ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΣΤΗΝ ΠΡΟΕΔΡΟ ΤΟΥ ΣΕΑ
Σήμερα απέστειλα (διά της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων) το παρακάτω κείμενο στην πρόεδρο του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων και υπάλληλο της ΕΕΑ κα. Δέσποινα Κουτσούμπα:
Σε πρόσφατη ανάρτησή σας, σε μέσο κοινωνικής δικτύωσης, αναφέρεστε στο πρόσωπό μου κατά τρόπο προδήλως μειωτικό που αναμφίβολα θίγει την τιμή, την υπόληψη και κυρίως το ήθος μου. Τούτο δε, διότι, στοχευμένα ή στην καλύτερη περίπτωση άκριτα, υιοθετείτε, αναπαράγετε και ακολούθως διατυπώνετε θέσεις, επί περιστατικών, που όχι μόνο δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα, αλλά αντιθέτως συνιστούν προκλητική παραποίηση αυτής.
Πράγματι έγινα δέκτης μηνύματος από τον κ. Πάνο Λασκαρίδη στο κινητό μου τηλέφωνο (γεγονός που δημοσιοποίησα πρώτος εγώ ο ίδιος), περί του ότι βρέθηκε ένα μικρό κανόνι στην είσοδο του καταφυγίου, το οποίο θα προσπαθούσαν να ανελκύσουν και να το παραδώσουν στην Υπηρεσία Σας (Εναλίων Αρχαιοτήτων), να το εξετάσει και να δώσει περαιτέρω οδηγίες («να μας πει τι θα κάνουμε»).
Τούτο προφανώς δεν συνιστά, ούτε ισοδυναμεί με χορήγηση άδειας εκ μέρους μου, ούτε σφετερισμό των προφανέστατων αρμοδιοτήτων της Υπηρεσίας σας, περί του οποίου καταφέρεστε, με τρόπο συκοφαντικό, εις βάρος μου.
Η αλήθεια που κατά τρόπο αδιαμφισβήτητο προκύπτει από το τηλεφωνικό γραπτό μήνυμα του κ. Λασκαρίδη συνοψίζεται στα ακόλουθα:
(α) Ο ίδιος δεν υποβάλει προς εμένα κάποιο αίτημα χορήγησης αδείας, ούτε ζητάει οιαδήποτε έγκριση. Σκοπός του μηνύματός του είναι να με ενημερώσει σχετικά, ώστε να μην αιφνιδιαστώ μαθαίνοντας το περιστατικό από τους κατοίκους του νησιού, οι οποίοι προφανώς ήταν παρόντες.
(β) Αδιαμφισβήτητα επρόκειτο για μία ενέργεια που δεν έγινε εν κρυπτώ, αφού όπως προαναφέρεται και επιβεβαιώθηκε εκ των υστέρων, έλαβε χώρα υπό το φως της ημέρας και μάλιστα παρουσία κατοίκων και επισκεπτών του νησιού στο κεντρικότερο σημείο των Αντικυθήρων (λιμάνι).
(γ) Ευθέως και με απόλυτη σαφήνεια δηλώνεται στο άνω μήνυμα ότι οι τυχόν ενέργειές του κ. Λασκαρίδη θα αναφερθούν στην Υπηρεσία σας από τον ίδιο, από την οποία και θα δοθούν οι σχετικές οδηγίες.
Αναρωτιέμαι και προφανώς το ίδιο ερώτημα θα πρέπει να απασχολεί κάθε αντικειμενικό δέκτη της άνω πληροφορίας, πως από το ανωτέρω περιεχόμενο του μηνύματος του κ. Λασκαρίδη στο τηλέφωνό μου, προκύπτει αυτό που συκοφαντικά ισχυρίζεστε σε βάρος μου, ότι δηλαδή αναρμοδίως, ενεργώντας αυθαίρετα, χορήγησα οιαδήποτε άδεια και περαιτέρω, πως από το ίδιο ως άνω τηλεφωνικό μήνυμα, προκύπτει, για εμένα που έγινα δέκτης αυτού, ότι ο κ. Λασκαρίδης δεν είχε ήδη απευθυνθεί στην Υπηρεσία σας, ή ότι δεν θα ενεργούσε σχετικά.
