ΓΡΑΠΤΟΝ ΘΕΙΟΝ ΚΗΡΥΓΜΑ
«πάντα ὅσα ἔχεις πώλησον καί διάδος πτωχοῖς καί
ἕξεις θησαυρόν ἐν οὐρανῷ, καί δεῦρο ἀκολούθει μοι» (Λουκ. ιη’,22)
ἕξεις θησαυρόν ἐν οὐρανῷ, καί δεῦρο ἀκολούθει μοι» (Λουκ. ιη’,22)
Ὁ Χριστός μιλώντας στούς Μαθητές Του ἔλεγε : «Πωλήσατε τά ὑπάρχοντα ὑμῶν καί δότε ἐλεημοσύνην» (Λουκ. ιβ’, 33). Ἄν ἀναλογιστοῦμε ὅτι οἱ ἐντολές τοῦ Θεοῦ δέν εἶναι διαταγές, ἀλλά εἶναι ἡ φυσική ζωή τοῦ ἀνθρώπου, καταλαβαίνουμε ὅτι ἡ ἐντολή τοῦ Θεοῦ γιά ἐλεημοσύνη εἶναι κατάσταση πνευματικῆς ὑγείας γιά τόν ἄνθρωπο.
Φυσικά ἡ ἐλεημοσύνη δέν εἶναι ἁπλῶς ἡ μετάδοση μερικῶν χρημάτων, ἀλλά συνδέεται μέ ὅλες τίς ἀρετές, εἶναι ἀπόρροια τῆς ἐν Χριστῷ ἀγάπης καί ἀδελφότητος, εἶναι ἀπαύγασμα τῆς καθαρῆς καρδιᾶς, τῆς ἀπαλλαγμένης ἀπό τά πάθη (φιληδονία, φιλοδοξία, φιλαργυρία), εἶναι στενά συνδεδεμένη μέ τήν δικαιοσύνη.
Δίνουμε τά ἀπαραίτητα στόν ἄλλον ὄχι γιά νά ἐπιδειχθοῦμε, ἀλλά γιατί τόν αἰσθανόμαστε ἀδελφό μας καί δέν ἀνεχόμαστε νά στερῆται ἐκεῖνος, ἐνῶ ἐμεῖς νά εἴμαστε πλούσιοι. Ἡ ἐλεημοσύνη συνδέεται καί μέ τήν δικαιοσύνη γιατί δέν μποροῦμε νά κλέβουμε τόν συνάνθρωπό μας κι ἔπειτα νά προσφέρουμε μερικά σέ ἄλλους φτωχούς γιά νά ἔχουμε τήν συνείδησή μας ἀναπαυμένη.
Δίνουμε τά ἀπαραίτητα στόν ἄλλον ὄχι γιά νά ἐπιδειχθοῦμε, ἀλλά γιατί τόν αἰσθανόμαστε ἀδελφό μας καί δέν ἀνεχόμαστε νά στερῆται ἐκεῖνος, ἐνῶ ἐμεῖς νά εἴμαστε πλούσιοι. Ἡ ἐλεημοσύνη συνδέεται καί μέ τήν δικαιοσύνη γιατί δέν μποροῦμε νά κλέβουμε τόν συνάνθρωπό μας κι ἔπειτα νά προσφέρουμε μερικά σέ ἄλλους φτωχούς γιά νά ἔχουμε τήν συνείδησή μας ἀναπαυμένη.
Ἀλλά, πρέπει νά τονίσουμε ὅτι τό νά δώσουμε μερικά χρήματα ἤ ὑλικά ἀγαθά σέ ὅσους ἔχουν ἀνάγκη δέν εἶναι ὁλοκληρωμένη ἐλεημοσύνη. Ὑπάρχουν πολλά εἴδη ἐκφράσεως καί βιώσεως τῆς ἀρετῆς αὐτῆς. Ὁ ὅσιος Πέτρος ὁ Δαμασκηνός ἑρμηνεύοντας τήν ἐντολή τοῦ Χριστοῦ «μακάριοι οἱ ἐλεήμονες» (Ματθ. ε’, 7) λέγει ὅτι ὅσο ὁ ἄνθρωπος ἐπιμελεῖται τήν εὐσέβεια τόσο ἀποκτᾶ γνώση πνευματική. Καί τότε καταξιώνεται τοῦ ἐλέους τοῦ Θεοῦ, ὁπότε γίνεται κι αὐτός ἐλεήμων.«Ἐλεήμων ἐστί ὁ ἐλεῶν τόν πλησίον, ἐξ ὧν αὐτός ἔλαβε παρά τοῦ Θεοῦ, εἴτε χρήματα, εἴτε βρώματα, εἴτε ἰσχύν, εἴτε λόγον πρός ὠφέλειαν, εἴτε εὐχήν».
Ὁμοίως, ὁ ἅγιος Ἰσαάκ ὁ Σῦρος λέγει ὅτι ἡ ἀρετή τῆς ἐλεημοσύνης εἶναι εὐρυτέρα τῆς προσφορᾶς ὑλικῶν ἀγαθῶν, περί τῆς ὁποίας γίνεται λόγος στήν Παλαιά Διαθήκη. Γράφει ὅτι ἡ ἐλεημοσύνη εἶναι «καῦσις καρδίας, ὑπέρ πάσης τῆς κτίσεως, ὑπέρ τῶν ἀνθρώπων καί τῶν ὀρνέων καί τῶν ζώων καί τῶν δαιμόνων καί ὑπέρ παντός κτίσματος. Καί ἐκ τῆς μνήμης αὐτῶν καί τῆς θεωρίας αὐτῶν ρέουσιν οἱ ὀφθαλμοί αὐτῶν δάκρυα».
