ΠΗΓΗ
ΠΑΤΕΡΑ ΠΑΥΛΟ
Σέβομαι την ιεροσύνη σου, την πίστη σου, το θάρρος σου, ακόμα και όσα από αυτά που λες δεν με βρίσκουν σύμφωνο. Επίσης σε ευχαριστώ για όσα προσφέρεις στο χωριό που γεννήθηκα και μεγάλωσα, τον Ποταμό. Πραγματικά χάρηκα όταν ορίστηκες ιερέας μας, γιατί ιερείς νέοι, μορφωμένοι και με το δικό σου ήθος, όπως είναι και άλλοι ιερείς που πρόσφατα ήρθαν στα Κύθηρα, έχουν να προσφέρουν και να ανεβάσουν τον τόπο μας. Πραγματικά συγκινήθηκα όταν άκουσα την Ιλαριώτισσά μας να δονείτε από τον Εθνικό μας Ύμνο, γιατί εσύ έβαλες τα μεγάφωνα να τον διαλαλούν. Ήταν σαν να έβγαινε από τον θόλο της η αδάμαστη φωνή του Έθνους, ο ίδιος ο Σολωμός να τον ψάλλει κι ας είχες κλειστές τις θύρες. Όλους μας θλίβει αυτό το: «κεκλεισμένων των θυρών». Όλους του Ποταμίτες, σε βεβαιώ. Και είναι οι μέρες που γεμίζαμε τη Λαριώτισσά μας, οι μέρες που μας γαλήνευε το ιλαρό της βλέμμα.
Πατέρα Παύλο ίσως ξέρεις ότι έχω γράψει την ιστορία της Λαριώτισσας. Με τι κόπο και τι θυσίες έχτισαν με τα χέρια τους οι παππούδες μας αυτόν τον περικαλλή ναό, για να τον έχουμε εμείς τώρα και εσένα ιερέα μας. Θα ένιωσες την αγάπη που είχαν στην Κυρά τού χωριού τους. Μα πιο πολύ θα την νιώσεις αν αναλογιστής γιατί την είπαν «Ιλαριώτισσα». Γιατί από τα χαρακτηριστικά της Εικόνας Της, της φερμένης από τα Ιεροσόλυμα, τα μάτια Της τους μαγνήτισαν. Το ιλαρό βλέμμα της Παναγιάς τους. Η γαλήνη και η θαλπωρή που τα μάτια Της εκπέμπουν. Από τη μεριά του, ο Δεσπότης των έργων, ο Ευθύμιος Καββαθάς, αφιερώθηκε στη Λαριώτισσα έχοντας την άποψη πως η ενότητα των Ποταμιτών είναι μέγα αγαθό. Ότι ο μεγάλος ναός και ο κοινός εκκλησιασμός την ενότητα και την αδελφοσύνη των ανθρώπων υπηρετεί. Αυτοί είναι οι συμβολισμοί που οι Ποταμίτες βλέπουν στην Ιλαριώτισσά τους: Αγάπη, Γαλήνη, Ενότητα. Αυτά λάβαμε από τους παππούδες μας. Οι Κυθήριοι είμαστε ειρηνικοί και ευσεβείς. Αυτό το διαλαλεί η Μυρτιδιώτισσά μας, γιατί κι αυτή τα χέρια των προγόνων μας την έχτισαν και με τη δική μας φροντίδα, σήμερα, λάμπει στον κόσμο.
Αυτή είναι η παράδοσή μας. Παράδοση απλών ανθρώπων, απλών Χριστιανών. Αναλογιζόμενος τη δική μου γενιά κάτι έχω να προσθέσω. Οι παιδικές μας μνήμες στην Ιλαριώτισσα είναι ριζωμένες. Τον παπα – Κυριάκο θυμόμαστε και τον παπα – Παναγιώτη Ανδρώνικο να μας ντύνει παπαδάκια με καινούργιες άσπρες φορεσιές, να τον βοηθάμε στο ιερό, μα και στον ναό με το κερί, με το «Πάτερ ημών», με το «Πιστεύω» και συχνά με τα εξαπτέρυγα. Αργότερα είχαμε τον αγαθό δουλευτή παπα – Ηλία, που κάποτε αξιώθηκα, ως γιατρός, να συμβάλω στην παράταση της ζωή του και να απέλθει σε βαθύ γύρας. Απλοί Κυθήριοι Ιερείς, που αγαπήθηκαν από όλους μας, που δεν νιώσαμε να μας χωρίζουν, που δεν καταχράστηκαν τη ιεροσύνη τους για να προβληθούν, δεν προβάλλονταν ως γνώστες της αλήθειας.