Από τα ανωτέρω καθίσταται αυταπόδεικτο ότι κάθε παρουσίαση των συγκεκριμένων πραγματικών περιστατικών, κατά τρόπο διαφορετικό από την αλήθεια που αποτυπώνεται παραπάνω, είναι καταφανώς ψευδής, προσβλητική και συκοφαντική για το πρόσωπό μου και μάλιστα, είτε τίθεται εντός, είτε εκτός εισαγωγικών, αναφερόμενος ειδικότερα στα γραφόμενά σας περί δήθεν χορήγησης «άδειας» - «αδειοδότησης», περί «αναρμοδιότητας», περί «καλύψεως» παράνομων ενεργειών κλπ., επισημαίνοντάς σας παράλληλα ότι με το να τοποθετείτε τις συγκεκριμένες φράσεις σας εντός εισαγωγικών, ουδόλως απαλλάσσεστε από την ευθύνη των λεγομένων σας, καθώς και πάλι αποδέχεστε και αναπαράγετε και μάλιστα υπό το βάρος της ιδιότητας και της θέσης σας τα αυτά αναληθή προσβλητικά και συκοφαντικά για το πρόσωπό μου γεγονότα.
Επιφυλασσόμενος για κάθε νόμιμη ενέργειά μου, σας καλώ δια της παρούσης να απόσχετε από κάθε συκοφαντική και προσβλητική για το πρόσωπό μου αναφορά και τοποθέτηση σε οποιοδήποτε δημόσιο μέσο.
_____________________________________________________+
Ως Πρόεδρος του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων απαντώ στον Δήμαρχο Κυθήρων από δω (αφού στο προφίλ του δε μπορώ να γράψω σχόλιο).
1. Αρμόδια για την προστασία των αρχαιοτήτων είναι αποκλειστικά η Αρχαιολογική Υπηρεσία του ΥΠΠΟΑ, που έχει τους ειδικούς επιστήμονες, τις διαδικασίες και την πείρα να κρίνει αν οποιοδήποτε εύρημα (στην περίπτωση αυτή: ένα κανόνι ιστορικού ναυαγίου) πρέπει να μείνει στη θέση του ή να ανελκυστεί και γιατί. Ο Δήμαρχος δεν έχει καμία δικαιοδοσία να "δίνει άδειες" για ανέλκυση αρχαιολογικών ευρημάτων, ακόμη και σε -κατά τη γνώμη του- "ευεργέτες". Πόσο μάλλον να βγαίνει δημόσια και να λέει ότι ως Δήμαρχος ενημερώθηκε, άρα όλα καλά, δίνοντας την εντελώς λάθος εικόνα ότι οι ΟΤΑ έχουν οποιαδήποτε αρμοδιότητα πάνω σε αντικείμενα αρχαιολογικού ενδιαφέροντος! (Και ο λόγος που ο νομοθέτης δεν τους δίνει καμία αρμοδιότητα είναι ακριβώς αυτός ο τρόπος διαχείρισης που βλέπετε εδώ. Βέβαια, κάποτε έπαιρναν αρχαιότητες και τις πήγαιναν δώρα σε αξιωματούχους στις ΗΠΑ. Υποτίθεται όμως ότι από τότε έχουμε προοδεύσει στο θεσμικό πλαίσιο της προστασίας).
