ΤΑ ΠΑΛΙΑ ΠΑΝΤΟΠΩΛΕΙΑ ΤΗΣ ΓΕΙΤΟΝΙΑΣ ΣΤΑ ΚΥΘΗΡΑ

Το γραφικότατο μαγαζί του Μανέα στον Ποταμό. Μάλλον είναι το μοναδικό που απέμεινε στα Κύθηρα για να μας θυμίζει το στυλ του παλιού παντοπωλείου. 

Φωτο: Τζέλη Χατζηδημητρίου από το βιβλίο της "Ανεξερεύνητα Κύθηρα-Αντικύθηρα"

Προτού κυριαρχήσει το super market στα Κύθηρα, ένα από τα γραφικότερα στοιχεία των μικρών κοινωνιών των παιδικών μας χρόνων μέχρι και τη δεκαετία του ’60, ήταν το παντοπωλείο της γειτονιάς. Μερικά από αυτά είχαν και κουρείο σε μια γωνιά. Διέθεταν χύμα σε σακιά όσπρια, ρύζι, ζάχαρη, κ.α. που τα σερβίριζαν με τη σέσουλα σε χάρτινες σακούλες. Δεν υπήρχαν τυποποιημένα προϊόντα, ούτε το όργιο του πλαστικού και τα πάντα ζυγίζονταν σε μια ζυγαριά με μπρούτζινα τάσια και ζύγια σε οκάδες και υποδιαιρέσεις της οκάς. Για πιο βαριά ψώνια όπως π.χ. λάδι χρησιμοποιούσαν την πλάστιγγα με πέζα μέχρι 10 οκάδες. Χαρακτηριστική πάντα αυτή την εποχή ήταν η μυρωδιά του σκουράντζου και της σαρδέλας που τα τύλιγαν στην εφημερίδα για να συνοδέψει το λιτό γεύμα των λιομαζωχτάδων. Μικρά μαγαζάκια που ήταν η ψυχή της γειτονιάς, με το μαγαζάτορα να φοράει την ποδιά και το μολύβι στο αυτί, με τα μπακαλοτέφτερα για τα αμφισβητούμενα μερικές φορές, βερεσέδια των πελατών, μαγαζάκια που τα είχαν όλα, από εσώρουχα και κλωστές, μέχρι κρασιά, χαρτικά και δραγάντε. Το κυριότερο που είχαν ήταν η ανθρώπινη επαφή. Εκεί η βεγγέρα κάθε βράδυ και στο ιδιαίτερο ένα τραπεζάκι, όπου τα κουτσοπίνανε οι φίλοι με το κρασάκι σε καρτούτσο, που το συνοδεύανε με σαρδελίτσα για μεζέ. Σήμερα το απρόσωπο super market με το αυστηρό και επίσημο ύφος εξαφάνισε αυτά τα στέκια της χαράς, που πολλές φορές ανάλογα με την προσωπικότητα του μαγαζάτορα ήταν χώρος για απερίγραπτες φάρσες και για χαλάρωση από το μόχθο της ημέρας. Αυτά τα γραφικά μαγαζάκια εκτελούσαν σπουδαίο κοινωνικό έργο πρώτα πρώτα με το «τηλέφωνον δια το κοινόν» και με το βερεσέ χωρίς τόκο για τους οικονομικά αδύναμους της γειτονιάς.

Eleni Harou

 Το ζύγι σε οκάδες για την πλάστιγγα

Eleni Harou

 Τα είδη που διέθετε το θρυλικό παντοπωλείο του Αντζόλου στη Χώρα.

Η ζυγαριά του παλιού παντοπωλείου

Συλλεκτικό τώρα πια το κουτί από παλιό παντοπωλείο στη Χώρα.

Τα έξοδα σε κάποια κηδεία γραμμένα με το χέρι του παλιού Κυθήριου παντοπώλη