Όταν οι άλλοι ζητούν 40 εκ. ευρώ για να αναβαθμίσουν το αεροδρόμιό τους, εμείς ζητάμε τρένο στο Γύθειο!!!

Στις αρχές Οκτωβρίου, δόθηκε στη δημοσιότητα παλαιότερη εισήγηση της Αντιπεριφερειάρχου κας Ντίας Τζανετέα στο Περιφερειακό Συμβούλιο, για το χωροταξικό σχεδιασμό και την ανάπτυξη της Λακωνίας.

Το ειδικό βάρος της διαδικασίας αυτής δεν μας είναι γνωστό. Θα μπορούσε να πρόκειται π.χ. για ένα nonpaper ή για απλή διαδικαστική τοποθέτηση. Ωστόσο αν η εισήγηση αντικατοπτρίζει τις προγραμματικές θέσεις της Περιφέρειας για τη Λακωνία, ενισχύει τις θεσμικές μας επιφυλάξεις για την επάρκεια της μέσης Καλλικρατικής Περιφέρειας στο χωροταξικό και αναπτυξιακό σχεδιασμό της περιοχής ευθύνης της: Άποψή μας, παραμένει ότι για την Ελλάδα τουλάχιστον, ο αναπτυξιακός σχεδιασμός έπρεπε να έχει παραμείνει σε επίπεδο κεντρικής κυβέρνησης.  

Θα θέλαμε να διατυπώσουμε την άποψη και τα αντεπιχειρήματά μας για ορισμένα σημεία της εισήγησης αυτής, με αποκλειστικό στόχο να συμβάλλουμε στη συνθετική σκέψη της Περιφέρειας:

Λόγοι αστικής ευγένειας και πολιτικής συνέπειας, θα επέβαλλαν ίσως να δοθεί κάποτε ένα αναθεωρημένο χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης του λιμένα Γυθείου. Δεν γνωρίζουμε να έχει γίνει κάτι τέτοιο μετά τη θεωρητική ημερομηνία ολοκλήρωσης του Φεβρουάριου 2015. Το κρίσιμο αυτό έργο, έδειχνε απαξιωμένο πριν ολοκληρωθεί. Το μεγάλο μέγεθος των σύγχρονων κρουαζιερόπλοιων και ο ανταγωνισμός από το λιμάνι της Καλαμάτας ήταν η αχίλλειος πτέρνα του.

Ο λιμένας Καλαμάτας έχει δυσμενέστερα χαρακτηριστικά και προοπτικές. Ωστόσο έχει ήδη τη δυνατότητα συνδυασμένων μεταφορών, λόγω του αεροδρομίου και των αυτοκινητόδρομων της δυτικής και  της ανατολικής Πελοποννήσου. Οι αυτοκινητόδρομοι αυτοί φαίνεται να σχεδιάστηκαν ώστε να έχουν την Καλαμάτα... φυσιολογική αφετηρία και απόληξη. Κάθε συζήτηση επομένως για το Γύθειο ως "πύλη εισόδου", προϋποθέτει αντίστοιχα έργα και υποδομές και στην απ΄ εδώ πλευρά. Εντύπωση όμως προκαλεί η χρήση από την κα Τζανετέα στοιχείων αφίξεων κρουαζιέρας στο Γύθειο, μόνο για το 2013. Θα θέλαμε να του 2014/2015 και να γνωρίζουμε τα συγκριτικά με την Καλαμάτα, η οποία φέτος -μετά από χρόνια σκληρής δουλειάς- αναμένουμε να ανακοινώσει το δεύτερο κατά σειρά ιστορικό ρεκόρ αφίξεων κρουαζιέρας.

Η παράλληλη στόχευση για τους λοιπούς λιμένες του Νομού Λακωνίας, μάλλον αντιστρέφει τη λογική: Η Μονεμβασία για παράδειγμα, θα μπορούσε κάποτε να είναι μόλις 30΄οδικώς από το Γύθειο ή 20 από τη Νεάπολη. Επομένως δεν χρειάζεται τρίτο λιμάνι μείζονος κλίμακας για αφίξεις κρουαζιέρας, αλλά μάλλον περισσότερο μια μαρίνα υψηλών προδιαγραφών.