2. Υποτίθεται ότι στη χώρα μας έχουμε ισονομία: ο νόμος είναι ίδιος και για τους απλούς πολίτες και για τους "ευεργέτες". Αν κάτι είναι παράνομη πράξη για τον απλό πολίτη, τότε είναι παράνομη πράξη και για τον "ευεργέτη". (Βέβαια, ένας απλός πολίτης δεν θα είχε τα τεχνικά μέσα για να ανελκύσει ένα σιδερένιο κανόνι, ούτε το γιωτ ούτε τους δύτες, ούτε και τις δημόσιες αρχές, όπως ο Δήμαρχος, που θα σπεύσουν να τον "καλύψουν"). Ποιο είναι το μήνυμα που εκπέμπει ο Δήμαρχος Κυθήρων στους πολίτες του νησιού; Ότι όποιος θέλει μπορεί να βγάλει από τη γη ή τη θάλασσα ό,τι αρχαίο βρίσκει, τηλεφωνώντας στον Δήμαρχο; Αυτό λέει ο Αρχαιολογικός Νόμος ή μήπως ότι απαγορεύεται να τα αγγίξει και πρέπει να τα δηλώσει αμέσως στην αρμόδια Αρχή;
3. Κι αν για το κανόνι είχε ειδοποιηθεί ο (αναρμόδιος) Δήμαρχος, όπως ο ίδιος δηλώνει, για την αρχαία λίθινη άγκυρα που ανελκύστηκε επίσης από άλλο σημείο, ποιος ενημερώθηκε; Για το ότι τα αντικείμενα αυτά μεταφέρθηκαν σε αποθήκη του κ. Λασκαρίδη, ποιος ενημερώθηκε άραγε; Θα είχε ενημερωθεί κανείς αν δεν είχε βρεθεί ένας Ιταλός να τραβήξει φωτογραφίες και να καταγγείλει το γεγονός στο Λιμεναρχείο;
Από τη χρόνια ενασχόλησή τους με την ανασκαφή των Αντικυθήρων, ο Δήμαρχος και ο κ. Λασκαρίδης δυστυχώς φαίνεται ότι αυτό που αποκόμισαν δεν είναι ο σεβασμός στον Αρχαιολογικό Νόμο και τις διαδικασίες, αλλά η αντίληψη ότι μπορούν οι ίδιοι να έχουν άποψη για το πότε ανελκύουμε αρχαία αντικείμενα και τι είναι προστασία μνημείων και να την επιβάλλουν με το "έτσι θέλω". Βέβαια, δεν φταίνε εκείνοι. Φταίνε καταρχάς όσοι και όσες από το ΥΠΠΟΑ τους έδωσαν την εντύπωση ότι οι συστηματικές έρευνες δεν διέπονται από τους νόμους του κράτους και τις αρχές της αρχαιολογικής επιστήμης, αλλά από τη ρήση "με τον παρά μου και την κυρά μου". Και ιδού τα αποτελέσματα!
Ο κ. Λασκαρίδης χτες από τις στήλες του Βήματος καλούσε τον Κυριάκο Μητσοτάκη να κάνει ένα "κίνημα πλουσίων" για να συμβάλλουν στη λειτουργία του κράτους (και κυρίως των ενόπλων δυνάμεων). Ξέρει, λέει, ο Κυριάκος τους 50 πλούσιους Έλληνες, να τους καλέσει να βοηθήσουν. Να "βοηθήσουν" με αντάλλαγμα να θεωρούν ότι το κράτος ευθέως τους ανήκει και να συμπεριφέρονται αναλόγως μπροστά στα μούτρα όλων μας; Ευχαριστούμε, τέτοιες "ευεργεσίες" ας τις κρατήσουν όσοι τι χρειάζονται για ιδιοτελείς σκοπούς. Η αρχαιολογική έρευνα είναι και παραμένει σκοπός δημοσίου συμφέροντος -στους καιρούς που ζούμε θα χρειαστεί αυτό να το υπερασπιστούμε ξανά και ξανά.
(Εκτενές ρεπορτάζ για το θέμα έχει στο σημερινό φύλλο η Εφημερίδα των Συντακτών)
1. Αρμόδια για την προστασία των αρχαιοτήτων είναι αποκλειστικά η Αρχαιολογική Υπηρεσία του ΥΠΠΟΑ, που έχει τους ειδικούς επιστήμονες, τις διαδικασίες και την πείρα να κρίνει αν οποιοδήποτε εύρημα (στην περίπτωση αυτή: ένα κανόνι ιστορικού ναυαγίου) πρέπει να μείνει στη θέση του ή να ανελκυστεί και γιατί. Ο Δήμαρχος δεν έχει καμία δικαιοδοσία να "δίνει άδειες" για ανέλκυση αρχαιολογικών ευρημάτων, ακόμη και σε -κατά τη γνώμη του- "ευεργέτες". Πόσο μάλλον να βγαίνει δημόσια και να λέει ότι ως Δήμαρχος ενημερώθηκε, άρα όλα καλά, δίνοντας την εντελώς λάθος εικόνα ότι οι ΟΤΑ έχουν οποιαδήποτε αρμοδιότητα πάνω σε αντικείμενα αρχαιολογικού ενδιαφέροντος! (Και ο λόγος που ο νομοθέτης δεν τους δίνει καμία αρμοδιότητα είναι ακριβώς αυτός ο τρόπος διαχείρισης που βλέπετε εδώ. Βέβαια, κάποτε έπαιρναν αρχαιότητες και τις πήγαιναν δώρα σε αξιωματούχους στις ΗΠΑ. Υποτίθεται όμως ότι από τότε έχουμε προοδεύσει στο θεσμικό πλαίσιο της προστασίας).
