 |
| Η αλησμόνητη Κωνσταντίνα Μ. Πετροχείλου ή κατά κόσμον θεία Ντίνα. |
ΕΞΩΡΑΪΣΤΙΚΟΣ-ΕΚΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΦΡΑΤΣΙΩΤΩΝ " ΤΑ ΦΡΑΤΣΙΑ "
"ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΙΝΕΣ" ΦΥΣΙΟΓΝΩΜΙΕΣ ΤΩΝ ΦΡΑΤΣΙΩΝ.
Μέσα από τους Φρατσιώτες του μόχθου ξεπήδησαν κάθε λογής προσωπικότητες όπως αγέρωχοι στρατιωτικοί, έντιμοι πολιτικοί, μεγάλοι δικηγόροι, πνευματικοί πατέρες, άνθρωποι των γραμμάτων και των τεχνών αλλά και απλοί καθημερινοί άνθρωποι που με το ήθος τους και τις αρχές τους έδειξαν μεγάλη προκοπή όπου γης ενώ ταυτόχρονα διακρίθηκαν για την ανθρωπιά τους και την απλότητά τους. Υπήρξε όμως και μια κατηγορία ανθρώπων που ενώ θα μπορούσαν να έχουν την ίδια εξέλιξη με τους παραπάνω επέλεξαν να ακούσουν την ψυχή τους και να ακολουθήσουν έναν διαφορετικό τρόπο ζωής, μακριά από τους θορύβους της ύλης και τις απολαύσεις της σάρκας. Ήταν εκείνοι που αφέθηκαν στον παλμό της καρδιάς τους και με συνείδηση εγκατέλειψαν τα εγκόσμια και αποσύρθηκαν σε μοναστήρια.
Αυτή μας η ανάγκη, δηλαδή να τους θυμηθούμε και να τους αφιερώσουμε λίγες γραμμές, γεννήθηκε όταν προ ημερών με μια Φρατσιώτικη παρέα κινήσαμε για τον Ιερό Ναό του Σωτήρος Χριστού των Σφακιανών στη Χώρα όπου είναι ενταφιασμένος ο αείμνηστος πατήρ Κύριλλος Κεντρωτής της οικογένειας "Κοδεσποτίνη". Γνωρίζουμε αρκετούς που ακολούθησαν τον μοναχισμό από το χωριό μας. Ποιος μπορεί άλλωστε να λησμονήσει τους Ιερομονάχους Διονύσιο και Νεόφυτο Λεονταράκη ή την αείμνηστη και αδίκως θανούσα μοναχή Κυράννη Παυλάκη; Επειδή όμως θα ήταν αρκετά εκτενές να αναφερθούμε σε έναν έναν (αν και θα έπρεπε), επιλέξαμε να αναφέρουμε πέντε από αυτούς προκειμένου μέσα σε αυτό το Αναστάσιμο κλίμα να λάβουμε όμορφα μηνύματα από τη ζωή τους και να αποτελέσουν παράδειγμα για εμάς σε μια εποχή που η ανθρωπιά κλονίζεται.
Αν τους βάλουμε σε μια χρονική σειρά θα πρωτοστατήσει ο αείμνηστος πατήρ Κύριλλος Κεντρωτής ή Κοδεσποτίνης. Ο πατήρ Κύριλλος γεννήθηκε την 1η Ιουνίου 1808 κατά κάποιους στην Σμύρνη ενώ κατά άλλους στην Αυστραλία(
από Φρατσιώτες γονείς. Σε νεαρή ηλικία φαίνεται να επιστρέφει στα Κύθηρα με την οικογένειά του αφού το όνομά του εντοπίζεται σε αρχεία του Ιερού Ναού Μυρτιδιωτίσσης (Μανωλίτισσα) στα Τζαρμάδικα Φρατσίων. Ο γέροντας αυτός φαίνεται πως κατείχε άριστες σπουδές για την εποχή του αφού ήταν απόφοιτος της Ιονίου Ακαδημίας λαμβάνοντας πτυχίο καθηγητού μαθηματικού ενώ παραλλήλως παρακολουθούσε την Ιερά Επιστήμη του Θεολόγου. Δεν γνωρίζουμε ούτε πότε εκάρη μοναχός, αλλά ούτε πότε χειροτονήθηκε πρεσβύτερος. Ωστόσο το 1854 καταγράφεται ως διδάσκαλος Μαθηματικών και Θεολογίας στο Γυμνάσιο Κυθήρων. Επί αρχιερατείας του Επισκόπου Κυθήρων Ευγενίου Μαχαιριώτη (1857-1877) είναι πρωτοσύγκελος της Επισκοπής και ταυτόχρονα διατελεί ηγούμενος του Ιερού Προσκυνήματος Αγίου Ιωάννου στο γκρεμό πάνω από το Καψάλι. Στις 13 Ιουλίου 1873 ο πανοσιολογιότατος αρχιμανδρίτης εξελέγη εφημέριος της Ελληνικής Κοινότητας της Βενετίας αλλά δεν μετέβη ποτέ στην επαρχία του για λόγους άγνωστους. Στις 9 Νοεμβρίου του 1892 ο γλυκής αυτός ιερομόναχος παρέδωσε την ψυχή του στα χέρια του Πλαστουργού του, μέσα στο ταπεινό του κελάκι δίπλα από το ναό του Σωτήρος στη Χώρα όπου είναι και ενταφιασμένος μέχρι και σήμερα. Όπως μας είπαν του πατρός Κυρίλλου του άξιζε να είναι Επίσκοπος των Κυθήρων.
