Οι ΗΠΑ, το Αφγανιστάν και η παραγωγή οπίου που αυξάνεται δραματικά
Την ώρα που το Ισλαμικό Κράτος φέρεται να κατέχει πια το 50% της διακίνησης ηρωίνης από το Αφγανιστάν στις ευρωπαϊκές αγορές, μια δραστηριότητα που του εξασφαλίζει περισσότερο από 1 δισ. δολάρια τον χρόνο, φαίνεται πως δεν είναι η μόνη δύναμη που έχει βάλει στο χέρι το αφγανικό όπιο.
Οι ΗΠΑ έχουν δαπανήσει δισεκατομμύρια δολάρια για να χαλιναγωγήσουν το εμπόριο οπίου, την κινητήρια δύναμη πίσω από τους Ταλιμπάν του Αφγανιστάν, αν και τόσο σχετικές εκθέσεις του ΟΗΕ όσο και αναφορές μυστικών υπηρεσιών που είδαν το φως της δημοσιότητας συνθέτουν ένα σαφώς διαφορετικό κάδρο: η αγορά του ναρκωτικού είναι σήμερα ισχυρότερη από ποτέ στη δοκιμαζόμενη από τον πόλεμο χώρα και υπάρχει σίγουρα ένας καλός λόγος γι’ αυτό.
Ο ΟΗΕ ανακοίνωσε ήδη από το 2013 ότι η καλλιέργεια οπίου στο Αφγανιστάν άγγιξε επίπεδα ρεκόρ, αυξάνοντας τις ανησυχίες της παγκόσμιας κοινότητας για την ασφάλεια και τη σταθερότητα της περιοχής. Σύμφωνα με την εντεταλμένη υπηρεσία του ΟΗΕ για τα Ναρκωτικά και το Έγκλημα (UNODC), 516.000 στρέμματα αφγανικής γης συνεχίζουν να καλύπτονται από οπιούχες παπαρούνες, με την καλλιέργεια να σημειώνει αύξηση 36% από τα αντίστοιχα επίπεδα του 2012 και να ξεπερνά το παλιότερο ζοφερό ρεκόρ των 477.000 στρεμμάτων του 2007. Όσο για την ετήσια παραγωγή οπίου, ξεπερνά σήμερα τους 5.500 τόνους, κάτι που μετατρέπει το Αφγανιστάν στον αδιαφιλονίκητο ηγέτη της παγκόσμιας αγοράς οπίου, καθώς παράγει τώρα (2015) κοντά στο 90% της συνολικής παραγωγής σε διεθνές επίπεδο.
Από την εισβολή τους στο Αφγανιστάν το 2001, οι ΗΠΑ έχουν δαπανήσει περισσότερα από 8,4 δισ. δολάρια για να αντιπαρατεθούν αποτελεσματικά με την παραγωγή του οπίου, κυρίως μέσω καταστροφής των καλλιεργειών παπαρούνας, επιδοτήσεων για εναλλακτικές σπορές, ακόμα και οικονομικών κινήτρων για περιοχές καθαρές από όπιο. Με τα χρόνια βέβαια η εκρίζωση των καλλιεργειών ανατέθηκε προοδευτικά στον αφγανικό στρατό και όπως αποδεικνύουν οι σχετικές εκθέσεις, μόνο καλή δουλειά δεν έχει γίνει από τις Αρχές της χώρας. Βέβαια, την ίδια στιγμή, είναι επαρκώς καταγραμμένο και καλά τεκμηριωμένο το γεγονός ότι η αμερικανική κυβέρνηση έχει πάρει πολλές φορές υπό την προστασία της ναρκοδραστηριότητες σε διάφορες γωνιές της οικουμένης και μεγάλες αμερικανικές τράπεζες έχουν ξεπλύνει συχνά τα ναρκοδόλαρα των καρτέλ. Αναλυτές ισχυρίζονται μάλιστα ότι ήταν ακριβώς τα ναρκοδόλαρα αυτά που έσωσαν τον τραπεζικό τομέα των ΗΠΑ κατά την κρίση του 2008.