2. Υποτίθεται ότι στη χώρα μας έχουμε ισονομία: ο νόμος είναι ίδιος και για τους απλούς πολίτες και για τους "ευεργέτες". Αν κάτι είναι παράνομη πράξη για τον απλό πολίτη, τότε είναι παράνομη πράξη και για τον "ευεργέτη". (Βέβαια, ένας απλός πολίτης δεν θα είχε τα τεχνικά μέσα για να ανελκύσει ένα σιδερένιο κανόνι, ούτε το γιωτ ούτε τους δύτες, ούτε και τις δημόσιες αρχές, όπως ο Δήμαρχος, που θα σπεύσουν να τον "καλύψουν"). Ποιο είναι το μήνυμα που εκπέμπει ο Δήμαρχος Κυθήρων στους πολίτες του νησιού; Ότι όποιος θέλει μπορεί να βγάλει από τη γη ή τη θάλασσα ό,τι αρχαίο βρίσκει, τηλεφωνώντας στον Δήμαρχο; Αυτό λέει ο Αρχαιολογικός Νόμος ή μήπως ότι απαγορεύεται να τα αγγίξει και πρέπει να τα δηλώσει αμέσως στην αρμόδια Αρχή;
3. Κι αν για το κανόνι είχε ειδοποιηθεί ο (αναρμόδιος) Δήμαρχος, όπως ο ίδιος δηλώνει, για την αρχαία λίθινη άγκυρα που ανελκύστηκε επίσης από άλλο σημείο, ποιος ενημερώθηκε; Για το ότι τα αντικείμενα αυτά μεταφέρθηκαν σε αποθήκη του κ. Λασκαρίδη, ποιος ενημερώθηκε άραγε; Θα είχε ενημερωθεί κανείς αν δεν είχε βρεθεί ένας Ιταλός να τραβήξει φωτογραφίες και να καταγγείλει το γεγονός στο Λιμεναρχείο;
Από τη χρόνια ενασχόλησή τους με την ανασκαφή των Αντικυθήρων, ο Δήμαρχος και ο κ. Λασκαρίδης δυστυχώς φαίνεται ότι αυτό που αποκόμισαν δεν είναι ο σεβασμός στον Αρχαιολογικό Νόμο και τις διαδικασίες, αλλά η αντίληψη ότι μπορούν οι ίδιοι να έχουν άποψη για το πότε ανελκύουμε αρχαία αντικείμενα και τι είναι προστασία μνημείων και να την επιβάλλουν με το "έτσι θέλω". Βέβαια, δεν φταίνε εκείνοι. Φταίνε καταρχάς όσοι και όσες από το ΥΠΠΟΑ τους έδωσαν την εντύπωση ότι οι συστηματικές έρευνες δεν διέπονται από τους νόμους του κράτους και τις αρχές της αρχαιολογικής επιστήμης, αλλά από τη ρήση "με τον παρά μου και την κυρά μου". Και ιδού τα αποτελέσματα!
Ο κ. Λασκαρίδης χτες από τις στήλες του Βήματος καλούσε τον Κυριάκο Μητσοτάκη να κάνει ένα "κίνημα πλουσίων" για να συμβάλλουν στη λειτουργία του κράτους (και κυρίως των ενόπλων δυνάμεων). Ξέρει, λέει, ο Κυριάκος τους 50 πλούσιους Έλληνες, να τους καλέσει να βοηθήσουν. Να "βοηθήσουν" με αντάλλαγμα να θεωρούν ότι το κράτος ευθέως τους ανήκει και να συμπεριφέρονται αναλόγως μπροστά στα μούτρα όλων μας; Ευχαριστούμε, τέτοιες "ευεργεσίες" ας τις κρατήσουν όσοι τι χρειάζονται για ιδιοτελείς σκοπούς. Η αρχαιολογική έρευνα είναι και παραμένει σκοπός δημοσίου συμφέροντος -στους καιρούς που ζούμε θα χρειαστεί αυτό να το υπερασπιστούμε ξανά και ξανά.
(Εκτενές ρεπορτάζ για το θέμα έχει στο σημερινό φύλλο η Εφημερίδα των Συντακτών)