με την ευκαιρία να ευχαριστήσω τους καραβολάτρες φίλους από τα
forum shipfriends και nautilia, arhipelagos, ellinikiaktoploia, που
“δανείστηκα” τις πληροφορίες – περιγραφές και τις φωτογραφίες που
παρουσιάζω. (Η γλώσσα που χρησιμοποιείται παρακάτω, σε ορισμένες
περιπτώσεις , ήταν η αρχαία ελληνική, που χρησιμοποιείτο τότε για τις
ανακοινώσεις και τα δελτία τύπου – μην ξεχνάτε ήταν στα μέσα του 20ου
αιώνα).
Α/Π ΕΛΛΗΣΠΟΝΤΟΣ
Το ατμόπλοιο
“Ελλήσποντος” του Καβουνίδη από τις 16 Μαρτίου έως 20 Απριλίου 1923 είχε
τη γραμμή Ικαρία – Καρλόβασι – Βαθύ Σάμου – Πυθαγόρειο – Λέρος –
Κάλυμνος – Κως – Νίσυρος – Σύμη – Ρόδος, με επιστροφή και αυτό όταν η
Δωδεκάνησος δεν ήταν Ελληνική.
Α/Π ΗΛΙΟΥΠΟΛΙΣ
Ήταν άνω των 1000 τόνων,
μέχρι 1200 τόνους. Ήταν Μαύρο. Είχε πλώρη γυρτή, άλμπουρα υψηλά και
γυρτά προς τα πίσω και τσιμινιέρα γυρτή, σε χρώμα φάβα (κιτρινομπέζ). Το
πλοίο ήταν σε στυλ γιοτ (yacht), θαλαμηγού της εποχής εκείνης, δηλαδή
της προπολεμικής εποχής. Όταν εξυπηρετούσε τις Κυκλάδες το 53- 54 ήταν
ήδη παλαιό. Ήταν διπλέλικο ατμοκίνητο με δύο παλινδρομικές μηχανές,
περισσότερο πολύστροφες από άλλα όμοια πλοία της εποχής του όπως η
«Μοσχάνθη» και το «Άνδρος». Για να σχηματίσει κανείς γνώμη για την
ακτοπλοΐα της εποχής παραθέτω τη διαφήμιση του στις εφημερίδες, στη
στήλη των δρομολογίων (περί το 1953-54): Το ηλεκτροφώτιστο και με νερά
τρεχούμενα θαλαμηγόν «Ηλιούπολις», αναχωρεί εκ Πειραιώς την 8:30 μμ. δια
Σύρον, Τήνον, Μύκονον, Καρκινάγρι, Αρμενιστήν, Εύδηλον, Άγιον Κήρυκον,
Φούρνους, Καρλόβασι, Βαθύ, Τηγάνι.
Διεφημίζετο το ηλεκτροφώτιστο και τα τρεχούμενα νερά. ‘Ήταν ακόμα νωπά τα ταξίδια με τα καΐκια στην κατοχή ή με τα βοηθητικά του στόλου αμέσως μετά την απελευθέρωση. Φανταστείτε τον επιβάτη και ιδίως τον τριτοθεσίτη πως έφθανε μετά από τόσο ταξίδι, παραμένοντας στους διαδρόμους του πλοίου δεξιά και αριστερά της πρώτης και δευτέρας θέσεως, όπου ήταν η τρίτη θέση, πόσο ταλαιπωρημένος έφτανε στη Σάμο. Φανταστείτε να περάσετε με μικρό βαπόρι, με δυνατό καιρό, τον Κάβο-Ντόρο, τον Τσικνιά, το Ικάριο πέλαγος και τη θάλασσα της Σάμου για να φτάσετε στον προορισμό σας.
Διεφημίζετο το ηλεκτροφώτιστο και τα τρεχούμενα νερά. ‘Ήταν ακόμα νωπά τα ταξίδια με τα καΐκια στην κατοχή ή με τα βοηθητικά του στόλου αμέσως μετά την απελευθέρωση. Φανταστείτε τον επιβάτη και ιδίως τον τριτοθεσίτη πως έφθανε μετά από τόσο ταξίδι, παραμένοντας στους διαδρόμους του πλοίου δεξιά και αριστερά της πρώτης και δευτέρας θέσεως, όπου ήταν η τρίτη θέση, πόσο ταλαιπωρημένος έφτανε στη Σάμο. Φανταστείτε να περάσετε με μικρό βαπόρι, με δυνατό καιρό, τον Κάβο-Ντόρο, τον Τσικνιά, το Ικάριο πέλαγος και τη θάλασσα της Σάμου για να φτάσετε στον προορισμό σας.