Αυτή την παράδοση θεώρησα καθήκον μου, Πατέρα Παύλο, να στη θυμίσω, γιατί ίσως βρίσκεσαι στο δίλημμα: Αν θα τη συνεχίσεις. Αφορμή μου δίνει η δημοσιευμένη επιστολή σου και η προσφώνηση: «αντιοικουμενιστής» που προηγείται. Ειλικρινά δεν νοιαζόμαστε τι επί του θέματος πιστεύεις. Μας νοιάζει, μόνο, να μας θεωρείς όλους ισότιμους ενορίτες. Ακόμα και αυτούς που θεωρούν ότι στο σωστό δρόμο βρίσκεται ο Οικουμενικός Πατριάρχης, η Ιερά Σύνοδος, ο Αρχιεπίσκοπος της Ελλάδας, ο Αναστάσιο και τόσοι άλλοι Ιεράρχες, οι συντριπτικά περισσότεροι. Δεν είναι παράλογο στην επιστολή σου να αναφέρεσαι σε: «ανθρώπους αιρετικούς» όταν διεκδικείς για το εαυτό σου το σχηματικό «Αλάθητο του Πάπα»; Αλλοίμονο σε αυτόν που πιστεύει ότι ο εγκέφαλός του είναι ο μόνος που δύναται να εννοήσει την οικονομία τού Πλαστουργού μας. Για τούτο υπάρχουν τα συλλογικά όργανα (όπως η Ιερά Σύνοδος) ώστε πολλές διάνοιες ενωμένες να προσεγγίζουν την αλήθεια και να ορθοτομούν. Να μη διασπείρεται σύγχυση στον λαό. Αυτό το: «ΘΑ ΕΙΜΑΣΤΕ ΕΚΕΙ (οι εναπομείναντες λίγοι χριστιανοί)» με πληγώνει, γιατί είμαστε όλοι. Γιατί είμαστε πολλοί οι Χριστιανοί. Με τι κριτήρια μας χωρίζεις; Με ποια εξουσία; Μήπως εκπέμπεις τεράστια αλαζονεία; Θα σταθώ και στο: «4. γιατί δημόσια σπιλώνεται και συκοφαντείται η Εκκλησία του Χριστού». Ευθέως εννοείς την Ιερά Σύνοδο. Ξανασκέψου το σε παρακαλώ.
Σαν γιατρός άφησα για το τέλος το: «6. γιατί και αν έρθει ο θάνατος, «Δόξα τῷ Θεῷ πάντων ἔνεκεν». Πατέρα Παύλο, σου μιλάω σαν άνθρωπος που έχω αποτρέψει τον θάνατο. Υπήρξαν και άνθρωποι που μου ζήτησαν τον θάνατο ως λύτρωση. Όλους τους απέτρεψα, όλους τους παρηγόρησα. Το πιο ισχυρό μου επιχείρημα ήταν ότι η άρνηση της ζωής, του μέγιστου Θεϊκού δώρου, ταυτίζεται με την αυτοκτονία, και είναι θανάσιμο αμάρτημα. Είναι αδύνατον να κηρύττεις ότι ο Ιησούς αρέσκεται σε ανθρωποθυσίες. Ελπίζω ότι θα ξαναγράψεις τη φράση σου, έτσι ώστε κανείς να μη προσλαμβάνει το νόημα, που όπως είναι γραμμένη, προκύπτει.
Η γραφή μου δεν αναιρεί την εκτίμηση που σου έχω και στην πρώτη παράγραφο εκφράζεται.
Συγγνώμη για την πολυλογία μου. Παρακαλώ να ληφθεί υπ’ όψη ότι όσα έγραψα έχουν συμβολικό χαρακτήρα, το προσωπικό ύφος χρησιμοποιήθηκε για να γίνω πιο κατανοητός και μόνο… ας αγνοηθεί.
Kosmas Megalokonomos
ΠΑΤΕΡΑ ΠΑΥΛΟ
Σέβομαι την ιεροσύνη σου, την πίστη σου, το θάρρος σου, ακόμα και όσα από αυτά που λες δεν με βρίσκουν σύμφωνο. Επίσης σε ευχαριστώ για όσα προσφέρεις στο χωριό που γεννήθηκα και μεγάλωσα, τον Ποταμό. Πραγματικά χάρηκα όταν ορίστηκες ιερέας μας, γιατί ιερείς νέοι, μορφωμένοι και με το δικό σου ήθος, όπως είναι και άλλοι ιερείς που πρόσφατα ήρθαν στα Κύθηρα, έχουν να προσφέρουν και να ανεβάσουν τον τόπο μας. Πραγματικά συγκινήθηκα όταν άκουσα την Ιλαριώτισσά μας να δονείτε από τον Εθνικό μας Ύμνο, γιατί εσύ έβαλες τα μεγάφωνα να τον διαλαλούν. Ήταν σαν να έβγαινε από τον θόλο της η αδάμαστη φωνή του Έθνους, ο ίδιος ο Σολωμός να τον ψάλλει κι ας είχες κλειστές τις θύρες. Όλους μας θλίβει αυτό το: «κεκλεισμένων των θυρών». Όλους του Ποταμίτες, σε βεβαιώ. Και είναι οι μέρες που γεμίζαμε τη Λαριώτισσά μας, οι μέρες που μας γαλήνευε το ιλαρό της βλέμμα.
Πατέρα Παύλο ίσως ξέρεις ότι έχω γράψει την ιστορία της Λαριώτισσας. Με τι κόπο και τι θυσίες έχτισαν με τα χέρια τους οι παππούδες μας αυτόν τον περικαλλή ναό, για να τον έχουμε εμείς τώρα και εσένα ιερέα μας. Θα ένιωσες την αγάπη που είχαν στην Κυρά τού χωριού τους. Μα πιο πολύ θα την νιώσεις αν αναλογιστής γιατί την είπαν «Ιλαριώτισσα». Γιατί από τα χαρακτηριστικά της Εικόνας Της, της φερμένης από τα Ιεροσόλυμα, τα μάτια Της τους μαγνήτισαν. Το ιλαρό βλέμμα της Παναγιάς τους. Η γαλήνη και η θαλπωρή που τα μάτια Της εκπέμπουν. Από τη μεριά του, ο Δεσπότης των έργων, ο Ευθύμιος Καββαθάς, αφιερώθηκε στη Λαριώτισσα έχοντας την άποψη πως η ενότητα των Ποταμιτών είναι μέγα αγαθό. Ότι ο μεγάλος ναός και ο κοινός εκκλησιασμός την ενότητα και την αδελφοσύνη των ανθρώπων υπηρετεί. Αυτοί είναι οι συμβολισμοί που οι Ποταμίτες βλέπουν στην Ιλαριώτισσά τους: Αγάπη, Γαλήνη, Ενότητα. Αυτά λάβαμε από τους παππούδες μας. Οι Κυθήριοι είμαστε ειρηνικοί και ευσεβείς. Αυτό το διαλαλεί η Μυρτιδιώτισσά μας, γιατί κι αυτή τα χέρια των προγόνων μας την έχτισαν και με τη δική μας φροντίδα, σήμερα, λάμπει στον κόσμο.
Αυτή είναι η παράδοσή μας. Παράδοση απλών ανθρώπων, απλών Χριστιανών. Αναλογιζόμενος τη δική μου γενιά κάτι έχω να προσθέσω. Οι παιδικές μας μνήμες στην Ιλαριώτισσα είναι ριζωμένες. Τον παπα – Κυριάκο θυμόμαστε και τον παπα – Παναγιώτη Ανδρώνικο να μας ντύνει παπαδάκια με καινούργιες άσπρες φορεσιές, να τον βοηθάμε στο ιερό, μα και στον ναό με το κερί, με το «Πάτερ ημών», με το «Πιστεύω» και συχνά με τα εξαπτέρυγα. Αργότερα είχαμε τον αγαθό δουλευτή παπα – Ηλία, που κάποτε αξιώθηκα, ως γιατρός, να συμβάλω στην παράταση της ζωή του και να απέλθει σε βαθύ γύρας. Απλοί Κυθήριοι Ιερείς, που αγαπήθηκαν από όλους μας, που δεν νιώσαμε να μας χωρίζουν, που δεν καταχράστηκαν τη ιεροσύνη τους για να προβληθούν, δεν προβάλλονταν ως γνώστες της αλήθειας.
