Αν ο Καρλ Μαρξ με το ευρύτερα γνωστό πια άρθρο του το 1859 για τα Ιόνια Νησιά σε εφημερίδα της Νέας Υόρκης με εκατοντάδες χιλιάδες αναγνώστε και στις δύο όχθες του Ατλαντικού είναι, λόγω της φήμης του, ο πιο διάσημος Ευρωπαίος απ’ όλους όσοι ύψωσαν τη φωνή τους για να καταγγείλουν στη διεθνή κοινή γνώμη την καταπίεση των προγόνων μας στα αγγλοκρατούμενα Επτάνησα την περίοδο της υποτιθέμενης βρετανικής «Προστασίας», κάθε άλλο παρά μικρότερη ήταν η συμβολή ενός σπουδαίου Γάλλου διανοούμενου.
Φρανσουά Λένορμαν, το όνομά του. Με αρκετά πιο συντηρητικές πολιτικές απόψεις, μα εξίσου θερμός, τολμηρός, φλογερός υποστηρικτής των δικαίων του λαού των Ιονίων Νήσων στην Ευρώπη, είναι ο μακράν σημαντικότερος, πολυγραφότερος κι εγκυρότερος Ευρωπαίος μάρτυρας των βρετανικών φρικαλεοτήτων και κήρυκας της ακατάβλητης γενναιότητας και της θέλησης των προγόνων μας για την ένωση των Εφτά Νησιών με την υπόλοιπη, ελεύθερη Ελλάδα.
Είναι απίστευτο, φίλες και φίλοι, πόσα έγραψε, πόσα αποκάλυψε στην Ευρώπη, πόσα έφερε στο φως εκείνα τα χρόνια ο Φρανσουά Λένορμαν, που μια προτομή του κανένα πλούσιο «Ίδρυμα Κερκυραϊκής Κληρονομιάς», σαν αυτό που εμάθαμε από την καλή και την ανάποδη τις τελευταίες ημέρες, δεν εφιλοτιμήθηκε ακόμη να φτιάξει. Αυτός, ο Φρανσουά Λένορμαν, όπως έχει επικρατήσει να αποδίδουμε στην Ελλάδα το επίθετό του, αντί Λενορμάν, ήταν ο καλύτερος πρεσβευτής των δικαίων του λαού μας στην Ευρώπη, σε μια περίοδο που «παιζόταν» για τα καλά η υπόθεση της αποτίναξης του βρετανικού ζυγού από τα Επτάνησα και η ένωσή μας με την Ελλάδα.
Οπαδός της διακρατικής συνεργασίας Γαλλίας-Βρετανίας και ιδεολογικά τοποθετημένος μάλλον στο συντηρητικό στρατόπεδο της εποχής ήταν, σύμφωνα με ορισμένες πηγές, ως πνευματική και πολιτική προσωπικότητα. Ήταν αντίθετος ίσως και προς το ιταλικό δημοκρατικό κίνημα των οπαδών του Μαντσίνι, που όχι λίγοι τους είχαν καταφύγει κυνηγημένοι στα Επτάνησα και αρκετοί έτυχαν της υποστήριξης του κύκλου του Διονύσιου Σολωμού στην Κέρκυρα. Ακριβώς όμως για τους λόγους αυτούς, η εγκυρότητα των θέσεών του πολύ δύσκολα μπορούσε να αμφισβητηθεί. Αν οι επτανησιακές καταγγελίες αντιμετωπίζονταν συχνά ως υπερβολικές και οι θέσεις του Μαρξ για την κατάσταση στα Επτάνησα γίνονταν επιφυλακτικά δεκτές στον κυρίαρχο ευρωπαϊκό Τύπο, λόγω της επαναστατικής φιλοσοφίας του και της πάγιας τοποθέτησής του στο πλευρό των λαών που αγωνίζονταν για τα δίκαιά τους, οι απόψεις του Λένορμαν συναντούσαν, όπως ήταν φυσικό, μεγαλύτερη απήχηση σε ευρύτερο ίσως κοινό.
Για έναν ακόμη, ακαταμάχητο λόγο. Γιος του εικονιζόμενου Γάλλου αρχαιολόγου και ερευνητή-μελετητή της αρχαίας ελληνικής τέχνης Σαρλ Λένορμαν που πέθανε στην Αθήνα το 1859 και το όνομά του έχει δοθεί σε λεωφόρο της Αθήνας, ο γεννημένος στο Παρίσι το 1837 Φρανσουά Λένορμαν, αρχαιολόγος και ιστορικός της τέχνης σαν τον πατέρα του, μα συνάμα και ιστορικός και ανθρωπολόγος, συγκέντρωσε στα ίδια τα Επτάνησα τις γνώσεις του γι’ αυτά.