Η ακτοπλοϊκή διασύνδεση της Λακωνίας με τα Κύθηρα και την Κρήτη είναι κρίσιμη. Με την Αττική, χρήσιμη. Για το άμεσο μέλλον όμως θα παραμένει κυρίως υπόθεση της άγονης γραμμής και λιγότερο της "mainstream" ακτοπλοΐας. Ο λόγος, απλός: Κατά βάση η Λακωνία είναι… χερσαίος προορισμός. Έστω και χωρίς αυτοκινητόδρομους.  Κατ΄ ακολουθία, οι παρατηρήσεις για την ακτοπλοϊκή διασύνδεση της Λακωνίας με προορισμούς των Κυκλάδων ή του Αργοσαρωνικού παραβλέπουν ότι το φυσικό μέσο τους σήμερα είναι πολύ περισσότερο το υδροπλάνο από το πλοίο. Για τα υδροπλάνα βέβαια στη Λακωνία (και στην Περιφέρεια), υπάρχει μια εκκωφαντική σιωπή. Ίσως επειδή de jure καταργούν το αεροπορικό μονοπώλιο της Καλαμάτας.
  
Αλλάζοντας θέμα: Θα θέλαμε να θυμίσουμε στην κα Τζανετέα ότι το μετρικό σιδηροδρομικό δίκτυο της Πελοποννήσου δεν λειτουργεί από το 2004, για σοβαρούς λόγους υποδομής. Δεν καταλαβαίνουμε επομένως τι εννοεί η Περιφέρεια όταν αναφέρεται σε σιδηρόδρομο στη Λακωνία. Η αναφορά της Περιφέρειας σε σιδηρόδρομο στη Λακωνία στερείται επίσης τακτ, πριν βρει ένα τρόπο η Περιφέρεια να επιταχύνει την αναβάθμιση των κεντρικών οδικών αξόνων του Νομού. Δεν αναφερόμαστε μόνο στο Λεύκτρο - Σπάρτη που μάλλον την υπερβαίνει. Ούτε σε φαντάσματα όπως το Σκούρα - Πυρί. Αναφερόμαστε ειδικότερα στην ολική αναβάθμιση π.χ. του Σπάρτη - Γύθειο ή του Γύθειο - Σκάλα - Μολάοι - Μονεμβασία, τα οποία θα οδηγούσαν σε ουσιαστική ενοποίηση του τουριστικού προϊόντος της Λακωνίας.

Συνιστά επίσης πρόκληση η δαπάνη έστω ενός ευρώ για μελέτες... σιδηρόδρομου στη Λακωνία, πριν λειτουργήσει το αεροδρόμιο Σπάρτης για εμπορικούς σκοπούς. Για την αξιοποίηση του μόνο για αεραθλητισμό (όπως προτείνεται, χωρίς να αποσύρει η Περιφέρεια τις βλέψεις για την Τρίπολη), θα συστήναμε στην κα Τζανετέα να επικαιροποιήσει την οπτική της: Κλαδικά εξειδικευμένοι δημοσιογράφοι που δεν θέλουν να κατονομαστούν, μας αναφέρουν ότι ο αεραθλητισμός στην Ελλάδα είναι πλέον… ανέκδοτο, ελέω κρίσης.

Η «αξιοποίηση… ως σταθμού πυροσβεστικών αεροσκαφών» ακούγεται ως ανάστροφο  juste comme il faut διατύπωσης. Προσκρούει και στον επιχειρησιακό σχεδιασμό της Πολεμικής Αεροπορίας. Επειδή όμως είναι πιθανό να γνωρίζουμε τις δυνατότητες του αεροδρομίου και τους περιορισμούς του καλύτερα απ΄ ότι αρκετοί στην Περιφέρεια (και ουδέποτε κρατήσαμε τα συμπεράσματα για τους εαυτούς μας), θα προτείναμε στην κα Τζανετέα να σκεφθεί ριζοσπαστικά τα παρακάτω:

