Τα 100 χρόνια του γιόρτασε εαυτή την εβδομάδα ο αυστραλιανός αερομεταφορέας Qantas κι αυτό που δεν είναι ευρέως γνωστό είναι πως στην ίδρυσή του ρόλο διαδραμάτισε ένας Έλληνας μετανάστης και τα πέντε από τα επτά πρώτα σκάφη του έφεραν ελληνικά ονόματα.
Πολλές από τις συναθροίσεις όπου συζητούνταν η ίδρυση της Qantas (Queensland and Northern Territory Aerial Services) πραγματοποιήθηκαν στο ξενοδοχείο του Κυθήριου στην καταγωγή Χαράλαμπου Κορώνη, στην επαρχιακή πόλη Charleville στην ενδοχώρα της Κουηνσλάνδης, περίπου 700 χιλιόμετρα δυτικά της Βρισβάνης.
Επισήμως, τα γενέθλια της Qantas τοποθετούνται στην 16η Νοεμβρίου του 1920. Και ήταν ο Χαράλαμπος Κορώνης, ο οποίος εισηγήθηκε μερικά από τα νέα αεροσκάφη του νεοσύστατου φορέα να λάβουν ελληνικά ονόματα από την ελληνική μυθολογία, όπως Περσέας, Πήγασος, Αταλάντη και Ερμής.
Hotel Koronis
Supplied
Ο Χαράλαμπος Κορώνης εξελίχθηκε σε ισχυρό οικονομικό παράγοντα και ευεργέτη της περιοχής. Για την συνολική προσφορά του τιμήθηκε επανειλημμένως από την Αυστραλιανή Κοινοπολιτεία.
Περισσότερες πληροφορίες για την διαδρομή του μπορείτε να ακούσετε στην συνέντευξη που μας παραχώρησε ο Ομότιμος Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Charles Sturt στο Bathurst της ΝΝΟ, Γιώργος Καναράκης, ο οποίος επιπλέον συνέταξε το άρθρο που δημοσιεύεται παρακάτω.
Ο ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΚΟΡΩΝΗΣ ΚΑΙ Η ΙΔΡΥΣΗ ΤΗΣ QANTAS
Γιώργος Καναράκης ΟΑΜ
Ομότιμος Καθηγητής του Πανεπιστημίου Charles Sturt
Την Δευτέρα της 16 Νοεμβρίου 2020, η εθνική αυστραλιανή αεροπορική εταιρεία Qantas γιόρτασε τα εκατόχρονα γενέθλιά της. Στην προκείμενη περίπτωση, είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον το ότι το όνομα του Αυστραλιώτη Ελληνισμού είναι άμεσα συνδεδεμένο με το ιστορικό γεγονός της ίδρυσης της Qantas.
Ο Έλληνας που οποίου το όνομα έμεινε γνωστό για τη συμβολή του στην ίδρυση της Qantas υπήρξε ο Κυθήριος Χαράλαμπος Κορώνης, κάτοικος τότε της Κουηνσλάνδης.
Ο Χαράλαμπος Κορώνης, ή Harry Corones όπως έμεινε γνωστός, γεννήθηκε στις 17 Σεπτεμβρίου του 1883 στο χωριό Φρυλιγκιάνικα του νησιού των Κυθήρων.
Το ξενοδοχείο του Χαράλαμπου Κορώνη (Hotel Corones) στα 1930. (Ευγενική παραχώρηση της κας Fran Harding)
Supplied by Fran Harding
Ύστερα από τη δημοτική εκπαίδευση και δύο χρόνια στο στρατό, στις 10 Αυγούστου του 1907, λόγω της οικογενειακής φτώχειας, και χωρίς καμιά γνώση της Αγγλικής, μαζί με τον δωδεκάχρονο ανηψιό του Δημήτρη (Jim) πήρε τον δρόμο της μετανάστευσης για το Σύδνεϋ στην προσπάθειά του να βελτιώσει τη ζωή του και να βοηθήσει την οικογένειά του. Εκεί, για κάμποσο καιρό δούλεψε σκληρά στο ψαράδικο κάποιου Κυθήριου Αρώνη. Στον χρόνο πάνω, πάλι μαζί με τον ανηψιό του, μετακινήθηκαν στη Βρισβάνη όπου δούλεψαν στο μαγαζί της συγγενικής τους οικογένειας των Φρυλιγκαίων. Εκεί ξεκίνησε και η επιτυχημένη και μακροχρόνια καριέρα του Χάρη Κορώνη στον εμπορικό τομέα.
