ΠΟΙΜΑΝΤΟΡΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ
(ὑπ’ ἀριθ. 181/2019)
(ὑπ’ ἀριθ. 181/2019)
Πρός
Τόν Ἱερόν Κλῆρον καί
τόν Χριστώνυμον Λαόν
τῆς καθ΄ἡμᾶς Ἱερᾶς Μητροπόλεως
Κυθήρων καί Ἀντικυθήρων
Τόν Ἱερόν Κλῆρον καί
τόν Χριστώνυμον Λαόν
τῆς καθ΄ἡμᾶς Ἱερᾶς Μητροπόλεως
Κυθήρων καί Ἀντικυθήρων
«Ὀρθοδοξίας ὁ φωστήρ, Ἐκκλησίας τό στήριγμα καί διδάσκαλε…
Γρηγόριε θαυματουργέ, Θεσσαλονίκης τό καύχημα, κῆρυξ τῆς χάριτος…»
(Ἀπολυτίκιον Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ)
Γρηγόριε θαυματουργέ, Θεσσαλονίκης τό καύχημα, κῆρυξ τῆς χάριτος…»
(Ἀπολυτίκιον Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ)
Ἀγαπητοί μου Ἀδελφοί καί Συλλειτουργοί,
Εὐλαβεῖς Χριστιανοί, Τέκνα μου ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά,
Εὐλαβεῖς Χριστιανοί, Τέκνα μου ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά,
Εἰρηνική, εὐλογημένη καί εὔδρομος ἡ Ἁγία Τεσσαρακοστή τῶν Χριστουγέννων.
Ἀνοίγεται ἡ ἱερή αὐτή περίοδος τοῦ πνευματικοῦ ἀγῶνος τῆς νηστείας τῆς Ἁγίας Τεσσαρακοστῆς τῶν Χριστουγέννων μέ τίς εὐχές καί τίς εὐλογίες τοῦ μεγάλου Νηπτικοῦ Πατρός καί Μυστικοῦ Θεολόγου τῆς Ἁγίας μας Ἐκκλησίας, τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου Ἀρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης τοῦ Παλαμᾶ, τόν ὁποῖον ἑώρτασε ὁ Ὀρθόδοξος Χριστιανικός κόσμος τήν 14ην Νοεμβρίου ἐ.ἔ.
Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς, ἀναφερόμενος εἰς τόν ἀγῶνα τῆς καθαρᾶς προσευχῆς, σέ συνδυασμό μέ τήν νηστεία καί τήν ἀγρυπνία, ἀφοῦ κατά τήν ἀσκητική παράδοσι μέ τήν νηστεία, τήν ἀγρυπνία καί τήν προσευχή δίδονται τά οὐράνια χαρίσματα, γράφει τά ἀκόλουθα στόν σχετικό λόγο του:
Ἀνοίγεται ἡ ἱερή αὐτή περίοδος τοῦ πνευματικοῦ ἀγῶνος τῆς νηστείας τῆς Ἁγίας Τεσσαρακοστῆς τῶν Χριστουγέννων μέ τίς εὐχές καί τίς εὐλογίες τοῦ μεγάλου Νηπτικοῦ Πατρός καί Μυστικοῦ Θεολόγου τῆς Ἁγίας μας Ἐκκλησίας, τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου Ἀρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης τοῦ Παλαμᾶ, τόν ὁποῖον ἑώρτασε ὁ Ὀρθόδοξος Χριστιανικός κόσμος τήν 14ην Νοεμβρίου ἐ.ἔ.
Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς, ἀναφερόμενος εἰς τόν ἀγῶνα τῆς καθαρᾶς προσευχῆς, σέ συνδυασμό μέ τήν νηστεία καί τήν ἀγρυπνία, ἀφοῦ κατά τήν ἀσκητική παράδοσι μέ τήν νηστεία, τήν ἀγρυπνία καί τήν προσευχή δίδονται τά οὐράνια χαρίσματα, γράφει τά ἀκόλουθα στόν σχετικό λόγο του:
«Πολλές φορές ἔχουμε μιλήσει γιά τό
γεγονός ὅτι μέ τίς θεῖες ἐντολές καθαρίζεται ἡ ψυχή ἀπό τά πάθη καί
βοηθεῖται στήν καθαρή προσευχή. Οἱ αἰσθήσεις κινοῦνται ἀπό ἐξωτερικές
ἐνέργειες, ἀλλά ὅταν στρεφόμαστε πρός τά ἐσωτερικά εἰρηνεύουν τά πάθη
καί ὑψωνόμαστε πρός τά πνευματικά.
Ἐκεῖνοι πού προσεύχονται πραγματικά πρέπει νά εἶναι ἀπερίσπαστοι καί νά ἔχουν ἀποτινάξει τή σχέση τους μέ τά πράγματα τοῦ κόσμου, γιατί ἔτσι μποροῦν νά πετύχουν καθαρή καί χωρίς ἐνοχλήσεις προσευχή. Ὅταν ἀσχολούμαστε μέ ἐσωτερική δίψα γιά νά πετύχουμε τήν καθαρή προσευχή, χρειαζόμαστε τόν κόπο πού προξενεῖται ἀπό τή νηστεία καί τήν ἀγρυπνία. Ἔτσι νεκρώνεται ἡ ἁμαρτητική τάση τοῦ σώματος, καί οἱ λογισμοί πού κινοῦν τά πάθη γίνονται ἀσθενέστεροι. Αὐτός ὁ ἀγώνας προξενεῖ ἀρχικά τήν ἱερή κατάνυξη καί κάνει τόν Θεό αἰσθητό ὡς σπλαχνικό Πατέρα καί εὐήκοο πρός τήν παράκληση τοῦ πιστοῦ.Σύμφωνα μέ τόν Δαβίδ : «Καρδιά συντετριμμένη καί ταπεινωμένη δέν θά τήν περιφρονήσει ὁ Θεός». Καί κατά τόν ἅγιο Γρηγόριο τόν Θεολόγο : «μέ τίποτε ἄλλο δέν τιμᾶται ὁ Θεός τόσο ὅσο μέ τήν κακοπάθεια». Γι’ αὐτό καί ὁ Κύριος δίδαξε στό Εὐαγγέλιο ὅτι ἔχει σπουδαῖα ἀποτελέσματα ἡ προσευχή πού συνδυάζεται μέ τή νηστεία.
Οἱ ἄνθρωποι συνήθως εὐχαριστοῦνται νά ἀσχολοῦνται μέ τά μάταια καί δέν γνωρίζουν τίποτε ἀπολύτως περί προσευχῆς. Ἐκεῖνοι ὅμως πού καταξιώθηκαν νά ἔχουν δίψα γιά τήν προσευχή γνωρίζουν ὅτι δέν εἶναι ὁ ἀγώνας αὐτός μιά φαντασιώδης προσπάθεια, οὔτε κάτι πού ἄλλοτε ὑπάρχει καί ἄλλοτε ὄχι. Ἔχουν τήν ἐμπειρία ὅτι ἡ προσευχή φέρνει στόν ἄνθρωπο ἀσταμάτητη ἐνέργεια, προκαλούμενη ἀπό τή θεία χάρη πού ἐγκαθίσταται καί μένει ριζωμένη μέσα στήν ψυχή. Γίνεται μέσα στόν ἄνθρωπο τό θαῦμα νά αἰσθάνεται τήν προσευχή σάν πηγή πού γεννᾶ εὐφροσύνη ἱερή. Ἡ προσευχή προσελκύει πρός τό μέρος της τόν νοῦ, τόν ἀπομακρύνει ἀπό τά πολυειδή καί ὑλικά φαντάσματα, τόν βοηθᾶ νά ἀδιαφορεῖ πρός καθετί τό σωματικό πού διέρχεται μέσα ἀπό τίς ἡδονές καί φθάνει στούς λογισμούς, προσελκύοντας ἔτσι τόν ἄνθρωπο πρός τήν ἐμπαθή ἡδονή. Ὁ ἀγωνιζόμενος γιά τήν καθαρή προσευχή αἰσθάνεται τήν ψυχή του νά ἀποβάλλει τίς σαρκικές πονηρές ὀρέξεις καί ἀνεβαίνει μαζί μέ αὐτήν πρός τά πάνω. Μέ τόν ἀγώνα αὐτό ὅλος ὁ ἄνθρωπος γίνεται πνεῦμα, σύμφωνα μέ αὐτό πού ἔχει γραφεῖ : «Αὐτός πού ἔχει γεννηθεῖ ἀπό τό Πνεῦμα εἶναι πνεῦμα». Ὅλα αὐτά γίνονται φανερά μέ τήν πείρα. Ἡ ἀληθινή προσευχή πρός τόν Θεό μέ τήν ἀδιάλειπτη μνήμη τοῦ Θεοῦ δίνει κατάλληλο τόπο στήν ψυχή, γιά νά ὑποδεχθεῖ τήν χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ὁ Κύριος λέει γιά τόν Πατέρα ὅτι : «Θά δώσει Πνεῦμα Ἅγιο σέ ὅσους τόν παρακαλοῦν ἡμέρα καί νύχτα».