Καί ὁ ἅγιος Συμεών ὁ νέος Θεολόγος, ἑρμηνεύοντας τόν λόγο τοῦ Χριστοῦ στούς δικαίους κατά τήν Δευτέρα Παρουσία «ἐπείνασα καί ἐδώκατέ μοι φαγεῖν...» (Ματθ. κε’, 35), γράφει ὅτι ὁ Χριστός μέ τόν λόγο αὐτό μιλᾶ περισσότερο γιά τήν ψυχική τροφή, παρά γιά τήν σωματική : «Διότι ὅταν ἡμεῖς ἐφαρμόζωμε τίς ἐντολές τοῦ Χριστοῦ, τότε τρέφεται ἀπό ἡμᾶς ὁ Χριστός, ὁ Κύριος ὅλης τῆς κτίσεως. Ὁ Χριστός ὁποῦ ἐπτώχευσε διά τήν ἰδική μας σωτηρίαν τρέφεται ἀπό ἡμᾶς ὅταν τηροῦμε τό θέλημά του».
Ἄς ἐπιδιώκουμε λοιπόν νά γινόμαστε ἐλεήμονες, δηλαδή νά ἔχουμε στήν καρδιά μας τόν ἐλεήμονα Θεό. Καί τότε ἀπαύγασμα αὐτῆς τῆς γεύσεως τοῦ ἐλέους τοῦ Θεοῦ θά εἶναι ὅτι θά εἴμαστε ὁπωσδήποτε ἐλεήμονες πρός τούς συνανθρώπους μας. Δέν θά προσφέρουμε ἁπλῶς ἐλεημοσύνη, ἀλλά θά εἴμαστε ἐμεῖς οἱ ἴδιοι ἡ ἐλεημοσύνη. Αὐτή τήν ἀρετή τῆς ἐλεημοσύνης, μαζί μέ ὅλες τίς ἄλλες χριστιανικές ἀρετές, ἐφάρμοζε στή ζωή της ἡ ἑορταζομένη σήμερα Ἁγία Παρθενομάρτυς Αἰκατερίνα, ἡ ὁποία εἶχε κατ’ ἐξοχήν ἐλεήμονα καρδίαν καί φιλάνθρωπα αἰσθήματα.-
Ὁμοίως, ὁ ἅγιος Ἰσαάκ ὁ Σῦρος λέγει ὅτι ἡ ἀρετή τῆς ἐλεημοσύνης εἶναι εὐρυτέρα τῆς προσφορᾶς ὑλικῶν ἀγαθῶν, περί τῆς ὁποίας γίνεται λόγος στήν Παλαιά Διαθήκη. Γράφει ὅτι ἡ ἐλεημοσύνη εἶναι «καῦσις καρδίας, ὑπέρ πάσης τῆς κτίσεως, ὑπέρ τῶν ἀνθρώπων καί τῶν ὀρνέων καί τῶν ζώων καί τῶν δαιμόνων καί ὑπέρ παντός κτίσματος. Καί ἐκ τῆς μνήμης αὐτῶν καί τῆς θεωρίας αὐτῶν ρέουσιν οἱ ὀφθαλμοί αὐτῶν δάκρυα».
Καί ὁ ἅγιος Συμεών ὁ νέος Θεολόγος, ἑρμηνεύοντας τόν λόγο τοῦ Χριστοῦ στούς δικαίους κατά τήν Δευτέρα Παρουσία «ἐπείνασα καί ἐδώκατέ μοι φαγεῖν...» (Ματθ. κε’, 35), γράφει ὅτι ὁ Χριστός μέ τόν λόγο αὐτό μιλᾶ περισσότερο γιά τήν ψυχική τροφή, παρά γιά τήν σωματική : «Διότι ὅταν ἡμεῖς ἐφαρμόζωμε τίς ἐντολές τοῦ Χριστοῦ, τότε τρέφεται ἀπό ἡμᾶς ὁ Χριστός, ὁ Κύριος ὅλης τῆς κτίσεως. Ὁ Χριστός ὁποῦ ἐπτώχευσε διά τήν ἰδική μας σωτηρίαν τρέφεται ἀπό ἡμᾶς ὅταν τηροῦμε τό θέλημά του».
Ἄς ἐπιδιώκουμε λοιπόν νά γινόμαστε ἐλεήμονες, δηλαδή νά ἔχουμε στήν καρδιά μας τόν ἐλεήμονα Θεό. Καί τότε ἀπαύγασμα αὐτῆς τῆς γεύσεως τοῦ ἐλέους τοῦ Θεοῦ θά εἶναι ὅτι θά εἴμαστε ὁπωσδήποτε ἐλεήμονες πρός τούς συνανθρώπους μας. Δέν θά προσφέρουμε ἁπλῶς ἐλεημοσύνη, ἀλλά θά εἴμαστε ἐμεῖς οἱ ἴδιοι ἡ ἐλεημοσύνη. Αὐτή τήν ἀρετή τῆς ἐλεημοσύνης, μαζί μέ ὅλες τίς ἄλλες χριστιανικές ἀρετές, ἐφάρμοζε στή ζωή της ἡ ἑορταζομένη σήμερα Ἁγία Παρθενομάρτυς Αἰκατερίνα, ἡ ὁποία εἶχε κατ’ ἐξοχήν ἐλεήμονα καρδίαν καί φιλάνθρωπα αἰσθήματα.-
Πρωτ. π.Θεολόγος Παντελῆς
