ΗΡΩΕΣ ΤΩΝ ΦΡΑΤΣΙΩΝ
Με αφορμή την επέτειο των 200 ετών από την Εθνική Παλιγγενεσία θα θέλαμε κι εμείς με τη σειρά μας να παραθέσουμε κάποια λίγα στοιχεία σχετικά με το χωριό μας. Από πηγές του τόπου ξέρουμε πως οι Τούρκοι ελάχιστα πέρασαν από το νησί μας κι από το χωριό μας. Ένα στοιχείο που έχει μένει μέχρι και σήμερα ανεξίτηλο από τη δυσάρεστη αυτή επίσκεψη είναι και η παρέμβασή τους στις αγιογραφίες του Ιερού Παρεκκλήσιου των Αγίων Πάντων, στο οποίο όμως θα αναφερθούμε εκτενώς όταν έρθει η κατάλληλη ώρα.
Μετά την Ένωση των Επτανήσων με τη μητέρα Ελλάδα στις 21 Μαΐου του 1864, τα Επτάνησα λάμβαναν συχνά μέρος σε εθνικά ζητήματα. Από αυτήν την κατάσταση φυσικά δεν έμενε αμέτοχο κι αυτό το πολύπαθο χωριό, τα Φράτσια μας! Έτσι μπορεί να μην έχουμε ήρωες από το 1821, έχουμε όμως έκτοτε και με αφορμή την Εθνική εορτή της 25ης Μαρτίου θα σας παραθέσουμε τα ονόματά τους και ένα σύντομο βιογραφικό τους. Είναι επιτακτική ανάγκη να σεβόμαστε και να τιμούμε εμείς οι Φρατσιώτες αυτά τα πρόσωπα διότι ήταν σαν κι εμάς και στερήθηκαν όλα όσα απολαμβάνουμε εμείς. Ήταν παιδιά και στάθηκαν άντρες, έφευγαν από την πλατεία που εμείς συγκεντρωνόμαστε και περνάμε όμορφες στιγμές, γνωρίζοντας πως ίσως είναι και η τελευταία φορά που αντικρίζουν το χωριό τους, την μάνα τους, τα αδέλφια τους. Δεν τους έπρεπε να γυρίσουν πίσω και να δακρύζουν γιατί ήταν άντρες... κι ας ήταν παιδιά. Έχουμε χρέος να τους τιμούμε γιατί με τους γονείς τους, με τα παιδιά τους, τα ανίψια τους καθίσαμε και καθόμαστε ακόμα και ανταλλάσουμε κουβέντες.... κι ας το στερήθηκαν εκείνοι. Είναι ανάγκη να τους γνωρίζουμε διότι έδωσαν ό,τι πολυτιμότερο είχαν πιστεύοντας στην ελευθερία, προσδοκώντας μια καλύτερη ανθρωπότητα... κι αν θέλουμε να λεγόμαστε άνθρωποι με αισθήματα, οι λόγοι που θα πρέπει να τους τιμούμε είναι πάρα πολλοί!
Ας τους αναφέρουμε όμως έναν προς έναν με σεβασμό και υπερηφάνεια.
1ος Φρατσιώτης που έπεσε ήταν ο Λεονταράκης Παναγιώτης του Αθανασίου. Γεννήθηκε το 1888 στα Φράτσια. Έπεσε ηρωικά μαχόμενος στη Μάχη του Μπιζανίου του νομού Ιωαννίνων στις 7 Ιανουαρίου του 1913 σε ηλικία 25 ετών. Φρικτή πληροφορία που διασώθηκε από συγχωριανούς του που τύγχαναν και συμπολεμιστές του ήταν αυτή του τρόπου θανάτου του. Η τρυφερή σάρκα του νεαρού σκόρπισε μετά από έκρηξη. Η σορός του ταυτοποιήθηκε από συγχωριανούς του και συμπολεμιστές του από κάποια προσωπικά του αντικείμενα.
2ος Συγχωριανός μας ήταν ο Καλοκαιρινός Ιωάννης του Χριστοφόρου. Γεννήθηκε στα Φράτσια το έτος 1892. Έπεσε υπέρ πατρίδος σε μάχη του Μακεδονικού Αγώνα το έτος 1913 σε ηλικία μόλις 21 ετών.
3ο παλικάρι από το χωριό μας ήταν ο Μασσέλος Δημήτριος του Κοσμά. Γεννήθηκε το 1889 στα Φράτσια. Έπεσε υπέρ πίστεως και πατρίδος στα υψώματα του Κιλκίς στις 20 Ιουνίου του 1913. Ο νέος ήταν απόφοιτος της τότε παιδαγωγικής Ακαδημίας Αθηνών, δάσκαλος στο επάγγελμα. Στον πόλεμο διακρίθηκε για την ευστροφία του και τιμήθηκε με τον βαθμό του λοχία.
4ο ανάστημα του χωριού μας που θα γράψει την δική του ιστορία είναι ο Κασιμάτης Γεώργιος του Παναγιώτου. Γεννήθηκε στα Φράτσια το 1893. Έπεσε σε μάχη του Μακεδονικού Αγώνα το 1915 σε ηλικία 22 ετών. Ο νέος διακρινόταν για την τόλμη και την ανδρεία του.
