Ερείπια βυζαντινού κάστρου και οικισμού στην κορυφή βραχώδους υψώματος, στη ΒΑ ακτή των Κυθήρων, πάνω από τον όρμο της Αγίας Πατρικίας και βόρεια του λιμανιού της Αγίας Πελαγίας.
Η περίοδος των 300 χρόνων από το 673 μέχρι το 961 μ.χ. είναι για τα Κύθηρα οι λεγόμενοι «σκοτεινοί χρόνοι» Ήταν τότε που οι Άραβες κατέκτησαν την Κρήτη και ρήμαξαν τα Κύθηρα με τις επιδρομές τους.
Το νησί ερημώθηκε και οι Άραβες χρησιμοποίησαν τις βραχώδεις ακτές του σαν ορμητήρια στις επιδρομές τους. Κρυμμένοι στους δυσπρόσιτους όρμους των Κυθήρων έγιναν ο φόβος και ο τρόμος στα περαστικά καράβια.
Τα Κύθηρα «έρημα και αοίκητα» έγιναν απλησίαστα «ως φωλεός των αθέων Αγαρηνών» σύμφωνα με το συναξάρι του οσίου Θεοδώρου.
Μόλις ησύχασε η θάλασσα των Κυθήρων από τους Άραβες το 961, τότε που τους έδιωξε από την Κρήτη ο Νικηφόρος Φωκάς, τα Κύθηρα σιγά σιγά ξανακατοικήθηκαν.
Σύμφωνα με ένα ανώνυμο χρονικό του 16ου αι. που βρέθηκε στη Βενετία, εκείνη την περίοδο, δηλ. μετά το 961, πρόσφυγες από την Πελοπόννησο ήρθαν στα Κύθηρα και εγκαταστάθηκαν σε ένα ύψωμα στα βόρεια των Κυθήρων, κοντά στην Αγία Πελαγία, απέναντι από τη Νεάπολη της Λακωνίας και δημιούργησαν ένα οικισμό που ονομάστηκε Κολοκυθιά, από τον οποίο σώζεται ο ναός του αγίου Γεωργίου και λείψανα βυζαντινών οχυρώσεων.
Ελένη Χάρου-Κορωναίου
ΦΩΤΟ ΑΡΧΕΙΟ ADELIN 107,3 FM
Ιστορία
Είναι γνωστό πως ο Άγιος Γεώργιος Κολοκυθιάς ήταν η έδρα μιας από τις πέντε διοικητικές περιφέρειες στις οποίες είχαν χωρίσει τα Κύθηρα οι Ενετοί. Ο οικισμός προϋπήρχε από τη μεσοβυζαντινή περίοδο. Η θέση προσδιορίστηκε με ακρίβεια μόλις πρόσφατα.
Φαίνεται ότι οι Ενετοί δεν έκαναν επεμβάσεις. Η οχύρωση ανήκει στην κατηγορία των φρουρίων, τα οποία κατασκεύαζαν οι Βυζαντινοί σε καίρια σημεία προκειμένου να εγκαταστήσουν στρατιωτικά σώματα για τον έλεγχο και την προστασία του θαλάσσιου δρόμου του Μαλέα. Η ανέγερσή του δεν μπορεί να χρονολογηθεί με ακρίβεια. Από τα ακίνητα και τα κινητά ευρήματα στο χώρο μπορούμε να χρονολογήσουμε τη λειτουργία του χώρου ως οχυρού από τον 8ο έως τον 12ο αιώνα.
Η πληροφορία της κατοίκησης στον Άγιο Γεώργιο της Κολοκυθιάς κατά τον 11ο αιώνα, η οποία παραδίδεται σε ανώνυμο ενετικό χρονικό του 16ου αιώνα, αποτελεί ένα ακόμη τεκμήριο για την χρήση του χώρου την εποχή εκείνη.
Η πληροφορία της κατοίκησης στον Άγιο Γεώργιο της Κολοκυθιάς κατά τον 11ο αιώνα, η οποία παραδίδεται σε ανώνυμο ενετικό χρονικό του 16ου αιώνα, αποτελεί ένα ακόμη τεκμήριο για την χρήση του χώρου την εποχή εκείνη.
