Ο Γιώργος Χατζηνίκος και τα Κύθηρα

Η σχέση του Γιώργου Χατζηνίκου με τα Κύθηρα υπήρξε εξαιτίας της συζύγου του Τίνας, το γένος Κρίθαρη, η οποία ήταν Κυθήρια. Για δεκαετίες,  ο δάσκαλος, δεν παρέλειπε να κατεβαίνει κάθε Ιούλιο στο νησί, όπου διατηρούσε σπίτι δίπλα στην θάλασσα, για να κάνει τα μπάνια του. Με τα χρόνια ανέπτυξε σχέσεις με κάποια άτομα που έμεναν μόνιμα εκεί και ήταν γνωστός, τουλάχιστον σαν όνομα, στην τοπική κοινωνία, ως ένας διεθνούς φήμης μουσικός.

Ένας πολύ καλός του φίλος από το νησί, ήταν και ο Ολλανδός μηχανικός αλλά και ικανότατος πιανίστας, Γιώργος Κόκσμα, που  ήλθε στα Κύθηρα το 1963 ως απεσταλμένος του Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών, για να βοηθήσει στην δημιουργία υποδομών, και τελικά εγκαταστάθηκε εκεί μόνιμα. Στο σπίτι του, χτισμένο έξω από το χωριό, στην πλαγιά ενός λόφου με θέα την θάλασσα, διατηρούσε και ένα πιάνο με  ουρά.

Πρέπει να ήταν  προς το τέλος της δεκαετίας του 60 όταν ο πεθερός του Χατζηνίκου έτυχε να μιλήσει στον Κόκσμα για τον γαμπρό του, λέγοντάς του ότι ήταν σπουδαίος μουσικός και ότι έπρεπε να τον γνωρίσει. Έτσι όταν γνωρίστηκαν το καλοκαίρι, ο Χατζηνίκος εκμυστηρεύτηκε στον Κόκσμα, ότι δεν μπορούσε να μένει όσο θα ήθελε στο νησί, επειδή δεν υπήρχε πιάνο όπου θα μπορούσε να μελετάει. Ο Κόκσμα προσφέρθηκε να τον βοηθήσει, δίνοντας του την δυνατότητα να πηγαίνει να μελετά στο δικό του πιάνο, στο σπίτι πάνω στον λόφο. Πολλά χρόνια αργότερα, ο Κόκσμα, μου διηγήθηκε την πρώτη εκείνη φορά που άκουσε τον Χατζηνίκο να παίζει  στο πιάνο:

«Κατασκοπεύοντας» την μελέτη του, από το διπλανό δωμάτιο, στην αρχή δεν του έκανε καμία εντύπωση. «Εγκλωβισμένος» στο νησί, ο δάσκαλος δεν είχε παίξει για κάμποσο καιρό.  ΄Οσο όμως περνούσαν οι ώρες και «ζεσταινόταν», τόσο αποκαλύπτονταν σιγά σιγά στον Κόκσμα το μέγεθος της μουσικής ιδιοφυΐας του Γιώργου Χατζηνίκου, εκφράζοντας τον απόλυτο θαυμασμό του και την έκπληξή του βεβαίως, που είχε μια τέτοια εμπειρία στα απομακρυσμένα και υπανάπτυκτα τότε Κύθηρα.

Από τον Γιώργο Κόκσμα διδάχτηκα ως έφηβος πιάνο. Και δεν υπήρξε ούτε ένα μάθημα που να μην μου αναφέρει, ως παράδειγμα, το όνομα Γιώργος Χατζηνίκος. Έτσι, όταν έφτασε το καλοκαίρι, κάπου στα μέσα της δεκαετίας του 80, πήγα και εγώ στο σπίτι του να τον γνωρίσω. Με υποδέχτηκε με την γνωστή του φιλική διάθεση  και αμέσως κάτσαμε στο πιάνο, όπου  διέθετε πια μόνιμα στο νησί. Έζησα έτσι και εγώ εκείνο το απόγευμα, την μύηση της διδασκαλίας του, ακούγοντάς τον να μιλά και να παίζει για πολλές ώρες. Επειδή ήμουν αρχάριος στο πιάνο, πίστευα ότι θα προσπαθούσε  να με αποθαρρύνει να ασχοληθώ σοβαρά με την μουσική. Αλλά αντιθέτως με ενθάρρυνε, επισημαίνοντας μου ότι η μουσική θέλει πολλές θυσίες, που όμως, δεν λογίζονται ως τέτοιες, αν πραγματικά αγαπάμε την μουσική.

Σήμερα, έπειτα από αρκετές συναντήσεις με τον Γιώργο Χατζηνίκο, κρατώ στην μνήμη μου την ανάμνηση ενός ανθρώπου, που το είναι του ήταν ταυτισμένο με την τέχνη της μουσικής, που αγωνιούσε να κατανοήσει την τέχνη αυτή στα υπέρτατα βάθη της, αλλά και να μεταδώσει αυτή την κατανόηση και στους άλλους. Ελπίζω η ανάμνησή του και η διδασκαλία του να μείνουν στοιχεία ζωντανά στην σκέψη μας για πάρα πολύ καιρό.

Παναγιώτης Λευθέρης
www.kytheriosmusic.com