Από «πρώτο χέρι».
Αν ο Μαρξ στο Λονδίνο εβασίστηκε για τις κρίσεις του σε επτανησιακές πηγές εκ του μακρόθεν, καθώς και σε «βγαλμένες» από τα βρετανικά αρχεία πηγές για να μας τείνει αλληλέγγυα το χέρι, ο Λένορμαν την ίδια χρονική περίοδο ήρθε από την Αθήνα στα νησιά μας. Συνέγραψε το διεθνώς σημαντικότερο ίσως ανεξάρτητο, μη επτανησιακό και μη βρετανικό, ιστορικό κείμενο-ντοκουμέντο για τη βρετανική βία στα νησιά μας.
Εμίλησε με τους προγόνους μας.
Έγραψε από τα χείλη τους αυτά που ετράβαγαν.
Αναζήτησε επιτόπιες πηγές στοιχείων και -για να παραφράσουμε κάπως τα λόγια του εξαίρετου Κερκυραίου δημοκράτη φιλόλογου Γιώργου Π. Στεριώτη που το 1961 μετέφρασε κάποια από τα κείμενά του για λογαριασμό των «Κερκυραϊκών Χρονικών» του έτους 1962- το ανθρωπιστικό, ουμανιστικό πολιτικό πνεύμα του επαναστάτησε.
Ως «τίμιο τέκνο της Γαλλίας» εκάθησε κι έγραψε κι εδημοσίευσε, μεταξύ άλλων, μια μακροσκελέστατη αναφορά-καταγγελία προς το υπουργείο Εξωτερικών του βρετανικού Στέμματος. «Στα Εφτάνησα είδε τις καταπιέσεις του πληθυσμού από τους προστάτες του, είδε τους διωγμούς που δοκίμαζαν όσοι δεν παραδέχονταν αδιαμαρτύρητα να είναι υποτελείς μιας μεγάλης δύναμης, προτιμώντας να είναι πολίτες ενός μικρού και αδύνατου μα λεύτερου κράτους, είδε τον οικονομικό μαρασμό στον οποίο η κακή Αγγλική διαχείριση είχε καταδικάσει αυτό το λαό, τον άξιο για καλλίτερη μεταχείριση, και δε βάσταξε», συμπέρανε ο Γ. Π. Στεριώτης. «Η αγανάκτηση του τίμιου ανθρώπου έβρασε μέσα του».
Ήταν «τερατώδης» σύμφωνα με τον Φρανσουά Λενορμαν και το γράμμα του προς τον λόρδο υπουργό Εξωτερικών και μετέπειτα πρωθυπουργό της Βρετανίας John Russel με τον τίτλο «Η Διοίκηση των Νησιών του Ιονίου», φίλες και φίλοι, η βία και η λεηλασία που αντιμετώπισαν οι πρόγονοί μας από τους τοποτηρητές του βρετανικού Στέμματος.
Σαν να ‘ξερε μάλιστα, θα ‘λεγε κανείς, ότι 150 χρόνια μετά θα βρεθούν Έλληνες ιστορικοί αναλυτές να διδάσκουν τα παιδιά μας ότι η ένωση των νησιών μας με την Ελλάδα δήθεν ήταν δώρο του βρετανικού Θρόνου στην Ελλάδα, σημείωνε ότι με την κατάσταση που είχε δημιουργηθεί «καταντά αδύνατο στη Βρεττανική Κυβέρνηση (…) να διατηρήση στα Ιόνια νησιά, παρά τη θέληση του λαού και τις αποφάσεις της βουλής, τη δεσποτική εξουσία που η Αγγλία ασκεί εκεί εδώ και 45 χρόνια με τ’ όνομα της Προστασίας, και την αφόρητη διαχείριση που βαραθρώνει αυτή την όμορφη χώρα». Όπως εξηγούσε, «τα πραγματικά γεγονότα πρέπει να βγουν στο φως».
Με στοιχεία τον κατηγορούσε, μεταξύ άλλων, για μια πολύ λίγο σωσμένη στη συλλογική μνήμη εξέγερση στην εικονιζόμενη Ζάκυνθο γύρω στα 1850: «Όταν μια αιματηρή σύρραξη που την προκάλεσαν οι Βρεττανοί στρατιώτες ξέσπασε στη Ζάκυνθο, εξουσιοδοτήσατε τον Λόρδο Αρμοστή να κηρύξη, όταν θα έκρινε σκόπιμο, το στρατιωτικό νόμο σ’ όλη την έκταση της Επτανήσου και να πνίξη στο αίμα με την πιο άγρια καταπίεση, όπως στα 1849, την εκδήλωση των φρονημάτων», καθώς στην Κέρκυρα οι Ριζοσπάστες της Ιονίου Βουλής είχαν καταθέσει ψήφισμα για την ένωση των νησιών και ο Βρετανός αρμοστής «ανέβαλε τις εργασίες της βουλής για έξη μήνες».