Το γεγονός ότι ο αμερικανικός στρατός προστάτευε τα οπιοχώραφα του Αφγανιστάν μόνο μυστικό δεν είναι, καθώς το έλεγαν οι επιτελάρχες των ΗΠΑ ανοιχτά ήδη από τις πρώτες στιγμές. Άγνωστο ήταν μόνο ότι η παραγωγή οπίου αυξανόταν συνεχώς αντί να μειώνεται από τις προσπάθειες του αμερικανικού στρατού να καταστρέψει τις καλλιέργειες, ένα δεδομένο που ανατρέπει εν πολλοίς την αμερικανική εκδοχή. Σε μια χώρα όπως το Αφγανιστάν που έχει γνωρίσει τη στρατιωτική κατοχή ΗΠΑ και ΝΑΤΟ ήδη από το 2001, πώς είναι δυνατόν να αυξάνεται η παραγωγή οπίου και ηρωίνης κόντρα στις επίμονες και πολυδάπανες προσπάθειες της αμερικανικής κυβέρνησης να απαλλάξει την οικουμένη από την αφγανική ηρωίνη;
Μια εκδοχή που προέρχεται από φακέλους μυστικών υπηρεσιών θέλει την Αμερική να επιτρέπει τη συνέχιση της καλλιέργειας οπίου για να κατευνάσει τους εξοργισμένους ναρκο-αγρότες και τα διεφθαρμένα στελέχη του αφγανικού στρατού και της κυβέρνησης ώστε να μη στραφούν κατά του νέου καθεστώτος της Καμπούλ. Αν και φαίνεται πως το όπιο τροφοδοτεί οικονομικά και τις δύο πλευρές, καθώς η βιομηχανία παραγωγής ηρωίνης αποφέρει τεράστια κέρδη στα οποία μοιάζει να μην μπορεί κανείς να πει όχι.
Είναι όμως και το άλλο: η δραματική αύξηση της παραγωγής οπίου στο Αφγανιστάν ήδη από το 2001 (τη χρονιά εισβολής Αμερικανών και ΝΑΤΟ δηλαδή) γνωρίζει σήμερα τρομερή άνθηση στη χώρα, με νέα χωράφια να ξεφυτρώνουν σε άλλα μέρη του Αφγανιστάν, την ίδια ώρα που οι καλλιέργειες γίνονται πια με σύγχρονες και προωθημένες τεχνολογικά μεθόδους που δεν θα ήταν δυνατές χωρίς τη συνδρομή μιας μεγάλης δύναμης.
Οι φωτογραφίες που δείχνουν αμερικανούς στρατιώτες να περιπολούν στα οπιοχώραφα κυκλοφορούν ευρέως ήδη από το 2010, κάνοντας την απάντηση για την πραγματική εμπλοκή των ΗΠΑ στο εμπόριο ηρωίνης επιτακτικότερη από ποτέ. Αν στο ήδη ζοφερό σκηνικό της κατακόρυφης αύξησης της οπιοπαραγωγής στο αμερικανοκρατούμενο Αφγανιστάν προσθέσουμε τη σκιώδη δράση της πανταχού παρούσας CIA, μιας υπηρεσίας που είναι γνωστό ότι έχει στενούς δεσμούς με το παγκόσμιο ναρκοδίκτυο, τότε το τοπίο αρχίζει ενδεχομένως να ξεκαθαρίζει, όπως παρατηρούν με νόημα πλήθος ανεξάρτητων εκθέσεων που αποπειρώνται να εξηγήσουν το οξύμωρο της αύξησης του οπίου παρά τη γιγαντιαία προσπάθεια για την εξαφάνισή του.
Είναι πράγματι πολύ δύσκολο να πιστέψεις ότι σε μια περιοχή που κατέχουν οι ΗΠΑ και επιτηρεί ο αμερικανικός στρατός με 24ωρες ανθρώπινες περιπολίες αλλά και ιπτάμενα drones δεν μπορεί να ελεγχθεί η διακίνηση του ναρκωτικού και η εξαγωγή της ηρωίνης από τα ίδια τα χωράφια που προστατεύουν ένοπλοι Αμερικανοί. Ίσως να μην είναι μόνο οι Ταλιμπάν που ευεργετούνται από τον ζοφερό κόσμο της καλλιέργειας οπίου…