Δομικά, Αρχιτεκτονικά, Οχυρωματικά Στοιχεία
Η θέση και η πρώιμη εγκατάλειψή της συνέτειναν στη διατήρηση της μορφής του φρουρίου, το οποίο συνιστά τυπικό παράδειγμα της οχυρωματικής αρχιτεκτονικής, πριν από την εξάπλωση της πυρίτιδας.
Το οχυρωματικό περίγραμμα ακολουθεί τη διαμόρφωση του εδάφους, έχει δηλαδή ακανόνιστο, ελλειπτικό σχήμα, με πολυγωνικό το καλύτερα σωζόμενο νοτιοδυτικό τμήμα της ακρόπολης. Η ανατολική πλευρά -τόσο στις γωνίες όσο και στο μέσον-, ενισχύθηκε με πεταλόσχημους πύργους, οι οποίοι διατηρούν, σε κάτοψη το σχήμα τους. Ίχνη θυρώματος εντοπίζονται στο νότιο πέρας της ανατολικής πλευράς.
Το οχυρωματικό περίγραμμα ακολουθεί τη διαμόρφωση του εδάφους, έχει δηλαδή ακανόνιστο, ελλειπτικό σχήμα, με πολυγωνικό το καλύτερα σωζόμενο νοτιοδυτικό τμήμα της ακρόπολης. Η ανατολική πλευρά -τόσο στις γωνίες όσο και στο μέσον-, ενισχύθηκε με πεταλόσχημους πύργους, οι οποίοι διατηρούν, σε κάτοψη το σχήμα τους. Ίχνη θυρώματος εντοπίζονται στο νότιο πέρας της ανατολικής πλευράς.
Εντός του χώρου υπάρχει ο μονόχωρος ναός του Αγίου Γεωργίου αλλά όχι στην αρχική του μορφή.
Πηγές http://www.kastra.eu/
- ΜΑΡΙΝΑ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ, «Η ΟΧΥΡΩΜΑΤΙΚΗ ΘΕΣΗ ΣΤΟΝ ΑΓΙΟ ΓΕΩΡΓΙΟ ΚΟΛΟΚΥΘΙΑΣ ΚΥΘΗΡΩΝ», Διεθνές Συνέδριο από την 25η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, Περιλήψεις-«Οχυρωματική Αρχιτεκτονική στην Πελοπόννησο 5-15 αι.», 2011
Το νησί ερημώθηκε και οι Άραβες χρησιμοποίησαν τις βραχώδεις ακτές του σαν ορμητήρια στις επιδρομές τους. Κρυμμένοι στους δυσπρόσιτους όρμους των Κυθήρων έγιναν ο φόβος και ο τρόμος στα περαστικά καράβια.
Τα Κύθηρα «έρημα και αοίκητα» έγιναν απλησίαστα «ως φωλεός των αθέων Αγαρηνών» σύμφωνα με το συναξάρι του οσίου Θεοδώρου.
Μόλις ησύχασε η θάλασσα των Κυθήρων από τους Άραβες το 961, τότε που τους έδιωξε από την Κρήτη ο Νικηφόρος Φωκάς, τα Κύθηρα σιγά σιγά ξανακατοικήθηκαν.
Σύμφωνα με ένα ανώνυμο χρονικό του 16ου αι. που βρέθηκε στη Βενετία, εκείνη την περίοδο, δηλ. μετά το 961, πρόσφυγες από την Πελοπόννησο ήρθαν στα Κύθηρα και εγκαταστάθηκαν σε ένα ύψωμα στα βόρεια των Κυθήρων, κοντά στην Αγία Πελαγία, απέναντι από τη Νεάπολη της Λακωνίας και δημιούργησαν ένα οικισμό που ονομάστηκε Κολοκυθιά, από τον οποίο σώζεται ο ναός του αγίου Γεωργίου και λείψανα βυζαντινών οχυρώσεων.
Ελένη Χάρου-Κορωναίου
ΦΩΤΟ ΑΡΧΕΙΟ ADELIN 107,3 FM