Του έγραφε του Βρετανού υπουργού Εξωτερικών:
«Με κάποια στενοχώρια βέβαια και με μεγάλη συστολή, απευθύνομαι, νέος άνθρωπος άγνωστος, σ’ έναν πολιτικό σας και σας, που άπρισαν τα μαλλιά του από τις έγνοιες της κυβέρνησης, και δικαιολογημένα ξακουστό. Χρειάστηκε για να τ’ αποφασίσω το θάρρος που δίνει το πάθος να υπερασπίσω την παραγνωρισμένη και παραμορφωμένη αλήθεια. Δε θα τολμούσα βέβαια να το κάνω αν επρόκειτο ν’ αντιτάξω στα λόγια σας πολιτικές κρίσεις. Θα εκθέσω όμως αποκλειστικά σ’ αυτό μου το γράμμα γεγονότα και για να παρουσιάση κανείς γεγονότα δε χρειάζεται νάναι πολιτικός. Αρκεί νάναι τίμιος».
Η έρευνά του τον εσυγκλόνισε:
«Πριν ακόμα υπάρξη μια μικρή γωνιά γης ελεύθερης, που ωνομάστηκε Βασίλειο της Ελλάδας, πόσο αίμα δεν αναγκάστηκε να χύση ο Sir Tomas Maitland για να κάμη τους κατοίκους των 7 νησιών να δεχτούν τη μετατροπή της Αγγλικής Προστασίας σε πραγματική και τυραννική κυριαρχία; Αν η Μεγάλη Βρεττανία λησμόνησε αυτά τα γεγονότα που τα παραδέχεται η Ιστορία, ας ρωτήση τη Ζάκυνθο και την Κεφαλλωνιά. Δεν θα της απαντήσουν μόνο οι άνθρωποι, αλλά και οι ίδιοι οι βράχοι, που τόσον καιρό έμειναν φορτωμένοι με τ’ άταφα πτώματα όσων μαρτύρησαν την ολέθριαν αυτή εποχή (…) Ύστερ’ από λίγα χρόνια ξέσπασε ο αγώνας για την Ελληνικήν Ανεξαρτησία. Πόσο πάλι αίμα τότε για δεύτερη φορά δεν αναγκάστηκε να χύση ο ίδιος ο Θωμάς Maitland για να πνίξη την ακατάσχετη ροπή της κοινής γνώμης που ξεσήκωναν στα Επτάνησα οι κρότοι του πολέμου που ο αέρας έφερνε από τη γειτονική στεριά, για να ‘μποδίση τους επτανήσιους να υποστηρίξουν τ’ αδέρφια τους του Μωρηά και της Ηπειρωτικής Ελλάδας στην προσπάθεια της εθνικής απελευθέρωσης; Και εν τούτοις, μ’ όλες τις εκτελέσεις, τις εξορίες, τις φυλακίσεις, τις δημεύσεις που χρησιμοποίησε ο Λόρδος Ύπατος Αρμοστής, μεγάλη και δοξασμένη στάθηκε η συμμετοχή των Ιονίων σ’ αυτό τον αγώνα που προκάλεσε τη συμπάθεια ολόκληρης της Ευρώπης».
Ο Φρανσουά Λένορμαν αναφέρεται με ονοματεπώνυμα σε, ας το πούμε με αλφαβητική σειρά, Ζακύνθιους, Κερκυραίους, Κεφαλονίτες, Λευκαδίτες και άλλους Επτανήσιους προγόνους μας αγωνιστές-ήρωες που υπέφεραν τα πάνδεινα, ειδικότερα τις δεκαετίες 1840 και 1850, στον αγώνα τους για τις ελευθερίες, τα δικαιώματα και ένα φωτεινό μέλλον του λαού μας, ενωμένου με τον υπόλοιπο ελληνικό λαό.
Τέτοιαν ημέρα, χαρμόσυνη, δεν θέλουμε να κουράσουμε με γεγονότα λεπτομερή και στοιχεία πολλά που παραθέτει στο συγκλονιστικό δεκάδων σελίδων κείμενό του ο Φρανσουά Λένορμαν και που, δυστυχώς, το όνομά του και το έργο του δεν ξανακούστηκε στα Επτάνησα, εξ όσων γνωρίζουμε, μετά το σχετικό δημοσίευμα του 1962 σ’ εκείνα τα πολλά χρόνια τώρα δυσεύρετα πια «Κερκυραϊκά Χρονικά» του Κώστα Δαφνή.
