OΡΕΙΝΗ ΑΡΚΑΔΙΑ:ΧΡΥΣΟΒΙΤΣΙ - ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΣΤΕΜΝΙΤΣΑΣ (ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ADELIN FM)

ΕΙΚΟΝΕΣ ΜΕ ΤΟΝ ΦΑΚΟ ΤΟΥ ADELIN FM ΚΥΘΗΡΑ

Το Χρυσοβίτσι είναι ορεινό χωριό του νομού Αρκαδίας. Είναι χτισμένο σε υψόμετρο 1.100 μέτρων σε μία ελατοσκέπαστη πλαγιά του Μαινάλου και αποτελεί έναν από τους πιο ορεινούς οικισμούς της Πελοποννήσου. 

Έχει ανακηρυχθεί παραδοσιακός οικισμός. Βρίσκεται στα νοτιοδυτικά της Τρίπολης, σε απόσταση 21 χιλιομέτρων. Με το πρόγραμμα Καλλικράτης ανήκει στο δήμο Τρίπολης, ενώ με το πρόγραμμα Καποδίστριας ανήκε στον δήμο Φαλάνθου.

 Σύμφωνα με την απογραφή του 2001 είναι 196 κάτοικοι, οι οποίοι ασχολούνται με την κτηνοτροφία και την ξυλεία.

Το Χρυσοβίτσι είναι από τα πιο ιστορικά χωριά της Αρκαδίας. Ως οργανωμένος οικισμός υπάρχει ήδη από το 15ο αιώνα. 

Γύρω στα 1700, αναφέρεται σαν Chrissovizzi σε ενετική απογραφή και λίγο αργότερα σαν παραφθαρμένο σε Ξοβίτζι σε πατριαρχικό έγγραφο ή Ξωβίτσι. 

Το χωριό υπήρξε κέντρο δράσης των επαναστατών του 1821. Βρίσκεται κοντά στο Λιμποβίσι, χωριό του Κολοκοτρώνη. 

Εδώ είχε το ιδιαίτερο γραφείο του ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης με γραμματέα του τον Αναγνώστη Ζαφειρόπουλο από το Ζυγοβίτσι. Πολλοί αγωνιστές είχαν σαν γενέτειρά τους το Χρυσοβίτσι, όπως ο ξακουστός Κουντάνης, ξάδερφος του Κολοκοτρώνη.

Το 1935, στο χωριό άρχισε να λειτουργεί εργοστάσιο επεξεργασίας ξυλείας μέχρι το 1972. Οι εγκαταστάσεις του σήμερα χρησιμοποιούνται για το Μουσείο Δασικής Ιστορίας Μαινάλου.

Τον Ιούλιο του 2008, εκδηλώθηκε πυρκαγιά στην περιοχή, η οποία κατασβέστηκε από δυνάμεις της Πυροσβεστικής
.el.wikipedia.org

Το Λαογραφικό Μουσείο Στεμνίτσας δημιουργήθηκε το 1985, ως Ίδρυμα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα (ΝΠΙΔ) με την ιδιωτική πρωτοβουλία και δαπάνες του Ιωάννη και της Ειρήνης Σαββοπούλου.

Το Λαογραφικό Μουσείο είναι εποπτευόμενο από το Υπουργείο Πολιτισμού και είναι μέλος του Ελληνικού Τμήματος του Διεθνούς Συμβουλίου Μουσείων (ICOM).
Σκοπός του είναι η διάσωση, η διατήρηση και η εξασφάλιση πάσης φύσης λαογραφικού υλικού της Ελλάδας και ειδικότερα α) η δημιουργία αρχείων λαογραφικών μελετών και β) η συγκρότηση και εγκατάσταση στη Στεμνίτσα λαογραφικού μουσείου.

Πόροι του Λ.Μ.Σ. είναι οι επιχορηγήσεις του ΥΠΠΟ και δωρεές από ιδιώτες.
Διοικείται από αιρετό επταμελές συμβούλιο αποτελούμενο από τους: Σωκράτη Κουγέα - Πρόεδρο, Ελένη Τσίρου - Αντιπρόεδρο, Τέτη Χατζηνικολάου - Γεν. Γραμματέα, Δημήτρη Σαββόπουλο - Ταμία, Ελένη Καρασταμάτη, Νέλλα Συναδινού και Παύλο Κωνσταντινίδη - μέλη.

Το κτίριο του Λαογραφικού Μουσείου Στεμνίτσας

Το Λαογραφικό Μουσείο Στεμνίτσας στεγάζεται σε δυο κτίρια, εκ των οποίων το πρώτο είναι ένα τριόροφο σπίτι του 18ου αιώνα, πρώην οικία Γεωργίου Χατζή, το οποίο παραχωρήθηκε στην τότε Κοινότητα Στεμνίτσας και στη συνέχεια στο ΄Ιδρυμα με την επωνυμία « Λαογραφικό Μουσείο Στεμνίτσας» για να λειτουργήσει ως Μουσείο.
Το 1995 οικοδομήθηκε με παραδοσιακούς όρους δόμησης το δεύτερο κτίριο με δαπάνες των: Ιωάννη και Ειρήνης Σαββοπούλου, Παναγιώτη Αγγελόπουλου καθώς και Ιωάννη Μαρτίνου.

