¨Παναγία Μυρτιδιώτισσα: Η μεγαλύτερη μονή των Κυθήρων. Βρίσκετε στην περιοχή των Μυρτιδίων στα δυτικά του νησιού και είναι χτισμένη σε ένα φυσικό βραχώδης άνοιγμα, ανάμεσα από πάρα πολλές μυρτιές! Η εικόνα της Παναγίας της Μυρτιδιώτισσας είναι το πολυτιμότερο κειμήλιο του νησιού και είναι η απανταχού προστάτιδα των Κυθηρίων. Η παράδοση λέει ότι ένας βοσκός είδε στον ύπνο του έναν άγγελο να του υποδεικνύει ένα σημείο στην περιοχή που είχε τα πρόβατά του.¨
Παναγία Μυρτιδιώτισσα-24 Σεπτεμβρίου: Τη νύχτα η εικόνα εξαφανιζόταν και επέστρεφε στη μυρτιά.
Εκεί μέσα σε μια μυρτιά υπήρχε μία εικόνα με την Παναγία. Ο βοσκός ξύπνησε θορυβημένος.
Το πρωί πήγε και βρήκε την εικόνα. Την πήρε στο σπίτι του στο γειτονικό χωριό Καλοκαιρινές.
Τη νύχτα η εικόνα εξαφανιζόταν, επέστρεφε στη μυρτιά.
Ο βοσκός είδε ξανά τον άγγελο να του λέει πως η εικόνα έπρεπε να μείνει εκεί κοντά στη μυρτιά.
Έτσι ο βοσκός έκτισε ένα μικρό εκκλησάκι δίπλα στη μυρτιά και τοποθέτησε την εικόνα εκεί, την οποία την ονόμασε Μυρτιδιώτισσα.
Αυτό το εκκλησάκι παραμένει έως σήμερα και ονομάζετε παλαιό Καθολικό όπου εκεί στεγάζεται η εικόνα της Παναγίας μαζί με τα τάματα των επισκεπτών της, μερικά τεράστια κεριά φτιαγμένα από τους ιερείς της εποχής και μερικές άλλες μικρές εικόνες.
Η εικόνα όταν βρέθηκε δεν είχε τις σημερινές διαστάσεις.
Αυτές τις απέκτησε αργότερα όταν τοποθετήθηκε σε ξύλινο πλαίσιο.
Το 1837 φιλοτεχνήθηκε το χρυσό ένδυμα, έργο του καλλιτέχνη Νικόλαου Σπιθάκη.
Από αυτή την αρχαία εικόνα φαίνονται μόνο τα πρόσωπα, στα οποία με την πάροδο των αιώνων δεν διακρίνονται πλέον τα χαρακτηριστικά.
Στο κάτω μέρος της χρυσής επένδυσης απεικονίζονται τρία θαύματα της Μυρτιδιώτισσας.
Το θαύμα της ευρέσεως, η ίασης του παραλύτου και το θαύμα της διασώσεως του φρουρίου της πόλεως των Κυθήρων από την πτώση κεραυνού το 1829.
Πάνω ακριβώς από το παλαιό Καθολικό, το 1857, χτίστηκε ο νεότερος μεγαλοπρεπής ναός σε ρυθμό τρίκλιτης βασιλικής.
Βόρεια και νότια του νεότερου Καθολικού βρίσκονται τα κελιά των πιστών που επισκέπτονται την μονή την περίοδο της νηστείας των πρώτων δεκαπέντε ημερών του Αυγούστου.
Αξιοθαύμαστο έργο στο εσωτερικό της μονής είναι το πώρινο κωδωνοστάσιο 26 μέτρων με τοξοειδείς σχηματισμούς στις προσόψεις των τεσσάρων ορόφων του καλλιτέχνη Νικολάου Φατσέα.
Σε όλα αυτά τα έργα πρωτοστάτησε ο ιερομόναχος Αγαθάγγελος Καλλίγερος.
Στα χρόνια των πειρατικών επιδρομών, η εικόνα για λόγους ασφαλείας φυλασσόταν στο φρούριο της πόλεως των Κυθήρων στον ομώνυμο ναό.
Το κορυφαίο θρησκευτικό έθιμο των Κυθήριων είναι η λιτάνευση κατά την Κυριακή της Ορθοδοξίας από τα Μυρτίδια στη Χώρα.
Η περιφορά της εικόνας διαρκεί 15 ημέρες περνώντας μέσα από τα περισσότερα χωριά του νησιού καταλήγοντας στην Χώρα Πολλοί πιστοί ακολουθούν την εικόνα κατά την περιφορά της και τις 15 μέρες!