Θα παραθέσουμε, εδώ, μόνο μια μοναδική, αφού δεν γνωρίζουμε καμιάν άλλη με τόση δύναμη, περιγραφή όσων ετράβηξαν πολλοί πρόγονοί μας απ’ όλα τα Επτάνησα, αντιμετωπίζοντας πραγματική «Ιερή Εξέταση», όπως αναφέρει, εξορισμένοι το 1851 κι επί πολλά χρόνια από τους τοποτηρητές του βρετανικού Στέμματος στα εικονιζόμενα Αντικύθηρα:
«Πιάστηκαν από την αστυνομία στα σπίτια τους
και ρίχτηκαν χωρίς δίκη στο νησάκι των Αντικυθήρων. Ήταν ανάμεσα σ’ αυτούς αγρότες και αστοί, γεωργοί και έμποροι που η εξορία αυτή τους τσάκισε ανεπανόρθωτα (…) Βουλευτές πιάστηκαν και εξορίστηκαν κατά την διάρκεια της θητείας τους (…) Σε κάθε πολιτισμένη χώρα η κυβέρνηση θεωρεί τουλάχιστον σαν ένα από τα πρώτα ανθρωπιστικά της καθήκοντα, να φροντίση για στέγη και τροφή των καταδίκων που φυλακίζει ή εξορίζει, και για την ιατρική τους περίθαλψη σε περίπτωση αρρώστειας και ζητάει με κάθε μέσο ν’ αποφύγη τη φοβερήν ηθικήν ευθύνη που θα την βάραινε αν από ανάγκη πέθαιναν οι κρατούμενοι όσο βρίσκονταν στα χέρια της. Δεν έγινε όμως αυτό για τους εξόριστους των Αντικυθήρων. Τους έριξαν σ’ ένα νησί σχεδόν έρημο, που κατοικείται μόλις από καμιά τριανταριά σε άθλια κατάσταση οικογένειες ψαράδων, που το έδαφός του δεν σηκώνει κανενός είδους καλλιέργεια και τους είπαν: Τραφήτε και στεγαστήτε όπως θέλετε, αυτό δεν μας ενδιαφέρει. Έτσι αυτούς τους ανθρώπους που τους κατέστρεφαν απομακρύνοντάς τους άξαφνα από τις περιουσίες τους και τις δουλειές τους, τους υποχρέωναν ν’ αγοράζουν μόνοι τους, όταν μπορούσαν, τα λίγα τρόφιμα που κάπου κάπου έφταναν πανάκριβα από τη στεριά, πούταν αρκετά μακρυά, ή να τα στερηθούν αν δεν είχαν τα μέσα να τ’ αγοράσουν. Πολλές φορές, όταν η κακοκαιρία εμπόδιζε τα καΐκια νάρθουν και τους ψαράδες του νησιού να ξανοιχτούν, οι εξόριστοι, και απ’ αυτούς μερικοί είχαν ζήσει πλούσια ως τότε, τράβηξαν για πολλές μέρες όλα τα μαρτύρια της πείνας».
Εξεγέρθηκε η συνείδησή του. Τους συνάντησε όλους!
«Σ’ ένα τόπο που η σύγκρουση των ανέμων της Αδριατικής και του Αρχιπελάγους τον κάνουν σταθερά βροχερό συσσωρεύοντας τα σύννεφα που έρχονται από τη μια ή την άλλη μεριά, σ’ ένα βράχο όπου φτωχοκάλυβα στεγάζουν τις τριάντα οικογένειες που αποτελούν τον πληθυσμό, χωρίς άλλα υλικά για να χτίσουν καλύβες παρά λίγη λάσπη και λίγες πέτρες, τους καλούσαν να στεγαστούν όπως μπορούσαν, αλλά στέγη δεν τους έδιναν, αυτό δεν αφορούσε την Κυβέρνηση. Και έτσι όλο τον πρώτο χειμώνα, γιατί στην καρδιά του χειμώνα τους εγκατέλειψαν χωρίς καμιά βοήθεια, οι εξόριστοι αναγκάστηκαν να στεγαστούν, όλοι μαζί, σε μια στάνη, όπου η βροχή έμπαινε παντού από τις χαραμάδες της στέγης. Τους είδα όλους στο ταξείδι μου στα Ιόνια νησιά και μπορώ να βεβαιώσω πως δεν υπάρχει ένας τους που να μην έχη χάσει την υγεία του ανεπανόρθωτα. Εξάλλου, αν κανείς τους