Τά 40 σκαλοπάτια τῆς ἁγίας περιόδου τῆς Τεσσαρακοστῆς τῶν Χριστουγέννων τά ἀνεβαίνουμε μέ τήν νηστεία καί τόν πνευματικό ἀγῶνα. Ὅμως, ὅ ἅγιος Γρηγόριος ἐτόνισε ὅτι ἡ ψυχή καθαρίζεται ἀπό τά πάθη μέ τίς θεῖες ἐντολές καί βοηθεῖται στήν καθαρή προσευχή. Προσευχή καί νηστεία. Νηστεία καί προσευχή. «Τοῦτο τό γένος (τῶν δαιμόνων) οὐκ ἐκπορεύεται, εἰ μή ἐν προσευχῇ καί νηστείᾳ», μᾶς διεβεβαίωσε ὁ ἴδιος ὁ Κύριος καί Θεός μας.
Πολλές φορές οἱ πονηροί δαίμονες μᾶς παρουσιάζουν ἀνιαρή καί ἀνούσια τήν νηστεία. Καί τό πετυχαίνουν αὐτό, ὅταν ἡ νηστεία μας εἶναι στεγνή καί τυπολατρική. Ὅταν δέν τηροῦμε μέ προθυμία τίς θεῖες ἐντολές, ὅταν δέν ἔχουμε ταπείνωση καί καθαρή προσευχή, ὅταν δέν μετανοοῦμε καί δέν ἐξομολογούμεθα, ὅταν δέν κοινωνοῦμε καί δέν συμμετέχουμε στή λατρευτική ζωή τῆς Ἐκκλησίας μας, ὅταν δέν μελετᾶμε τόν λόγον τοῦ Θεοῦ, τόν νόμο τοῦ Ἱεροῦ Εὐαγγελίου, ὅταν δέν ἀγαπᾶμε ἀληθινά τόν Θεόν καί τούς συνανθρώπους μας.
Ἐκεῖνοι πού προσεύχονται πραγματικά πρέπει νά εἶναι ἀπερίσπαστοι καί νά ἔχουν ἀποτινάξει τή σχέση τους μέ τά πράγματα τοῦ κόσμου, γιατί ἔτσι μποροῦν νά πετύχουν καθαρή καί χωρίς ἐνοχλήσεις προσευχή. Ὅταν ἀσχολούμαστε μέ ἐσωτερική δίψα γιά νά πετύχουμε τήν καθαρή προσευχή, χρειαζόμαστε τόν κόπο πού προξενεῖται ἀπό τή νηστεία καί τήν ἀγρυπνία. Ἔτσι νεκρώνεται ἡ ἁμαρτητική τάση τοῦ σώματος, καί οἱ λογισμοί πού κινοῦν τά πάθη γίνονται ἀσθενέστεροι. Αὐτός ὁ ἀγώνας προξενεῖ ἀρχικά τήν ἱερή κατάνυξη καί κάνει τόν Θεό αἰσθητό ὡς σπλαχνικό Πατέρα καί εὐήκοο πρός τήν παράκληση τοῦ πιστοῦ.Σύμφωνα μέ τόν Δαβίδ : «Καρδιά συντετριμμένη καί ταπεινωμένη δέν θά τήν περιφρονήσει ὁ Θεός». Καί κατά τόν ἅγιο Γρηγόριο τόν Θεολόγο : «μέ τίποτε ἄλλο δέν τιμᾶται ὁ Θεός τόσο ὅσο μέ τήν κακοπάθεια». Γι’ αὐτό καί ὁ Κύριος δίδαξε στό Εὐαγγέλιο ὅτι ἔχει σπουδαῖα ἀποτελέσματα ἡ προσευχή πού συνδυάζεται μέ τή νηστεία.
Οἱ ἄνθρωποι συνήθως εὐχαριστοῦνται νά ἀσχολοῦνται μέ τά μάταια καί δέν γνωρίζουν τίποτε ἀπολύτως περί προσευχῆς. Ἐκεῖνοι ὅμως πού καταξιώθηκαν νά ἔχουν δίψα γιά τήν προσευχή γνωρίζουν ὅτι δέν εἶναι ὁ ἀγώνας αὐτός μιά φαντασιώδης προσπάθεια, οὔτε κάτι πού ἄλλοτε ὑπάρχει καί ἄλλοτε ὄχι. Ἔχουν τήν ἐμπειρία ὅτι ἡ προσευχή φέρνει στόν ἄνθρωπο ἀσταμάτητη ἐνέργεια, προκαλούμενη ἀπό τή θεία χάρη πού ἐγκαθίσταται καί μένει ριζωμένη μέσα στήν ψυχή. Γίνεται μέσα στόν ἄνθρωπο τό θαῦμα νά αἰσθάνεται τήν προσευχή σάν πηγή πού γεννᾶ εὐφροσύνη ἱερή. Ἡ προσευχή προσελκύει πρός τό μέρος της τόν νοῦ, τόν ἀπομακρύνει ἀπό τά πολυειδή καί ὑλικά φαντάσματα, τόν βοηθᾶ νά ἀδιαφορεῖ πρός καθετί τό σωματικό πού διέρχεται μέσα ἀπό τίς ἡδονές καί φθάνει στούς λογισμούς, προσελκύοντας ἔτσι τόν ἄνθρωπο πρός τήν ἐμπαθή ἡδονή. Ὁ ἀγωνιζόμενος γιά τήν καθαρή προσευχή αἰσθάνεται τήν ψυχή του νά ἀποβάλλει τίς σαρκικές πονηρές ὀρέξεις καί ἀνεβαίνει μαζί μέ αὐτήν πρός τά πάνω. Μέ τόν ἀγώνα αὐτό ὅλος ὁ ἄνθρωπος γίνεται πνεῦμα, σύμφωνα μέ αὐτό πού ἔχει γραφεῖ : «Αὐτός πού ἔχει γεννηθεῖ ἀπό τό Πνεῦμα εἶναι πνεῦμα». Ὅλα αὐτά γίνονται φανερά μέ τήν πείρα. Ἡ ἀληθινή προσευχή πρός τόν Θεό μέ τήν ἀδιάλειπτη μνήμη τοῦ Θεοῦ δίνει κατάλληλο τόπο στήν ψυχή, γιά νά ὑποδεχθεῖ τήν χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ὁ Κύριος λέει γιά τόν Πατέρα ὅτι : «Θά δώσει Πνεῦμα Ἅγιο σέ ὅσους τόν παρακαλοῦν ἡμέρα καί νύχτα».
Τά 40 σκαλοπάτια τῆς ἁγίας περιόδου τῆς Τεσσαρακοστῆς τῶν Χριστουγέννων τά ἀνεβαίνουμε μέ τήν νηστεία καί τόν πνευματικό ἀγῶνα. Ὅμως, ὅ ἅγιος Γρηγόριος ἐτόνισε ὅτι ἡ ψυχή καθαρίζεται ἀπό τά πάθη μέ τίς θεῖες ἐντολές καί βοηθεῖται στήν καθαρή προσευχή. Προσευχή καί νηστεία. Νηστεία καί προσευχή. «Τοῦτο τό γένος (τῶν δαιμόνων) οὐκ ἐκπορεύεται, εἰ μή ἐν προσευχῇ καί νηστείᾳ», μᾶς διεβεβαίωσε ὁ ἴδιος ὁ Κύριος καί Θεός μας.
Πολλές φορές οἱ πονηροί δαίμονες μᾶς παρουσιάζουν ἀνιαρή καί ἀνούσια τήν νηστεία. Καί τό πετυχαίνουν αὐτό, ὅταν ἡ νηστεία μας εἶναι στεγνή καί τυπολατρική. Ὅταν δέν τηροῦμε μέ προθυμία τίς θεῖες ἐντολές, ὅταν δέν ἔχουμε ταπείνωση καί καθαρή προσευχή, ὅταν δέν μετανοοῦμε καί δέν ἐξομολογούμεθα, ὅταν δέν κοινωνοῦμε καί δέν συμμετέχουμε στή λατρευτική ζωή τῆς Ἐκκλησίας μας, ὅταν δέν μελετᾶμε τόν λόγον τοῦ Θεοῦ, τόν νόμο τοῦ Ἱεροῦ Εὐαγγελίου, ὅταν δέν ἀγαπᾶμε ἀληθινά τόν Θεόν καί τούς συνανθρώπους μας.
Ἀγαπητοί μου ἀδελφοί,
Ἡ προσευχή εἶναι θεῖο καί οὐράνιο
δώρημα καί ὅπλο καί μέ τήν σύμπραξι τοῦ ἁγίου μέσου τῆς νηστείας
μεγαλουργεῖ καί ἐπιτελοῦνται θαύματα.
Προσευχή διά τόν προσωπικόν μας πνευματικό ἀγῶνα. Προσευχή διά τήν οἰκογένειά μας, τούς οἰκείους, φίλους καί συγγενεῖς. Προσευχή διά τήν νεολαία μας, τήν μαθητιῶσα, φοιτητιῶσα καί στρατευομένη. Προσευχή διά τήν ἀποφυγή τῶν χιλιάδων ἐκτρώσεων κατ’ ἔτος. Προσευχή διά τήν πολύπαθη κοινωνία μας καί διά τό μαρτυρικό ἔθνος μας. Προσευχή διά τήν εἰρήνη τοῦ σύμπαντος κόσμου καί ὁλοκλήρου τῆς οἰκουμένης. Προσευχή διά τήν ἀρραγῆ ἑνότητα τῆς Ἁγίας τοῦ Χριστοῦ Ὀρθοδόξου Καθολικῆς Ἐκκλησίας μας, ἡ ὁποία κλονίζεται ἔπειτα ἀπό τίς ἀπρόσμενες ἐξελίξεις τῆς ἀναγνωρίσεως τῆς Αὐτοκεφαλίας τῆς ἐκ τῶν σχισματικῶν, καθῃρημένων καί ἀχειροτονήτων «ἐπισκόπων» συγκροτηθείσης «νέας Ἐκκλησίας» τῆς Οὐκρανίας. Εἶναι πολύ θλιβερό νά πιέζωνται φορτικῶς ὑπό ἰσχυρῶν πολιτικῶν παραγόντων ἐκκλησιαστικοί ἡγέται καί ἐκεῖνοι νά ἀσκοῦν πιέσεις εἰς τάς κατά τόπους Αὐτοκεφάλους Ὀρθοδόξους Ἐκκλησίας καί νά γίνεται ἔτσι τελικῶς τό θέλημα τοῦ «Καίσαρος» καί ὄχι τοῦ Τρισαγίου Θεοῦ. Τό ἀποτέλεσμα εἶναι νά παραβιάζωνται καταφώρως οἱ Θεῖοι καί Ἱεροί Κανόνες, νά διασαλεύεται ἡ κανονική τάξις τῆς Ἁγίας ἡμῶν Ὀρθοδόξου Καθολικῆς Ἐκκλησίας καί νά προκαλεῖται μέγα ἐκκλησιολογικό πρόβλημα, τό ὁποῖο μόνον πανορθοδόξως, διά Πανορθοδόξου Συνόδου εἶναι δυνατόν νά ἐπιλυθῇ.
Λυπούμεθα, διότι εἴμεθα ἀναγκασμένοι ἐκ λόγων συνειδήσεως νά ἐπισημαίνωμεν τήν κανονικήν αὐτήν ἀταξίαν καί ἀνωμαλίαν μέχρι τῆς ἱεροκανονικῆς διευθετήσεως τοῦ σοβαροτάτου καί λίαν κρισίμου αὐτοῦ κανονικοῦ καί ἐκκλησιολογικοῦ ζητήματος, τό ὁποῖον ἀνεστάτωσε καί κρατεῖ εἰς παρατεταμένην ἀγωνίαν καί ἀνησυχίαν σύμπαν τό Χριστεπώνυμον Ὀρθόδοξον Πλήρωμα, τόν Ἱερόν Κλῆρον καί τόν Χριστώνυμον Λαόν. Μόνον μέ διάπυρες προσευχές καί εἰλικρινῆ μετάνοιαν θά διευθετηθῇ Ἁγιοπνευματικῶς τό ἀνθρωπίνως δυσεπίλυτον καί ἀκανθῶδες Οὐκρανικόν αὐτό ζήτημα.
Ταπεινῶς καί εἰλικρινῶς εὔχεται ἡ κατά Κύθηρα καί Ἀντικύθηρα Τοπική μας Ἐκκλησία ὑπέρ εἰρηνεύσεως καί καταστάσεως τοῦ πληρώματος τῆς Ἁγιωτάτης ἡμῶν Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας καί εἰδικώτερον ὑπέρ τῆς ὡς τάχιον ἀποκαταστάσεως τῆς εἰρήνης, τῆς εὐσταθείας καί τῆς ἑνότητος εἰς τόν μαρτυρικόν Ἱερόν Κλῆρον καί τόν Λαόν τῆς Κανονικῆς ὑπό τόν Μητροπολίτην Κιέβου καί πάσης Οὐκρανίας κ.Ὀνούφριον Ἐκκλησίας.
Ἐπί δέ τούτοις, εὐχόμενοι εὐλογημένην, εἰρηνικήν καί καλλίκαρπον τήν Ἁγίαν Τεσσαρακοστήν τῶν Χριστουγέννων ἐπί πάντα τόν Ἱερόν Κλῆρον καί τόν εὐλογημένον Λαόν τῆς Θεοσώστου ἡμῶν Ἐπαρχίας Κυθήρων καί Ἀντικυθήρων, διατελοῦμεν,
Προσευχή διά τόν προσωπικόν μας πνευματικό ἀγῶνα. Προσευχή διά τήν οἰκογένειά μας, τούς οἰκείους, φίλους καί συγγενεῖς. Προσευχή διά τήν νεολαία μας, τήν μαθητιῶσα, φοιτητιῶσα καί στρατευομένη. Προσευχή διά τήν ἀποφυγή τῶν χιλιάδων ἐκτρώσεων κατ’ ἔτος. Προσευχή διά τήν πολύπαθη κοινωνία μας καί διά τό μαρτυρικό ἔθνος μας. Προσευχή διά τήν εἰρήνη τοῦ σύμπαντος κόσμου καί ὁλοκλήρου τῆς οἰκουμένης. Προσευχή διά τήν ἀρραγῆ ἑνότητα τῆς Ἁγίας τοῦ Χριστοῦ Ὀρθοδόξου Καθολικῆς Ἐκκλησίας μας, ἡ ὁποία κλονίζεται ἔπειτα ἀπό τίς ἀπρόσμενες ἐξελίξεις τῆς ἀναγνωρίσεως τῆς Αὐτοκεφαλίας τῆς ἐκ τῶν σχισματικῶν, καθῃρημένων καί ἀχειροτονήτων «ἐπισκόπων» συγκροτηθείσης «νέας Ἐκκλησίας» τῆς Οὐκρανίας. Εἶναι πολύ θλιβερό νά πιέζωνται φορτικῶς ὑπό ἰσχυρῶν πολιτικῶν παραγόντων ἐκκλησιαστικοί ἡγέται καί ἐκεῖνοι νά ἀσκοῦν πιέσεις εἰς τάς κατά τόπους Αὐτοκεφάλους Ὀρθοδόξους Ἐκκλησίας καί νά γίνεται ἔτσι τελικῶς τό θέλημα τοῦ «Καίσαρος» καί ὄχι τοῦ Τρισαγίου Θεοῦ. Τό ἀποτέλεσμα εἶναι νά παραβιάζωνται καταφώρως οἱ Θεῖοι καί Ἱεροί Κανόνες, νά διασαλεύεται ἡ κανονική τάξις τῆς Ἁγίας ἡμῶν Ὀρθοδόξου Καθολικῆς Ἐκκλησίας καί νά προκαλεῖται μέγα ἐκκλησιολογικό πρόβλημα, τό ὁποῖο μόνον πανορθοδόξως, διά Πανορθοδόξου Συνόδου εἶναι δυνατόν νά ἐπιλυθῇ.
Λυπούμεθα, διότι εἴμεθα ἀναγκασμένοι ἐκ λόγων συνειδήσεως νά ἐπισημαίνωμεν τήν κανονικήν αὐτήν ἀταξίαν καί ἀνωμαλίαν μέχρι τῆς ἱεροκανονικῆς διευθετήσεως τοῦ σοβαροτάτου καί λίαν κρισίμου αὐτοῦ κανονικοῦ καί ἐκκλησιολογικοῦ ζητήματος, τό ὁποῖον ἀνεστάτωσε καί κρατεῖ εἰς παρατεταμένην ἀγωνίαν καί ἀνησυχίαν σύμπαν τό Χριστεπώνυμον Ὀρθόδοξον Πλήρωμα, τόν Ἱερόν Κλῆρον καί τόν Χριστώνυμον Λαόν. Μόνον μέ διάπυρες προσευχές καί εἰλικρινῆ μετάνοιαν θά διευθετηθῇ Ἁγιοπνευματικῶς τό ἀνθρωπίνως δυσεπίλυτον καί ἀκανθῶδες Οὐκρανικόν αὐτό ζήτημα.
Ταπεινῶς καί εἰλικρινῶς εὔχεται ἡ κατά Κύθηρα καί Ἀντικύθηρα Τοπική μας Ἐκκλησία ὑπέρ εἰρηνεύσεως καί καταστάσεως τοῦ πληρώματος τῆς Ἁγιωτάτης ἡμῶν Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας καί εἰδικώτερον ὑπέρ τῆς ὡς τάχιον ἀποκαταστάσεως τῆς εἰρήνης, τῆς εὐσταθείας καί τῆς ἑνότητος εἰς τόν μαρτυρικόν Ἱερόν Κλῆρον καί τόν Λαόν τῆς Κανονικῆς ὑπό τόν Μητροπολίτην Κιέβου καί πάσης Οὐκρανίας κ.Ὀνούφριον Ἐκκλησίας.
Ἐπί δέ τούτοις, εὐχόμενοι εὐλογημένην, εἰρηνικήν καί καλλίκαρπον τήν Ἁγίαν Τεσσαρακοστήν τῶν Χριστουγέννων ἐπί πάντα τόν Ἱερόν Κλῆρον καί τόν εὐλογημένον Λαόν τῆς Θεοσώστου ἡμῶν Ἐπαρχίας Κυθήρων καί Ἀντικυθήρων, διατελοῦμεν,
Μετά πατρικῶν εὐχῶν
Ὁ Μητροπολίτης
Ὁ Μητροπολίτης
†Ὁ Κυθήρων & Ἀντικυθήρων Σεραφείμ