Οι Συλλογές του Λαογραφικού Μουσείου Στεμνίτσας

Στο Λαογραφικό Μουσείο αφενός παρουσιάζονται αναπαραστάσεις παραδοσιακών εργαστηρίων, εσωτερικό στεμνιτσιώτικου σπιτιού αφετέρου εκτίθενται μεταβυζαντινές εικόνες, έργα μεταλλοτεχνίας, κεραμικής, ξυλογλυπτικής, κεντήματα, φορεσιές, εκκλησιαστικά σκεύη, φιγούρες θεάτρου σκιών φιλοτεχνημένες από τον καραγκιοζοπαίκτη Λάμπρου Καραδήμα.

Παλαιά πτέρυγα
Στο Ισόγειο εκτίθενται - σε αναπαράσταση - εργαστήρια παραδοσιακών επαγγελμάτων (αργυροχρυσοχόου, κηροπλάστη, καμπανά-κουδουνά, καλαντζή, κανταρτζήδων με μέτρα και σταθμά, τσαγκάρη, καθώς και αποστακτήριο σταφυλιών).
Στο Μεσοπάτωμα έχουν διαμορφωθεί εσωτερικά του στεμνιτσιώτικου σπιτιού με αυθεντικά έπιπλα, υφαντά, μεταξωτά, φωτογραφίες, κασέλες, αντικείμενα χρηστικά και διακοσμητικά. Πρόκειται για τη σάλα ενός εύπορου σπιτιού του 19°ου αιώνα, δωμάτιο με αργαλειό και εργαλεία υφαντικής καθώς το τρίχωρο (χειμωνιάτικο, κάμαρη και κελάρι) μιας μεσαίας οικονομικά οικογένειας.
Στον πρώτο όροφο εκτίθεται σε ειδικά διαμορφωμένο με προθήκες χώρο η συλλογή/δωρεά του ζεύγους Σαββοπούλου, η οποία αποτελείται από αντικείμενα που εκπροσωπούν σχεδόν όλους τους τομείς της ελληνικής λαϊκής τέχνης: ενδυμασίες, αργυροχοϊα, κεντήματα, υφαντά, μεταλλοτεχνία, ξυλογλυπτική και μεταβυζαντινές φορητές εικόνες.

Νέα πτέρυγα
Στο Μεσοπάτωμα έχει διαμορφωθεί μια αίθουσα διαλέξεων με την απαραίτητη υλικοτεχνική υποδομή για προβολές και παρουσιάσεις, ενώ φιλοξενούνται επιτοίχιες βιτρίνες με αντικείμενα εκκλησιαστικής αργυροχρυσοχοίας, υφαντά και άλλα είδη οικιακής τέχνης.
Στον πρώτο όροφο εκτίθεται η Συλλογή του καραγκιοζοπαίκτη Λάμπρου Καραδήμα (φιγούρες, σκηνικά, ρεκλάμες), δωρεά της οικογένειάς του καθώς και αστικές και αγροτικές ενδυμασίες.

 

Συνεργασίες με φορείς στην Ελλάδα και στο εξωτερικό
Το Λ.Μ.Σ. είναι μέλος του Ελληνικού Τμήματος του Διεθνούς Συμβουλίου Μουσείων (ICOM), συμμετέχει σε όλες τις δραστηριότητες του ICOM και συνεργάζεται επίσης με ξένα Πανεπιστήμια.
Συνεργάζεται με άλλα Λαογραφικά Μουσεία της Ελλάδας και το Υπουργείο Πολιτισμού.
Συμμετέχει επίσης σε πανελλήνιες διοργανώσεις υπό την αιγίδα του ΥΠΠΟ.

Οι επισκέπτες του Λαογραφικού Μουσείου Στεμνίτσας
Ετησίως επισκέπτονται το Μουσείο περίπου 10.000 άτομα.
Λειτουργεί καθημερινά, εκτός Τρίτης με είσοδο €1.

 

Ιωάννης (1908-1998) και Ειρήνη Σαββοπούλου (1918-2005): ο πρώτος καταγόμενος από τη Στεμνίτσα, σπούδασε νομικά στην Αθήνα και δραστηριοποιήθηκε με ιδιαίτερη επιτυχία στη δικηγορία. Η επαγγελματική του δραστηριότητα ουδέποτε τον απέκοψε από τον τόπο του, την Στεμνίτσα, στον οποίο επέστρεφε όποτε η πολυσχιδείς δραστηριότητές του το επέτρεπαν. Αγάπησε τη Στεμνίτσα και πολέμησε γι' αυτήν και την αγάπη του αυτή τη μετέδωσε και στην αφοσιωμένη του σύζυγο Ειρήνη Κουγέα-Σαββοπούλου, που μέσα στο μακρόχρονο συζυγικό βίο τους, πολιτογραφήθηκε κι αυτή Στεμνιτσιώτισσα. Κι οι δυο μαζί καθώς πλησίαζε η δύση της ζωής τους, απόθεσαν ό,τι απομένει από τον άνθρωπο, όνομα και υπάρχοντα, στο αγαπημένο τους τόπο τη Στεμνίτσα, ιδρύοντας το Λαογραφικό Μουσείο Στεμνίτσας, που φέρει ως ίδρυμα διακριτικά το όνομά τους.

http://www.stemnitsamuseum.gr/