αρρώσταινε, μόνο η φύση μπορούσε να τον σώση. Στην πραγματικότητα δεν υπήρχε γιατρός στ’ Αντικύθηρα και η Υψηλή Αστυνομία εμπόδιζε νάρθη κανείς από τα Κύθηρα ή από την Ελλάδα. Αυτό το τελευταίο εκλεπτυσμένο μαρτύριο εστάθηκε υπερβολικά βδελυρό. Ένας από τους εξόριστους, ο κ. Πυλαρινός, ήταν άρρωστος από βαρειά οφθαλμία όταν τον ξεσήκωσαν από το σπίτι του. Ο πρώτος γυιός πιάστηκε ταυτόχρονα και ρίχτηκε στη φυλακή όπου τον κρατούν δέκα οκτώ ολόκληρους μήνες χωρίς να τον δικάζουν, χωρίς καν να τον ανακρίνουν. Ο δεύτερος γυιός του εξόριστου, κ. Όθων Πυλαρινός, ξεχωριστός νέος που δεν ανακατευόταν καθόλου στην πολιτική και που, τον τελευταίο χρόνο κέρδισε ύστερ’ από λαμπρό διαγωνισμό, μίαν από τις έδρες του δικαίου στο Πανεπιστήμιο της Κερκύρας, ζήτησε να μοιραστή την εξορία του πατέρα του για να μπορέση να τον περιποιηθή. Σκαιά του αρνήθηκαν αυτό το θλιβερό προνόμιο και από έλλειψη περιποίησης ο κ. Πυλαρινός έχασε ανεπανόρθωτα την όρασή του στο νησάκι όπου τον εξώρισαν. Το βλέπετε, μιλόρδε, η σκληρή φυλακή της Αυστρίας ήταν σχεδόν παιγνίδι αν την συγκρίνη κανείς με τη μοίρα των εξόριστων των Αντικυθήρων (…) Από καιρό σε καιρό έρχονταν από μέρος του Λόρδου Ύπατου Αρμοστή να προσφέρουν στους καταδικασμένους τη λευτεριά, αν δέχονταν ν’ αναλάβουν ενυπόγραφα την υποχρέωση να μην ανακατευτούν άλλο στην πολιτική. Πάντα η απάντησή τους στάθηκε η ίδια, μιά άρνηση».
Η γνωστή ως χειρότερη ευρωπαϊκή φυλακή, μία στην Αυστρία για την οποία εβοούσε η Ευρώπη, κατά τον Λένορμαν ήταν σχεδόν παιγνίδι μπροστά σ’ αυτά στα Ανικύθηρα! «Η φιλελεύθερη Αγγλία δεν μπορούσε να κατηγορήση σε τίποτε τις δύο δεσποτικώτερες κυβερνήσεις της Ευρώπης» της Αυστρίας και της Ρωσίας, εκείνη την εποχή.
Μέχρι και γυναίκες και παιδιά πρόγονοί μας εμαστιγώνονταν, όπως έγραψε ο Καρλ Μαρξ από το Λονδίνο στις ΗΠΑ και όπως ο Φρανσουά Λένορμαν με τον μοναδικό δικό του τρόπο έφερε στο φως στην Ευρώπη, καταγγέλλοντας και ότι στα 1849 σε νησιά μας «οι περιουσίες των πολιτικών καταδίκων δημεύτηκαν, τα σπίτια τους γκρεμίστηκαν, τα δέντρα από τους δεντρόκηπους και τ’ αμπέλια τους ξερριζώθηκαν».
Να το τρομερό συμπέρασμά του:
«Η Αγγλία, και μόνο αυτή, φέρνει μπροστά στον πολιτισμένο κόσμο την βαρειάν ευθύνη πως διατηρεί στα Εφτάνησα την πιο καταπιεστική αντισυνταγματικότητα, που ξεπερνάει τη μοσχοβίτικη απολυταρχία και τον ασιατικό δεσποτισμό»!
Ο Λένορμαν εξεσκόνισε τους προϋπολογισμούς και τους λογαριασμούς εσόδων και εξόδων της Αρμοστείας, αποκαλύπτοντας όσο κανείς πριν από αυτόν, μια τρομερή λεηλασία του λαού των νησιών μας, όπως και ότι την ενδιέφεραν μόνον υποδομές συνυφασμένες με την καλοπέραση της ίδιας και του παχυλά αμειβόμενου από την ίδια πολιτικού και γραφειοκρατικού μηχανισμού της στην Κέρκυρα. Με συντριπτικά στοιχεία το αποκάλυψε.