Αυτή την παράδοση θεώρησα καθήκον μου, Πατέρα Παύλο, να στη θυμίσω, γιατί ίσως βρίσκεσαι στο δίλημμα: Αν θα τη συνεχίσεις. Αφορμή μου δίνει η δημοσιευμένη επιστολή σου και η προσφώνηση: «αντιοικουμενιστής» που προηγείται. Ειλικρινά δεν νοιαζόμαστε τι επί του θέματος πιστεύεις. Μας νοιάζει, μόνο, να μας θεωρείς όλους ισότιμους ενορίτες. Ακόμα και αυτούς που θεωρούν ότι στο σωστό δρόμο βρίσκεται ο Οικουμενικός Πατριάρχης, η Ιερά Σύνοδος, ο Αρχιεπίσκοπος της Ελλάδας, ο Αναστάσιο και τόσοι άλλοι Ιεράρχες, οι συντριπτικά περισσότεροι. Δεν είναι παράλογο στην επιστολή σου να αναφέρεσαι σε: «ανθρώπους αιρετικούς» όταν διεκδικείς για το εαυτό σου το σχηματικό «Αλάθητο του Πάπα»; Αλλοίμονο σε αυτόν που πιστεύει ότι ο εγκέφαλός του είναι ο μόνος που δύναται να εννοήσει την οικονομία τού Πλαστουργού μας. Για τούτο υπάρχουν τα συλλογικά όργανα (όπως η Ιερά Σύνοδος) ώστε πολλές διάνοιες ενωμένες να προσεγγίζουν την αλήθεια και να ορθοτομούν. Να μη διασπείρεται σύγχυση στον λαό. Αυτό το: «ΘΑ ΕΙΜΑΣΤΕ ΕΚΕΙ (οι εναπομείναντες λίγοι χριστιανοί)» με πληγώνει, γιατί είμαστε όλοι. Γιατί είμαστε πολλοί οι Χριστιανοί. Με τι κριτήρια μας χωρίζεις; Με ποια εξουσία; Μήπως εκπέμπεις τεράστια αλαζονεία; Θα σταθώ και στο: «4. γιατί δημόσια σπιλώνεται και συκοφαντείται η Εκκλησία του Χριστού». Ευθέως εννοείς την Ιερά Σύνοδο. Ξανασκέψου το σε παρακαλώ.
Σαν γιατρός άφησα για το τέλος το: «6. γιατί και αν έρθει ο θάνατος, «Δόξα τῷ Θεῷ πάντων ἔνεκεν». Πατέρα Παύλο, σου μιλάω σαν άνθρωπος που έχω αποτρέψει τον θάνατο. Υπήρξαν και άνθρωποι που μου ζήτησαν τον θάνατο ως λύτρωση. Όλους τους απέτρεψα, όλους τους παρηγόρησα. Το πιο ισχυρό μου επιχείρημα ήταν ότι η άρνηση της ζωής, του μέγιστου Θεϊκού δώρου, ταυτίζεται με την αυτοκτονία, και είναι θανάσιμο αμάρτημα. Είναι αδύνατον να κηρύττεις ότι ο Ιησούς αρέσκεται σε ανθρωποθυσίες. Ελπίζω ότι θα ξαναγράψεις τη φράση σου, έτσι ώστε κανείς να μη προσλαμβάνει το νόημα, που όπως είναι γραμμένη, προκύπτει.
Η γραφή μου δεν αναιρεί την εκτίμηση που σου έχω και στην πρώτη παράγραφο εκφράζεται.
Συγγνώμη για την πολυλογία μου. Παρακαλώ να ληφθεί υπ’ όψη ότι όσα έγραψα έχουν συμβολικό χαρακτήρα, το προσωπικό ύφος χρησιμοποιήθηκε για να γίνω πιο κατανοητός και μόνο… ας αγνοηθεί.