από Φρατσιώτες γονείς. Σε νεαρή ηλικία φαίνεται να επιστρέφει στα Κύθηρα με την οικογένειά του αφού το όνομά του εντοπίζεται σε αρχεία του Ιερού Ναού Μυρτιδιωτίσσης (Μανωλίτισσα) στα Τζαρμάδικα Φρατσίων. Ο γέροντας αυτός φαίνεται πως κατείχε άριστες σπουδές για την εποχή του αφού ήταν απόφοιτος της Ιονίου Ακαδημίας λαμβάνοντας πτυχίο καθηγητού μαθηματικού ενώ παραλλήλως παρακολουθούσε την Ιερά Επιστήμη του Θεολόγου. Δεν γνωρίζουμε ούτε πότε εκάρη μοναχός, αλλά ούτε πότε χειροτονήθηκε πρεσβύτερος. Ωστόσο το 1854 καταγράφεται ως διδάσκαλος Μαθηματικών και Θεολογίας στο Γυμνάσιο Κυθήρων. Επί αρχιερατείας του Επισκόπου Κυθήρων Ευγενίου Μαχαιριώτη (1857-1877) είναι πρωτοσύγκελος της Επισκοπής και ταυτόχρονα διατελεί ηγούμενος του Ιερού Προσκυνήματος Αγίου Ιωάννου στο γκρεμό πάνω από το Καψάλι. Στις 13 Ιουλίου 1873 ο πανοσιολογιότατος αρχιμανδρίτης εξελέγη εφημέριος της Ελληνικής Κοινότητας της Βενετίας αλλά δεν μετέβη ποτέ στην επαρχία του για λόγους άγνωστους. Στις 9 Νοεμβρίου του 1892 ο γλυκής αυτός ιερομόναχος παρέδωσε την ψυχή του στα χέρια του Πλαστουργού του, μέσα στο ταπεινό του κελάκι δίπλα από το ναό του Σωτήρος στη Χώρα όπου είναι και ενταφιασμένος μέχρι και σήμερα. Όπως μας είπαν του πατρός Κυρίλλου του άξιζε να είναι Επίσκοπος των Κυθήρων.Αμέσως επόμενος στη σειρά θα γραφτεί ο μοναχός Παΐσιος Σκολινός. Δεν γνωρίζουμε πολλές λεπτομέρειες για τον γέροντα Παΐσιο παρά μόνον τον τόπο που εμόνασε. Ο οσιότατος μοναχός Παΐσιος γεννήθηκε στα Πετροχειλιάνικα Φρατσίων. Σε νεαρή ηλικία μετέβη στην έρημο του Άθω όπου και εκάρη μοναχός στην Ιερά Μεγίστη Μονή Βατοπαιδίου. Ο Παΐσιος Βατοπαιδινός ήταν άριστος αγιογράφος και πολλά από τα έργα του κοσμούν τις εκκλησίες του χωριού μας. Δύο από τα διασημότερα έργα του είναι η χαριτόβρυτη εικόνα του Αγίου Φανουρίου στο ναό του Αγίου Χαραλάμπους και η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας Μυρτιδιώτισσας στον ομώνυμο ναό της στα Τζαρμάδικα/Ραϊσιάνικα. Ο μοναχός Παΐσιος φαίνεται πως εκοιμήθη μετά το 1911 στο μοναστήρι του Βατοπαιδίου.