Χρειάζονται όμως και λίγα λόγια του Λένορμαν που θα ενδιαφέρουν ίσως ειδικά τον ηρωικό Κλήρο στα νησιά μας, μα και τον Σεβασμιότατο Μητροπολίτη Κέρκυρας που δεν ξέρουμε για ποιους λόγους και με ποιες ιστορικές μνήμες εδοξολόγησε τις προάλλες το βρετανικό Στέμμα στα γνωστά άθλια τρισάγια, δεδομένου ότι ο Γάλλος ουμανιστής επιστήμονας στο ίδιο κείμενό του αναφέρεται και στον εικονιζόμενο αείμνηστο Αθανάσιο Πολίτη:
«Ένας νόμος, που ξεφύτρωσε κάτω από την τυραννία του Sir Thomas Maitland, δίνει στους Επισκόπους το δικαίωμα, ανεξέλεγκτα και με μιάν απλή διαταγή, που δεν είναι υποχρεωμένοι να αιτιολογήσουν, να εξορίζουν τους παπάδες της Επισκοπής τους. Άλλος ένας τρόπος διαδικασίας που αρμόζει σε Υψηλήν Αστυνομία. Γιατί οι Λόρδοι Ύπατοι Αρμοστές ξέρουν πάντα να βολεύωνται, ώστε οι Επίσκοποι νάναι πειθήνια όργανα των θελήσεών τους. Στα Ιόνια Νησιά, όπως σ’ όλα τ’ άλλα μέρη που επικρατεί το Ελληνικό Δόγμα, ακολουθούν ακόμα την αρχαία τάξη της εκλογής των Επισκόπων από τους ιερείς. Ο Λόρδος Ύπατος Αρμοστής όμως έχει το δικαίωμα του αποκλεισμού των υποψηφίων που δεν του αρέσουν. Ακόμα, όταν ο υποψήφιος που εκλέγεται, δεν έχει την τύχη να του αρέση, δε διστάζει να χρησιμοποιήση τα μέσα που χρησιμοποίησε για τον τωρινόν Αρχιεπίσκοπο της Κεφαλωνιάς (Σπυρίδων Κοντομίχαλος, που αφώρισε τον Λασκαράτο). Πέτυχε ένας υποψήφιος που δεν τον ήθελε ο Βρεττανός υπάλληλος. Ο Λόρδος Ύπατος Αρμοστής δε δίστασε να πλαστογραφήση, όταν έγραφε στην Κωνσταντινούπολη και ζητούσε από τον Πατριάρχη την έγκρισή του. Ανάγγειλε λοιπόν την εκλογή τού δικού του υποψηφίου που είχε καταψηφιστή, και με τον τρόπον αυτόν διώρισε άλλον και όχι εκείνον που διάλεξε ο κλήρος. Τέλος όταν ένας Επίσκοπος δεν είναι πολύ πειθήνιος, οι Ύπατοι Αρμοστές παραβιάζουν με θρασύτητα τους κανόνες της Εκκλησίας, διώχνουν από την έδρα τους με τη βία τον απείθαρχο στις θελήσεις τους ιεράρχη και υποχρεώνουν τους Παπάδες να διαλέξουν άλλο χωρίς παραίτηση του πραγματικού Επισκόπου. Αυτό έκανε ο Maitland στα 1821 στον Αρχιεπίσκοπο της Κεφαλωνιάς Αγαθάγγελο Τυπάλδο, επειδή εύρισκε πως ευνοούσε πολύ τους επαναστάτες της Ελλάδας. Κάτω από τέτοιες συνθήκες απέναντι της εξουσίας, οι Επίσκοποι των νησιών του Ιονίου (μ’ όλο που ο ελληνικός κλήρος αυτής της χώρας διαθέτει μερικούς ιεράρχες πολύ αξιοσέβαστους, όπως ο τωρινός Αρχιεπίσκοπος της Κέρκυρας Αθανάσιος Πολίτης), ασκώντας το δικαίωμά τους της εξορίας δεν μπορεί να θεωρηθούν παρά σαν απλοί πράκτορες της Υψηλής Αστυνομίας του Λόρδου Ύπατου Αρμοστή».
Τι λέτε, φίλες και φίλοι, να βρούμε και να προσφέρουμε στην περιφερειάρχη Ιονίων Νήσων και στη δήμαρχο της πόλης της Κέρκυρας δύο αντίτυπα με το έργο αυτό του Λένορμαν μήπως άλλη φορά επιδείξουν διαφορετικά αντανακλαστικά από ‘κείνα που είδαμε με τα πρόσφατα θλιβερά τρισάγια;
Αλλά οφείλουμε, μια που το μοναδικό και στην πραγματικότητα ψευδές επιχείρημα των διαφόρων απολογητών της δήθεν «προώθησης των αγγλοελληνικών σχέσεων» είναι ότι με τη γνωστή έμμεση εξύμνηση της βαρβαρότητας στα Ιόνια Νησιά φροντίζουν τάχα για να ενισχύσουν το τουριστικό ρεύμα των Βρετανών προς τα νησιά μας, να σημειώσουμε ότι ο ίδιος ο Λένορμαν ξεχωρίζει τον βρετανικό λαό από την ηγεσία του. Οφείλουμε ναι, οφείλουμε ευγνωμοσύνη στον βρετανικό λαό που άξιοι γιοι του εστράφηκαν εναντίον της ηγεσίας του και θαρραλέα κατήγγειλαν μέσα στο Λονδίνο τα εγκλήματά της εις βάρος των προγόνων μας και την απίστευτη λεηλασία!
Από τίμιο μέλος της βρετανικής στρατιωτικής δύναμης στα Ιόνια Νησιά έμαθε η Ευρώπη ότι στα Επτάνησα της εποχής με τους πόρους του λαού «η Κέρκυρα συντηρεί τον Αρμοστή, η Κεφαλονιά πληρώνει το ράφτη του και η Ζάκυνθος τον αμαξοποιό του». Οι ίδιοι οι πρόγονοί μας με ομιλίες τους στην Ιόνιο Βουλή και με δημοσιεύματά τους εξέφραζαν την ευγνωμοσύνη τους στους διαλεχτούς ανώνυμους και επώνυμους εκπροσώπους των λαών της Ευρώπης που υποστήριζαν τα δίκαιά τους. Ήξεραν κι εκείνοι πολύ πριν από εμάς, όπως ξέρουμε πια κι εμείς καλά, πως κανένας δεν μπορεί μοναχός του! Η αλληλεγγύη των λαών, έλεγαν, είναι ανεκτίμητης αξίας. Χαιρόμαστε αφάνταστα ανακαλύπτοντας όλο και περισσότερα δείγματα εκείνης της αλληλεγγύης ανεπίσημων εκπροσώπων του βρετανικού λαού κι αισθανόμαστε αιώνια ευγνωμοσύνη στον βρετανικό λαό για τη βοήθειά του, που μάλιστα εκφράστηκε γενναιόδωρη και σε άλλες, επίσης πολύ δύσκολες φάσεις της Ιστορίας μας!
Τίποτα δεν έχουμε να χωρίσουμε!
Χαιρόμαστε πολύ που με σεβασμό στην Ιστορία μας νιώθουν και σαν το σπίτι τους στα νησιά μας ως τουρίστες!
Σιγά μην έρχονται γιατί έγιναν τα γνωστά άθλια τρισάγια ή για να θαυμάσουν τον οβελίσκο του τυράννου Αρμοστή Ντούγκλας! Ποιον νομίζουν ότι μπορούν να «παραμυθιάσουν» οι οργανωτές και χορηγοί των αχαρακτήριστων τρισάγιων και παραχαράκτες της Ιστορίας που διαδίδουν κιόλας ότι δήθεν η ένωση των νησιών μας με την Ελλάδα ήταν… «δώρο» του βρετανικού Στέμματος στην Αθήνα; Σε ποιους νομίζουν ότι απευθύνονται;
Μόνον γνωστούς και μη εξαιρετέους βαρόνους του πλούτου και της πολιτικής που χρυσοπληρώνουμε την αθέατη παραμονή τους στις γνωστές πολυτελείς και απρόσιτες βίλες εκατοντάδων στρεμμάτων μεγιστάνων στη βορειοανατολική Κέρκυρα μπορούν να φέρνουν τα τρισάγια αυτού τους είδους και οι συναφείς δραστηριότητες μιας εξόφθαλμα αγγλολαγνικής οικονομικής και πολιτικής φατρίας.
Νομίζουν πως δεν είναι γνωστό, πως δεν καταλαβαίνει ο λαός πόσο μας στοιχίζουν, τι εμφανής και αφανής δαπανηρή και διαρκής κινητοποίηση αστυνομικών και μη κατονομαζόμενων δυνάμεων γίνεται κάθε τόσο για την «προστασία» τους από ανεπιθύμητα βλέμματα σε μια περιοχή που μερικοί τοπικοί παράγοντες ανερυθρίαστα αποκαλούν χώρο «ποιοτικού τουρισμού» και υπό άλλες συνθήκες θα μπορούσε να είναι πηγή τεράστιων λαϊκών εισοδημάτων!
Είναι λυπηρό, φίλες και φίλοι, το γεγονός ότι ολόκληρες ΗΠΑ έχουν ζητήσει με κάποιον τρόπο συγγνώμη απ’ τον ελληνικό λαό για όσα εις βάρος του διέπραξαν με τη στάση τους τον καιρό της Χούντας των συνταγματαρχών, αλλά η Βρετανία, δύο αιώνες περίπου μετά από τις φρικαλεότητες της ιθύνουσας τάξης της στα Επτάνησα, δεν έχει εκφράσει ποτέ ούτε μία «λύπη» υποκριτική έστω, εξ όσων γνωρίζουμε, για όσα στυγερά οι εκπρόσωποι του βρετανικού Στέμματος διέπραξαν τότε εις βάρος των προγόνων μας. Ποτέ όμως δεν είναι αργά!
Εξάλλου όχι μόνο για τους φίλους Βρετανούς μα για όλους τους λαούς του κόσμου τα φιλειρηνικά νησιά μας είναι τόποι φιλίας. Τα Επτάνησα και κυρίως η Κέρκυρα, ως κέντρο τους, είναι το μεγαλύτερο μη ηπειρωτικό ελληνικό «χωνευτήρι» λαών. Πρώτ’ απ’ όλα εδώ βρήκαν καταφύγιο και θέρμη Έλληνες κυριολεκτικά από κάθε γωνιά της χώρας. Κυνηγημένοι. Διωγμένοι. Πρόσφυγες. Άνθρωποι χωρίς πατρίδα και από κατεχόμενες πατρίδες. Ξένοι, από πόσες και πόσες χώρες! Είμαστε υπερήφανοι γι’ αυτό. Δεχθήκαμε χέρι βοήθειας από άλλες χώρες και το ανταποδίδουμε!
Μόνο θλίψη μας έρχεται, ας προσθέσουμε, καθώς αναλογιζόμαστε τη διεθνή αλληλεγγύη που συνάντησε ο αιματοβαμμένος αγώνας των προγόνων μας για την ένωση με την Ελλάδα, το γεγονός ότι ένας Επτανήσιος πολιτικός, ο υπουργός των Εξωτερικών μας, μπόρεσε αυτές τις ημέρες να εξισώσει περίπου θύτες και θύματα στο Ισραήλ και την κατεχόμενη Παλαιστίνη. Βαθειά θλίψη. Χαιρετίζουμε τους Παλαιστίνιους στον αγώνα τους για Πατρίδα! Η διεθνής αλληλεγγύη οφείλεται πολύ περισσότερο απ’ όσους τη δέχθηκαν γενναιόδωρα!
Ας κλείσουμε όμως την αναφορά μας αυτή σε πλευρές του έργου του Φρανσουά Λένορμαν για τα Επτάνησα με τους χαρούμενους τόνους που δικαιολογούν οι ώρες, οι ημέρες, όπως και ο ερχομός της αγαπητής Προέδρου της Δημοκρατίας μας κυρίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου.
Λυπούμαστε πολύ για τις αθλιότητες με την ανάρτηση βρετανικής σημαίας και τις συναφείς μεθοδεύσεις που επιχειρήθηκαν από αμετανόητους, φαίνεται, επιχειρηματικούς και πολιτικούς κύκλους. Τέλος καλό όλα καλά ας ευχηθούμε!
Θέλουμε να ελπίζουμε ότι θα μας αγαπήσει κιόλας, θα εκτιμήσει δεόντως τις θυσίες των προγόνων μας και θα θελήσει, με κάποιαν ευκαιρία, να επισημάνει στο υπουργείο Παιδείας ότι αποτελεί όνειδος η Ελλάδα να μαθαίνει τους γιους και τις θυγατέρες της στα σχολεία ότι η ένωση της Επτανήσου με την Ελλάδα ήταν… δώρο των τυράννων της.
Έχουμε την τιμή άλλωστε και στην Κέρκυρα, ας μας επιτρέψει να το θυμίσουμε και ας μην υπάρχουν ορατοί συγγενικοί οικογενειακοί δεσμοί, να έχουμε αναδείξει λαμπρές προσωπικότητες με το δικό της οικογενειακό επίθετο. Ο οικογενειακός αυτός κλάδος στην Κέρκυρα είχε ρίζες από την Άρτα, με πρώτον εκπρόσωπό του τον καθηγητή της Ιονίου Ακαδημίας στην Κέρκυρα Κωνσταντίνο Σακελλαρόπουλο (1789-1856). Κερκυραίοι, γιοι του, υπήρξαν ο καθηγητής του Πανεπιστημίου της Αθήνας, δεινός μελετητής της λατινικής φιλολογίας και πολυγραφότατος πρόεδρος του αθηναϊκού Φιλολογικού Συλλόγου «Παρνασσός» Σπυρίδων Σακελλαρόπουλος (1846-1919) και ο εξαιρετικός εκπαιδευτικός στα Ιόνια νησιά Μιχαήλ Σακελλαρόπουλος (1851-1928), ενώ εγγονός του υπήρξε ο λαμπρός διπλωμάτης και συγγραφέας με έργο βραβευμένο και από την Ακαδημία Αθηνών Κωνσταντίνος Μ. Σακελλαρόπουλος (1884-1970).
Είναι τιμή για όλους μας η παρουσία της Προέδρου της Δημοκρατίας μας στην Κέρκυρα αυτές τις ώρες.
Καθώς αναλογιζόμαστε τον ηρωικό αγώνα των προγόνων μας, ας κλείσουμε έτσι:
Ευχαριστούμε Φρανσουά!