Η Μυρτιδιώτισσα γιορτάζει στις 24 Σεπτεμβρίου, ημερομηνία ευρέσεως της εικόνας.
Στο νοτιοδυτικό τμήμα των Κυθήρων, σε απόσταση 8,5 χλμ Δ από το Λιβάδι, χωριό που διατηρεί αρχιτεκτονικά δείγματα και έργα υποδομής από την εποχή της Aγγλοκρατίας, είναι χτισμένο το μοναστηριακό συγκρότημα της Παναγίας της Μυρτιδιώτισσας.
Το περιτειχισμένο συγκρότημα της μονής Μυρτιδίων, που ιδρύθηκε το 19ο αιώνα, αποτελείται από το καθολικό (τρίκλιτη βασιλική με υπερυψωμένο το κεντρικό κλίτος, νάρθηκα και υπερώο-γυναικωνίτη, στο κατώτερο επίπεδο του οποίου βρίσκεται ο αρχικός ναός της Παναγίας), κελιά (διατεταγμένα βορείως και νοτίως του καθολικού), στα οποία φιλοξενούνται πιστοί για τη νηστεία των πρώτων δεκαπέντε ημερών του Αυγούστου (ο λεγόμενος δεκαπεντισμός), το καμπαναριό από πωρόλιθο με εντυπωσιακούς τοξοειδείς σχηματισμούς στα μέτωπα των τεσσάρων ορόφων του, βορειοανατολικά του καθολικού, και το μονόχωρο καμαροσκεπή ναΐσκο της Αγίας Τριάδας (Μεταβυζαντινών Χρόνων).
Ο αρχικός ναός της Παναγίας είναι προσαρμοσμένος στη φυσική διαμόρφωση βραχώδους ανοίγματος με αβαθή κόγχη προς βορράν για τη φιλοξενία της εικόνας της Παναγίας της Μυρτιδιώτισσας.
Στο παλαιό καθολικό υπάρχει εικόνα της Παναγίας της Μυρτιδιώτισσας με αργυρή επένδυση.
Το νεότερο καθολικό στη σημερινή του μορφή (τρίκλιτη βασιλική με μαρμάρινο τέμπλο του 1856) οικοδομήθηκε από τον ηγούμενο Αγαθάγγελο Καλλίγερο στα μέσα του 19ου αιώνα.
Σύμφωνα με την τοπική παράδοση, η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας της Μυρτιδιώτισσας βρέθηκε από ένα βοσκό σε μια ερημική τοποθεσία γεμάτη μυρσίνες (μυρτιές) που μοσχοβολούσαν (εξ ου και η ονομασία της), είτε το 1160 είτε το 15ο αιώνα.
Η μεγάλη γιορτή της Παναγίας στα Κύθηρα
Η μεγάλη γιορτή της Παναγίας στα Κύθηρα λαμβάνει χώρα στις 24 Σεπτεμβρίου, όταν γιορτάζει η Παναγία η Μυρτιδιώτισσα.
Η μονή Μυρτιδίων συνδέεται με το κορυφαίο θρησκευτικό έθιμο των Κυθηρίων, τη λιτάνευση της εικόνας της Παναγίας της Μυρτιδιώτισσας, τη «γύρα», όπως τη λένε οι Τσιριγώτες.
Η λιτάνευση ξεκινά την Κυριακή της Ορθοδοξίας, όταν η εικόνα φθάνει από το μοναστήρι στη Χώρα.
Εκεί γίνεται περιφορά της εικόνας και ακολουθεί γλέντι.
Στη συνέχεια η εικόνα φεύγει από τη Χώρα και, ύστερα από πολυήμερη περιφορά στα χωριά του νησιού (σε κάθε χωριό γίνεται πανηγύρι την ημέρα της άφιξης της εικόνας), καταλήγει στο μοναστήρι.
Μυρτιδιώτισσα Αγνή ευλογημένη,
των Κυθηρίων δόξα άμα και ωράισμα,
και πιστών της γης απάντων η προστασία συ υπάρχεις
των Παρθένων το αγλάισμα,
και μητέρων το υπόδειγμα και σέμνωμα.
Διό κράζομεν, σκέπε φρούρει ικέτας σου.
Σωτήρα η τέξασα και Θεόν,
παντοίων κινδύνων διασώζεις και συμφορών,
αιρέσεως πλάνης,
σχίσματος της μανίας,
εν τάχει απαλλάττεις,
Μυρτιδιώτισσα.
.ekklisiaonline.gr