To HΛΙΟΥΠΟΛΙΣ αποβιβάζει εξόριστους στον Εύδηλο της
Ικαρίας, κάπου μεταξύ 1947 και 1949 μιας και σε μια από αυτές βλέπουμε
σε δεύτερο πλάνο το ΣΟΦΙΑ ΤΟΓΙΑ που είχε αυτό το όνομα εκείνη τη διετία.
Τις φωτογραφίες τράβηξε με αυτοσχέδια μηχανή ο εξόριστος Στέλιος
Κασιμάτης και ανήκουν στο αρχείο του γιου του.
Α/Π ΚΩΣΤΑΚΗΣ ΤΟΓΙΑΣ
Το πλοίο ΚΩΣΤΑΚΗΣ ΤΟΓΙΑΣ (ή ΜΑΡΙΛΕΝΑ)
είχε μήκος 193 ποδιών, πλάτος 30,6 ποδιών και βύθισμα 17 ποδιών. Tον
Νοέμβριο 1949, ο Eυάγγελος Tόγιας αγόρασε από τους Γεωργίου Παν. Xαδούλη
& Σία το επιβατηγό MAPH. Tον Δεκέμβριο του ιδίου έτους, ο 27χρονος
μοναχογιός του E. Tόγια, Kωστάκης, τραυματίστηκε θανάσιμα πάνω στο
συγκεκριμένο πλοίο στις επισκευές και μετασκευές που λάμβαναν χώρα τότε
πάνω στο σκαρί, το οποίο για αυτό το λόγο το 1950 μετονομάστηκε KΩΣTAKHΣ
TOΓIAΣ. Το πλοίο εκτελούσε την γραμμή Τήνος-Ικαρία-Σάμος και
Ζάκυνθος-Κεφαλονιά. Ήταν περί τους 1200 έως 1500 τόνους και ελέγετο ότι
υπήρξε θαλαμηγός κάποιου εξέχοντος Αιγυπτίου. Ήταν ατμοκίνητο, με δύο
παλινδρομικές μηχανές, διπλέλικο. Ταξίδευε με 13 μίλια περίπου. Όταν
ελέγετο «Μαρινέλα» ήταν λευκό, ως «Κωστάκης» είχε το σκάφος μαύρο.
Στις μετασκευές άλαξαν οι μέσα χώροι, τα σαλόνια, οι καμπίνες. Έφυγαν οι παλινδρομικές μηχανές και αντικατεστάθησαν με μηχανές Diesel. Έτσι ευρυχώρηνε το πλοίο, δεν ήταν ζεστό αφού απομακρύνθηκαν τα καζάνια ατμού, αλλά μετατέθηκε το μετάκεντρο και έγινε κακοτάξιδο. Όταν έγιναν οι μετασκευές αυτές το πλοίο ήταν αρκετά παλαιό. Έλεγαν τότε ότι ήταν τόσο γερό το σκάφος, από γαλβανισμένες λαμαρίνες και με πολλούς νομείς, ώστε συνέφερε η τόσο μεγάλη μετασκευή. Έλεγαν μάλιστα ότι τους υποχρέωσαν να φτιάξουν διπύθμενα, για λόγους ασφαλείας, ενώ τα πλοία της παλαιάς κατασκευής, όπως τα γιοτ, δεν είχαν. Στις μετατροπές άλλαξε η μορφή της πλώρης και η μορφή της πρύμης για να εμφανιστεί πιο μοντέρνο το πλοίο.
Στις μετασκευές άλαξαν οι μέσα χώροι, τα σαλόνια, οι καμπίνες. Έφυγαν οι παλινδρομικές μηχανές και αντικατεστάθησαν με μηχανές Diesel. Έτσι ευρυχώρηνε το πλοίο, δεν ήταν ζεστό αφού απομακρύνθηκαν τα καζάνια ατμού, αλλά μετατέθηκε το μετάκεντρο και έγινε κακοτάξιδο. Όταν έγιναν οι μετασκευές αυτές το πλοίο ήταν αρκετά παλαιό. Έλεγαν τότε ότι ήταν τόσο γερό το σκάφος, από γαλβανισμένες λαμαρίνες και με πολλούς νομείς, ώστε συνέφερε η τόσο μεγάλη μετασκευή. Έλεγαν μάλιστα ότι τους υποχρέωσαν να φτιάξουν διπύθμενα, για λόγους ασφαλείας, ενώ τα πλοία της παλαιάς κατασκευής, όπως τα γιοτ, δεν είχαν. Στις μετατροπές άλλαξε η μορφή της πλώρης και η μορφή της πρύμης για να εμφανιστεί πιο μοντέρνο το πλοίο.
Διαβάστε περισσότερα στον παρακάτω σύνδεσμο: