Σύμφωνα με τον βασικό σχεδιασμό του υπουργείου Περιβάλλοντος καμία τελεσίδικη πράξη, καμία νόμιμη διοικητική πράξη δεν χάνει την ισχύ της
Εάν μια αποδεδειγμένα ιδιωτική έκταση χαρακτηριστεί δασική, δεν δεσμεύεται. Παραμένει ιδιωτική – γεγονός που δεν επηρεάζει τη χρήση της σε σχέση με το προηγούμενο καθεστώς. Την ίδια ώρα, προκειμένου να δοθεί οριστική λύση στο ιδιοκτησιακό καθεστώς στις περιοχές όπου δεν ισχύει το τεκμήριο κυριότητας του Δημοσίου προωθείται από το υπουργείο Περιβάλλοντος νέος σχεδιασμός. Η ανάρτηση των δασικών χαρτών (για την οποία προς το παρόν δεν πρόκειται να δοθεί παράταση) σήκωσε το χαλί και φάνηκαν τα προβλήματα των τελευταίων τουλάχιστον 80 χρόνων από την έλλειψη δασικών χαρτών.
Ο δημοσιογράφος Προκόπης Γιόγιακας παρουσίασε στην εφημερίδα “Τα Νέα” τον βασικό σχεδιασμό του υπουργείου Περιβάλλοντος για τους δασικούς χάρτες. Σύμφωνα με αυτόν, καμία τελεσίδικη πράξη, καμία νόμιμη διοικητική πράξη, δεν χάνει την ισχύ της από τους δασικούς χάρτες. Έτσι, εάν για παράδειγμα ένας ελαιώνας εμφανίζεται στην ανάρτηση του οικείου δασικού χάρτη ως δάσος, η δασική υπηρεσία της Αποκεντρωμένης Διοίκησης οφείλει να προβεί σε διόρθωση. Αν δεν γίνει, θα πρέπει αυτεπαγγέλτως να γίνεται – ανεξάρτητα από το στάδιο στο οποίο βρίσκεται ο δασικός χάρτης. Αντιστοίχως, κάθε πολίτης μπορεί να επικαλεστεί, και μάλιστα ατελώς, χωρίς να πληρώσει κανένα παράβολο, τη διαδικασία του προδήλου σφάλματος και να γίνει αντίστοιχα διόρθωση. Το ίδιο ισχύει και για τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, οι οποίοι μπορούν να προχωρήσουν ατελώς στην υποβολή αντιρρήσεων.
Μέτρα έως τον Ιούνιο
Στο μεταξύ, στο υπουργείο Περιβάλλοντος, με πρωτοβουλία του αρμόδιου υφυπουργού για θέματα προστασίας του περιβάλλοντος Γιώργου Αμυρά, έχει συσταθεί ομάδα εργασίας η οποία πρέπει έως τον ερχόμενο Ιούνιο να καταλήξει σε μέτρα για την επίλυση του ζητήματος των δασικών χαρτιών το οποίο παραμένει εδώ και δεκαετίες άλυτο στην Ελλάδα, η οποία είναι η μοναδική χώρα στην Ευρώπη που δεν διαθέτει ολοκληρωμένους δασικούς χάρτες, δασολόγιο και κτηματολόγιο. Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει απροστάτευτα δάση και απροστάτευτα νόμιμα συμφέροντα ιδιοκτητών γης. Σημειώνεται πως από το Σύνταγμα του 1975 προβλεπόταν η διευθέτηση της έννοιας του δασικού χαρακτήρα εκτάσεων και γης, αλλά έπρεπε να φθάσουμε στο 2015 (και το τρίτο μνημόνιο) για να τεθεί ως προαπαιτούμενο και υποχρέωση της χώρας η σύνταξη και κύρωση των δασικών χαρτών.
«Το υπουργείο Περιβάλλοντος γνωρίζει πολύ καλά τα ζητήματα δεκαετιών που ανακύπτουν με αφορμή την ανάρτηση των δασικών χαρτών και εγγυάται ότι με την ολοκλήρωση του πολύπλοκου και δύσκολου αυτού έργου θα προστατευθούν πλήρως τα δάση και τα νόμιμα δικαιώματα των ιδιοκτητών γης» λέει στα «ΝΕΑ» ο Γιώργος Αμυράς.