Τρίτη θέση θα λάβει η Μαρία Ι. Πετροχείλου. Η μοναχή Μαρία γεννήθηκε περί το 1877 στα Πετροχειλιάνικα Φρατσίων και ήταν γόνος της πολυμελούς οικογένειας "Μπούρα". Στην ηλικία των 25 ετών έφυγε από το νησί κατευθυνόμενη προς την Αθήνα αναζητώντας ένα καλύτερο μέλλον οπότε και εργάσθηκε ως οικονόμος σε σπίτι πλούσιας οικογένειας. Το 1912 μην μπορώντας να απαρνείται άλλο το θείο πόθο της επέστρεψε στα Κύθηρα και εγκαταβίωσε στο Ιερό Προσκύνημα της Αγίας Μόνης ως δόκιμη μοναχή. Την πνευματικότητα της Γερόντισσας παρακολούθησε στενά ο αλησμόνητος πατήρ Προκόπιος Μόρμορης (+1952) ο οποίος ωστόσο δεν την προώθησε σε μεγαλύτερους βαθμούς μοναχισμού. Πιθανόν βέβαια να ήταν και επιλογή της λόγω της ευσέβειας και της ταπεινότητας που την διέκρινε. Το 1947 η οικογένειά της διακρίνοντας το βεβαρυμένο της υγείας της αποφάσισε να την γυρίσει πίσω στα Φράτσια προκειμένου να απολαύσει την περιποίηση των αδελφών και ανιψιών της. Αξίζει να σημειωθεί πως η μοναχή Μαρία εγκατέλειψε το μοναστήρι της υπό τον όρο πως όταν αποβιώσει θα ενταφιαστεί στην Αγία Μόνη. Έτσι κι έγινε! Εκτιμάτε πως αναχώρησε για την Άνω Ιερουσαλήμ περί το 1950. Η φθαρτή της σάρκα ενταφιάστηκε στην κυθηραϊκή κορυφή που αγάπησε όσο τίποτε άλλο και από εκεί η αγιασμένη ψυχή της πέταξε για τους ουρανούς.
Τέταρτη καταγράφεται η μοναχή Ελεούσα. Η κατά κόσμον Ελένη Λ. Πετροχείλου γεννήθηκε στα Πετροχειλιάνικα στις 14/3/1904 και ήταν γόνος ιερατικής οικογένειας. Η Ελένη ή Λαυρεντοπούλα όπως ήταν γνωστή αναχώρησε σε νεαρή ηλικία για την Αθήνα μαζί με τα αδέλφια της τα οποία "υπηρέτησε" με αυταπάρνηση και αγάπη. Το σπίτι της κατά γενικήν ομολογία ήταν πάντοτε ανοιχτό για όλους του Κυθηρίους που έτυχε να βρεθούν στην Αθήνα. Με αγάπη δεχόταν και φρόντιζε όποιον συμπατριώτη της περνούσε το κατώφλι της ή όποιον της ζητούσε βοήθεια. Σε ώριμη ηλικία και αφού διαπίστωσε πως πλέον οι δικοί της άνθρωποι δεν την έχουν τόση ανάγκη η Ελένη αποσύρθηκε στην Ιερά Μονή Κεχροβουνίου Τήνου στη θέση Δύο Χωριά, εκάρη μοναχή και έλαβε το όνομα Ελεούσα. Η οσιοτάτη μητέρα εκοιμήθη στη 1/6/1981 στη Μονή της Μετανοίας της όπου και ενταφιάστηκε.