Δεν είναι μυστικό ότι στο τουριστικό προϊόν της Λακωνίας εισβάλλει ήδη συστηματικά η Μεσσηνία. Οι Μεσσήνιοι οικειοποιούνται σταδιακά το τουριστικό προϊόν της Δυτικής Λακωνίας, κατά τρόπο που κατά την άποψή μας, δεν παράγει συμμετρικά οφέλη για εμάς: Κυρίως μέσω day excursions ή transfers αφίξεων κρουαζιέρας από την Καλαμάτα στο Μυστρά και στη Λακωνική Μάνη. Είναι κατανοητό ότι οι τουριστικές δυνατότητες της Μεσσηνίας είναι περιορισμένες και ως εκ τούτου, φυσική συνέπεια είναι ότι η πρακτική αυτή θα ενταθεί με την αναβάθμιση του δρόμου Καλαμάτας - Αρεόπολης και ιδίως, με το Λεύκτρο - Σπάρτη.  Την ίδια στιγμή, οι  Μεσσήνιοι διεκδικούν μια δαπανηρότατη αναβάθμιση του αεροδρομίου τους (μεταξύ 25 εκ και 40 εκ ευρώ) όταν αυτό φέτος παρουσίασε πτώση αφίξεων, ορίζοντας ενδεχομένως -όπως προαναφέραμε- για την ώρα τις πραγματικές δυνατότητες του Νομού Μεσσηνίας.

Η βασική πολεμική γραμμή της Μεσσηνίας για το αεροδρόμιο Σπάρτης είναι ότι αυτό δεν χρειάζεται, καθώς το δικό τους είναι "πολύ κοντά". Η διαφωνία μας είναι γνωστή βέβαια. Αλλά αν όλοι εκτός από εμάς συμφωνούν, τότε αντί να επεκταθεί το αεροδρόμιο Καλαμάτας για περισσότερα charter με δαπάνη από 25 εκ έως 40 εκ ευρώ, ίσως η Περιφέρεια ήθελε να διερευνήσει την παράλληλη λειτουργία της Σπάρτης για να το "αποσυμφορήσει", με -λέμε- 15 εκ ευρώ, ως Παράρτημα του Αερολιμένα Καλαμάτας.

Η λύση αυτή θα μπορούσε να οδηγήσει σε κοινά πακέτα που είναι πιο επιθυμητά από εμάς. Ίσως ξεπερνά σειρά προβλημάτων από τις Ευρωπαϊκές ντιρεκτίβες του 2013 & 2015 για την κρατική χρηματοδότηση των περιφερειακών αεροδρομίων. Άλλωστε η Περιφέρεια πρόκρινε την «παράλληλη λειτουργία» της Τρίπολης ως βέλτιστη αναπτυξιακή λύση. Αυτό δεν ήταν ποτέ ρεαλιστικό, καθώς η ΥΠΑ ουδέποτε έκρινε την Τρίπολη ως κατάλληλη κατ΄ Annex 14 ICAO, κάτι που επιβεβαίωσε και η Καναδική μελέτη της ΙΒΙ το 2013.

Η Καλαμάτα πάντοτε παρουσίαζε τη συνθήκη αυτή ως αμφίδρομη. Η Περιφέρεια ουσιαστικά συμφωνούσε, αλλά για την Τρίπολη. Αυτό κατ΄ ακολουθία σημαίνει ότι οι τουρίστες που φτάνουν στο αεροδρόμιο Σπάρτης, μπορούν να προωθηθούν οδικά στη Μεσσηνία και στην Αρκαδία. Η παρουσία Μεσσηνιακής καταγωγής Υπουργού στην κυβέρνηση σε κρίσιμο χαρτοφυλάκιο, θα μπορούσε να διευκολύνει αυτές τις εξελίξεις.

Τέλος να θυμίσουμε στην κα Τζανετέα ότι χάθηκε μια ακόμη ευκαιρία στο αεροδρόμιο Σπάρτης, αυτή πιθανών νέων άγονων γραμμών για τα PSO tenors του 2015/16, συμπεριλαμβανομένης και της πιθανής εκτροπής σε ενδιάμεσο σταθμό υφιστάμενων πτήσεων προς Κύθηρα, Κρήτη και Κυκλάδες. Τα είχαμε έγκαιρα γράψει. Για αυτά, η Σπάρτη ήταν σχεδόν έτοιμη "as is", με την επιφύλαξη της πυρασφάλειας. Κάνουμε λάθος;    

Δυστυχώς ο χώρος δεν επαρκεί για να απαντήσουμε σε περισσότερα σημεία της εισήγησης. Οι αναπτυξιακές λύσεις ωστόσο, προϋποθέτουν μείζονες συνεργασίες και στόχευση out of the box. Σκοπεύουμε να επανέλθουμε σχετικά με την πρόοδο της Λακωνίας σε επιλεκτικούς "αναπτυξιακούς" τομείς την τελευταία εξαετία, αντιπαραβάλλοντας και την πρόοδο των όμορων Νομών.  

---------------------------------

Πηγή: apela.gr

---------------------------------