Τα τρία μεγάλα προβλήματα
Από τις έως τώρα αναρτήσεις των δασικών χαρτών προέκυψαν τρία προβλήματα:
- Οι δασωμένοι αγροί, δηλαδή οι αγροτικές εκτάσεις που μετά το 1945 λόγω εγκατάλειψης των καλλιεργειών από τους ιδιοκτήτες τους δασώθηκαν.
- Οι εκχερσωμένες δασικές εκτάσεις που αποδόθηκαν για καλλιέργεια χωρίς να διαθέτουν τίτλους.
- Η ιδιομορφία της ύπαρξης ή μη του «τεκμηρίου ιδιοκτησίας γης υπέρ του Δημοσίου» (άρθρο 62 Ν. 998/1979).
Και ο κατάλογος των προβλημάτων συμπληρώνεται με τους οικισμούς (αυθαίρετοι ή μη) σε δάση, τον ορισμό των βοσκήσιμων γαιών και μη, αλλά και τη μη ενσωμάτωση του Ιταλικού Κτηματολογίου που ισχύει για τα Δωδεκάνησα στο Ελληνικό Κτηματολόγιο. Στην Κρήτη, στο Ιόνιο, στα Δωδεκάνησα, στα νησιά του Βορείου Αιγαίου, στην Ανατολική και Δυτική Μάνη δεν ισχύει το τεκμήριο υπέρ του Δημοσίου. Για τις περιοχές αυτές επίκειται, όπως προαναφέρθηκε, νέος σχεδιασμός.
Τι προβλέπεται για:
- Αγροτικές εκτάσεις:
Χρησιμοποιούνται κανονικά αν υπάρχει τελεσίδικη απόφαση του Συμβουλίου Ιδιοκτησίας Δασών. - Εκχερσωμένες εκτάσεις:
Οταν η εκχέρσωση συνοδεύεται από διοικητική πράξη, τελεί σε νόμιμη αλλαγή χρήσης, αλλά αυτό δεν αλλάζει τον χαρακτήρα της έκτασης.
Με την ολοκλήρωση των δασικών χαρτών θα προσδιοριστούν οι απαιτούμενες ενέργειες. - Δασωμένους αγρούς:
Γίνεται προσπάθεια για την επιτάχυνση της διαδικασίας απόδοσης του χαρακτήρα τους. - Χορτολιβαδικές εκτάσεις:
Τα φρύγανα (μικρά φυτά) δεν προσδιορίζουν δασικό χαρακτήρα σε έκταση, σύμφωνα με το Τεχνικό Συμβούλιο Δασών.
Ο σχεδιασμός του Περιβάλλοντος αποβλέπει το ίδιο να ισχύει και για τους ασπάλαθους (φυτά μεσογειακής χλωρίδας).
Κατά τη διάρκεια της ανάρτησης των δασικών χαρτών:
- Τι ισχύει για τις οικοδομικές άδειες και επενδύσεις:
Εως τώρα για οποιαδήποτε οικοδομική δραστηριότητα ο πολίτης έπρεπε να υποβάλει αίτηση για έκδοση πράξης χαρακτηρισμού και η αναμονή ήταν από τρία έως πέντε έτη.
Σήμερα, με τον αναρτημένο δασικό χάρτη, αρκεί η βεβαίωση του μηχανικού πως το απλό απόσπασμα του δασικού χάρτη φέρει τον χαρακτηρισμό «ΑΑ», το οποίο κατατίθεται στη υπηρεσία δόμησης του οικείου δήμου και εκδίδεται η οικοδομική άδεια.
Το ίδιο ισχύει και για οποιαδήποτε άλλη επένδυση. - Τι ισχύει για επιδοτήσεις κτηνοτρόφων και αγροτών:
Καμία αλλαγή στις επιδοτήσεις δεν επιφέρει η ανάρτηση του δασικού χάρτη.
Το ίδιο ισχύει και για τη βοσκή, η οποία αποτελεί επιτρεπόμενη χρήση εντός των δασών – με εξαίρεση τα δάση που τελούν υπό ειδική προστασία (διαδικασία αναδάσωσης κ.ά.).