Το πέμπτο πρόσωπο είναι λίγο πιο ιδιαίτερο αφού δεν επέλεξε ποτέ τον μοναχισμό. Είναι μια φιγούρα που θα θυμόμαστε πάντα όλοι με αγάπη και σεβασμό. Η Κωνσταντίνα Μ. Πετροχείλου ή κατά κόσμον θεία Ντίνα γεννήθηκε το 1941 στα Πετροχειλιάνικα Φρατσίων. Πόσα πολλά μπορούμε να πούμε για αυτό το γλυκύτατο πλάσμα. Η θεία η Ντίνα θα μπορούσε να χαρακτηριστεί κοσμοκαλόγρια αφού ο αληθινός Σταυρός και η αληθινή ορθόδοξη ζωή της την συνόδευσαν ως το επίγειο τέλος της. Ήταν ο ενσαρκωμένος ορισμός του " να μην γνωρίζει η αριστερά σου τί ποιεί η δεξιά σου". Άνθρωπος αθόρυβος, δοτικός και ανιδιοτελής είναι λίγες από τις αρετές που κοσμούσαν το πρόσωπο αυτού του ανθρώπου. Ήταν ό,τι καλύτερο να συναντήσεις αυτόν τον άνθρωπο στο δρόμο, το Ντινάκι όπως τη λέγαμε, γιατί ένα πλατύ χαμόγελο, μια αληθινή ευχή και μια θετική αύρα θα σε "πολιορκούσαν" για το υπόλοιπο της ημέρας. Ήταν από εκείνους τους ανθρώπους που λες δεν πρέπει να φεύγουν. Οι προσφορές της και οι θυσίες της ήρθαν στο φως κατά τη νοσηλεία της όταν τα νοσοκομεία που την φιλοξενούσαν γέμιζαν από κόσμο που έτρεχε να αποδώσει τιμή και ευγνωμοσύνη σε αυτήν. Η θεία η Ντίνα είχε την ευλογία να μην βλέπει έθνη, σύνορα, χαρακτήρες, χρώματα και προέλευση άλλα αντιθέτως να βλέπει ψυχές και ανθρώπους. Ήταν ικανή με την γλυκύτητά της να συνθλίψει ψυχές "πέτρινες". Τις τελευταίες τις ώρες τις αντιμετώπισε με χαμόγελο λέγοντας σε όλους μας πως νιώθει τυχερή που φεύγει αφού επιτέλους θα αντικρύσει το Χριστό αφήνοντας μια μικρή παράκληση. "Να βοηθάτε και να κάνετε προσευχή για όλα τα παιδάκια του κόσμου". Μετά από αφόρητους πόνους το "λευκό αυτό περιστέρι" πέταξε για να συναντήσει το μεγάλο της πόθο στις 12 Μαρτίου 2012 βυθίζοντας ολόκληρο το χωριό μας στο πένθος.
Τα Φράτσια μας για μια ακόμα φορά υπερήφανα με σεβασμό αφιερώνουν το παραπάνω κείμενο.
ΚΥΡΙΛΛΟΣ ΚΕΝΤΡΩΤΗΣ "ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΣ"
1-6-1808 - 9-11-1892
ΠΑΪΣΙΟΣ ΣΚΟΛΙΝΟΣ "ΜΟΝΑΧΟΣ"
"ΒΑΤΟΠΑΙΔΙΝΟΣ"
ΑΠΕΒΙΩΣΕ ΜΕΤΑ ΤΟ 1911
ΜΑΡΙΑ Ι. ΠΕΤΡΟΧΕΙΛΟΥ "ΜΟΝΑΧΗ"
1877 - 1950
ΕΛΕΟΥΣΑ Λ. ΠΕΤΡΟΧΕΙΛΟΥ "ΜΟΝΑΧΗ"
14-3-1904 - 1-6-1981
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ Μ. ΠΕΤΡΟΧΕΙΛΟΥ
"ΘΕΙΑ ΝΤΙΝΑ"
ΕΓΓΕΝ. 1941 ΚΑΙ ΑΠΕΒ. ΣΤΙΣ 12-3-2012
Υ.Γ. Ευχαριστούμε τις συγχωριανές μας κυρία Σταματική Ε. Μαρέντη και Ευσταθία Π. Γλυτσού (οικογενειακώς) ανιψιές της μοναχής Μαρίας και αδελφές της θείας Ντίνας για τη βοήθεια στην καταγραφή των γεγονότων και για την παροχή της σχετικής άδειας. Επίσης ευχαριστούμε το ζεύγος Νικολάου και Στυλιανής Μακρή ανιψιών της μοναχής Ελεούσας που με μεγάλη χαρά μας δώρισαν πληροφορίες και την φωτογραφία της θείας τους.
 |
| Η μοναχή Ελεούσα. |
 |
| Το ταφικό μνημείο του πατρός Κυρίλλου στη Χώρα κατά την επίσκεψή μας σε αυτό. |
 |
| Ο μοναχός Παΐσιος. |
 |
| Η μοναχή Μαρία. |