5ος στη σειρά θα γραφτεί ο Σάμιος Γεώργιος "Κόρακας" του Ιωάννου. Γεννήθηκε το 1892 στα Φράτσια. Έπεσε σε μάχη της Μικρασιατικής εκστρατείας στις 6 Οκτωβρίου 1921 σε ηλικία 29 ετών.
6ος θα παραλάβει την σκυτάλη ο Παυλάκης Γρηγόριος του Γεωργίου. Γεννήθηκε το έτος 1898 στα Φράτσια. Έπεσε σε μάχη της Μικρασιατικής εκστρατείας το 1922 σε ηλικία 24 ετών. Για την αξιοσύνη του και την ανδρεία του έλαβε στρατιωτικά αξιώματα που δυστυχώς όμως δεν μας είναι ευδιάκριτοι οι βαθμοί του.
7ος θα περάσει στα ονόματα των ηρώων μας ο Καλοκαιρινός Κοσμάς του Ιωάννου. Ο Κοσμάς θα γεννηθεί το 1915 στα Φράτσια, κατά τη διάρκεια της θητείας του τον απήγαγαν οι κατακτητές λίγο έξω από την Αθήνα. Λίγες μόνο μέρες αργότερα θα εκτελεστεί στον Πειραιά στις 6 Απριλίου του 1941 σε ηλικία 26 ετών.
8ος θα παραδοθεί στη φθορά του θανάτου ο Κεντρωτής Νικόλαος του Γεωργίου. Γεννήθηκε στα Φράτσια το έτος 1892. Σχετικές πληροφορίες μπορείτε να βρείτε στο κείμενο της 1ης Δεκεμβρίου 2020. Έπεσε από αδελφικά πυρά στις 22 Σεπτεμβρίου 1944 στον Πειραιά σε ηλικία 52 ετών. Ο αείμνηστος Νικόλαος έφτασε ως τον βαθμό του Ταγματάρχη. Άφησε πίσω του την σύζυγό του και τα τρία του παιδιά.
9ος θα περάσει στους καταλόγους των ηρώων των Φρατσίων ο Παυλάκης Βαλέριος "Γανιάς" του Κωνσταντίνου. Γεννήθηκε στα Φράτσια το έτος 1920. Έπεσε στα υψώματα της Κόνιτσας λίγο πριν το τέλος του εμφυλίου πολέμου από αδελφικά πυρά στις 9 Μαΐου 1949 σε ηλικία 29 ετών. Είναι ο μοναδικός του οποίου με περίσσια συγκίνηση και απύθμενη υπερηφάνεια τα σεβάσμια λείψανα δεχθήκαμε τον Ιούνιο του 2020 στο χωριό μας.
10οι στη σειρά και τελευταίοι, αφήσαμε μια ομάδα που μόνον του ενός το όνομα σώζεται. Ο λόγος γίνεται για τον πατέρα Μάρκο Παυλάκη και τους συν αυτώ εκτελεσθέντες Φρατσιώτες αδελφούς στα παράλια της Μικράς Ασίας το 1922 κατά τη διάρκεια της καταστροφής της Σμύρνης.
Α Θ Α Ν Α Τ Ο Ι !
Υ.Γ.1 Θερμές ευχαριστίες θα θέλαμε να απευθύνουμε στον πάντα ακούραστο παρά το προχωρημένο γήρας και τη βεβαρημένη υγεία του κύριο Δημήτριο Κ. Παυλάκη στην βοήθεια για την συγκέντρωση των πληροφοριών. Στους σεβαστούς μας εξ Αθηνών συγχωριανούς, κυρία Βαρβάρα Σ. Παπαδημητρίου και κύριο Βασίλη Ακουμιανάκη, απογόνους του αείμνηστου Βαλέριου Παυλάκη "Γανιά" για την παροχή πληροφοριών και φωτογραφιών οι οποίες έχουν δημοσιευθεί σε κείμενο τον Οκτώβριο του 2020 και τέλος τους συγχωριανούς μας επίσης εξ Αθηνών κυρίους Ελευθέριο και Νικόλαο Κεντρωτή που είναι απόγονοι του αείμνηστου Νικολάου Κεντρωτή, για την προθυμία τους να μας παραθέσουν πλούσιο φωτογραφικό υλικό και βιογραφικά στοιχεία του Ταγματάρχη.
Υ.Γ.2 Παρακαλούμε τον σύλλογο μας, τον κοινοτάρχη μας και τον ιερέα του χωριού μας να λάβουν υπόψιν τους τους ήρωές μας και στο παλαιό κοιμητήριο στη θέση Ραφέτο να ανεγερθεί με την συμβολή όλων μας ένα μνημείο ώστε και να τους τιμούμε κάθε χρόνο αλλά ταυτόχρονα και να σωθεί η ιερότητα και ιστορικότητα του χώρου.
Χρόνια πολλά Ελλάδα! Ζητώ η Δημοκρατία! Ζητώ η ελευθερία!
