ΓΡΑΠΤΟΝ ΘΕΙΟΝ ΚΗΡΥΓΜΑ
“Πνεῦμα δέ σωφροσύνης, ταπεινοφροσύνης,
ὑπομονῆς καί ἀγάπης
χάρισαί μοι τῷ σῷ δούλῳ”
Ἡ Δ’ Κυριακή τῶν Νηστειῶν σήμερα καί ἡ Ἐκκλησία μας ἔχει ὁρίσει νά τιμοῦμε τόν Ὅσιο Ἰωάννη τόν Σιναΐτη, Ἡγούμενο τῆς Ἱερᾶς Μονῆς τῆς Ἁγίας Αἰκατερίνης στό Σινᾶ καί συγγραφέα τοῦ ἀσκητικοῦ βιβλίου τῆς Κλίμακος, ὁ ὁποῖος ἔζησε τόν 6ο αἰῶνα μ.Χ.
Κατά τήν διάρκεια τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς καί σέ ὅλες τίς Ἱερές Ἀκολουθίες ἀπαγγέλουμε τήν εὐχή τοῦ Ἁγίου Ἐφραίμ τοῦ Σύρου. Στήν προσευχή αὐτή, μεταξύ ἄλλων, ζητοῦμε ἀπό τόν Κύριο νά μᾶς χαρίσει «πνεῦμα ταπεινοφροσύνης».
Ὁ Ὅσιος Ἰωάννης ὁ Σιναΐτης, στό 25ο Κεφάλαιο τῆς Κλίμακος, μιλάει ἀκριβῶς γιά τήν ἀρετή τῆς ταπεινοφροσύνης, γιά τήν ὁποία λέγει ὅτι εἶναι θεϊκή σκέπη πού σκεπάζει τούς ὀφθαλμούς μας, γιά νά μή βλέπουμε τά κατορθώματά μας. Εἶναι ἀκόμα ἄβυσσος εὐτελείας, ἀπρόσβλητη ἀπό κάθε κλέπτη. Ἡ ταπείνωση εἶναι ἡ πύλη τῆς οὐρανίου Βασιλείας, πού εἰσάγει σ’ αὐτήν ὅσους τήν πλησιάζουν.
Ὁ Ὅσιος Ἰωάννης μᾶς λέγει, ὅτι ἐκεῖνος, πού ἀγωνίζεται νά φτάσει στό ἀκύμαντο λιμάνι τῆς ταπεινοφροσύνης, δέν θά παύσει ποτέ νά χρησιμοποιεῖ διαφόρους τρόπους καί σκέψεις καί ἐπινοήσεις καί τεχνάσματα καί προσευχές, μέχρις ὅτου ἀπομακρύνει τό σκάφος τῆς ψυχῆς του ἀπό τήν τρικυμιώδη θάλασσα τῆς ὑπερηφανείας.
Μερικοί, λέγει, παρ’ ὅλον ὅτι συγχωρέθηκαν γιά τά παλαιά τους ἁμαρτήματα, ἐν τούτοις τά θυμοῦνται μέχρι τό τέλος τῆς ζωῆς τους, χρησιμοποιώντας αὐτά ὡς ἀφορμή ταπεινοφροσύνης. Ἄλλοι, ἀναλογιζόμενοι τό Πάθος τοῦ Χριστοῦ, θεωροῦν πάντοτε τόν ἑαυτό τους χρεώστη. Ἄλλοι ἐξευτελίζουν τόν ἑαυτό τους μέ τά καθημερινά τους σφάλματα. Ἄλλοι κατέρριψαν στό ἔδαφος τήν ὑπερηφάνεια μέ τούς πειρασμούς καί τίς ἀσθένειες, πού κατά καιρούς τούς συνέβησαν. Καί ἄλλοι τέλος ἀπό τήν ἔλλειψη χαρισμάτων ἀπέκτησαν τήν μητέρα τῶν χαρισμάτων, δηλαδή τήν ταπείνωση.
Λέγει, ἀκόμα, ὁ Ὅσιος Ἰωάννης, ὅτι σέ κάποιον ἀγωνιστή πού προσπαθοῦσε νά κατακτήσει τήν μακαρία ταπείνωση, οἱ ἀνόσιοι δαίμονες ἔσπερναν ἐπαίνους στήν καρδιά του. Τί κάνει, λοιπόν, ὁ μακάριος ἐκεῖνος Μοναχός; Σηκώνεται ἀμέσως καί γράφει στόν τοῖχο τοῦ κελλιοῦ του τα ὀνόματα τῶν πλέον ὑψηλῶν ἀρετῶν, δηλαδή τῆς τελείας ἀγάπης, τῆς ἀγγελικῆς ταπεινοφροσύνης, τῆς καθαρᾶς προσευχῆς, τῆς ἀφθάρτου ἁγνότητος καί τῶν παρομοίων. Κάθε φορά, λοιπόν, πού τόν ἐπαινοῦσαν οἱ λογισμοί, τούς ἔλεγε: «Ἄς πᾶμε νά κάνουμε τόν ἔλεγχο». Πλησιάζοντας δέ στόν τοῖχο διάβαζε τά ὀνόματα τῶν ἀρετῶν καί ἀπευθυνόμενος στόν ἑαυτό του ἐκραύγαζε: «Ὅταν ἀποκτήσεις αὐτές τίς ἀρετές, ἄς γνωρίζεις ὅτι ἀκόμα εὑρίσκεσαι μακριά ἀπό τόν Θεό».
Γι’ αὐτό ὁ Ὅσιος Ἰωάννης μᾶς παροτρύνει νά βιαστοῦμε καί μέ ὅλες τίς δυνάμεις μας νά ἀνεβοῦμε στήν κεφαλή καί κορυφή τῆς ταπεινοφροσύνης. Ἄν δέν μποροῦμε αὐτό, ἄς ἀνεβοῦμε τοὐλάχιστον στούς ὤμους της. Ἄν καί αὐτό δέν μποροῦμε νά τό κατορθώσουμε, ἄς μήν χάσουμε τοὐλάχιστον τήν ἀγκαλιά της. Διότι, ὅποιος τήν χάσει καί αὐτή, ἀπορῶ, λέγει, ἄν θά μπορέσει νά κερδίσει τήν αἰωνιότητα.
Πρωτ. π.Θεολόγος Παντελῆς
Τό Μήνυμα τῆς Κυριακῆς (ἠχητικό μήνυμα)
ἀπό τόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη
Κυθήρων & Ἀντικυθήρων κ.ΣΕΡΑΦΕΙΜ
ΚΥΡΙΑΚH Δ' ΝΗΣΤΕΙΩΝ - ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΚΟΣ
(11-04-2021)