Αλλά το όνειρο του Κορώνη ήταν να δημιουργήσει δική του εμπορική επιχείρηση. Έτσι, το 1909 ο Κορώνης, πάντα μαζί με τον ανηψιό του, και με ένα χρηματικό δάνειο από τους αδελφούς Φρυλίγκου, μετακινήθηκε στην επαρχιακή πόλη Charleville στα νοτιοδυτικά της Κουινσλάνδης, 670 χιλιόμετρα από τη Βρισβάνη, όπου αγόρασε ένα μικρό καφενείο από έναν άλλον Έλληνα. Το Charleville ήταν μια κλιματικά θερμή και πνιγμένη στην σκόνη πολίχνη, αλλά τόπος όπου συνήθως στάθμευαν καραβάνια με καμήλες και βόδια. Εκεί, στο café αυτό, ο Κορώνης έγινε γνωστός για την άριστη εξυπηρέτηση πελατών, το καλό φαγητό και τη θερμή φιλοξενία του, παρόλον ότι για τον ίδιον αυτό ήταν ένα νέο ταξίδι στο άγνωστο.
Ο Χαράλαμπος Κορώνης με την πρωτοπόρο Αυστραλή αεροπόρο Nancy Bird στο Charleville, 1935. (Ευγενική παραχώρηση της κας Fran Harding)
Supplied- Fran Harding
Αργότερα, ο Κορώνης άνοιξε το Paris Café και στη συνέχεια το περίφημο Hotel Charleville, στο πίσω μέρος του οποίου άνοιξε το πρώτο σινεμά του Charleville, στην πόλη που θα περνούσε όλα τα υπόλοιπα χρόνια της ζωής του. Το 1914 παντρεύτηκε την Ευτυχία Φωκά και απέκτησαν δύο παιδιά, τον Πέτρο και τον Αλέξανδρο.
Στο πέρασμα των χρόνων αναγνωριζόταν όλο και περισσότερο η φιλοπονία και η δημοτικότητα του πολύ αγαπητού Κορώνη, γνωστού πια ως Poppa (παππούς), με αποτέλεσμα να προσκληθεί από τις αρχές να συμμετάσχει στην Επιτροπή του Νοσοκομείου του Charleville, της Κεντρικής Επιτροπής των Ασθενοφόρων οχημάτων, καθώς και της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας της πόλης, ενώ στις 14 Ιουνίου του 1965, σε αναγνώριση των αξιέπαινων και πολύχρονων υπηρεσιών του στους κατοίκους της Δυτικής Κουηνσλάνδης, ανακηρύχτηκε επίσημα από τις αρχές της Αυστραλιανής Κοινοπολιτείας Μέλος της Τάξεως της Βρετανικής Αυτοκρατορίας (ΜemberoftheOrderofthe Βritish Εmpire).
Αλλά ο Χάρης Κορώνης ήθελε να βοηθήσει ακόμη πιο πολύ στον τερματισμό της κοινωνικής και γεωγραφικής απομόνωσης της αγαπημένης πόλης του, του Charleville. Και η έμπνευσή του αυτή πραγματοποιήθηκε με την ίδρυση της Qantas.
Η πραγματοποίηση της αξιοθαύμαστης, αλλά και τολμηρής αυτής έμπνευσής του ξεκίνησε το 1919 όταν ένα αεροπλάνο πετώντας από Αγγλία προς Αυστραλία, οι πιλότοι του Sir Keith Smith και Sir Ross Smith το προσγείωσαν στο Charleville για ανεφοδιασμό σε καύσιμα και για ορισμένες επείγουσες επισκευές. Ο Κορώνης, βαθιά εντυπωσιασμένος από την άφιξη του πρώτου αεροπλάνου από την Ευρώπη, φιλοξένησε στο ξενοδοχείο του τους δύο αδελφούς αεροπόρους επί τρεις ολόκληρους μήνες μέχρι τη λήξη των επισκευών.
Στη συνέχεια, όταν ο Sir Hudson Fysh και άλλοι συνεργάτες του αποφάσισαν να ιδρύσουν μια αεροπορική εταιρεία, την οποίαν ονόμασαν QANTAS (Queensland and Northern Territory Aerial Services), αρκετές συναντήσεις τους πραγματοποιήθηκαν στο ξενοδοχείο του Κορώνη και ήταν εκεί που ο Κορώνης, εμπνεόμενος από την ελληνική μυθολογία της γενέθλιας πατρίδας του, της Ελλάδας, επρότεινε τα ελληνικά ονόματα Περσέας, Πήγασος, Αταλάντη, Ερμής και Ιππομένης που έγιναν δεκτά από την επιτροπή και δόθηκαν στα πέντε από τα επτά πρώτα αεροπλάνα της νεότευκτης αεροπορικής εταιρείας.
Όταν το 1920 ιδρύθηκε επίσημα η Qantas, ο Χάρης Κορώνης υπήρξε ένας από τους πρώτους μετόχους της νηπιακής αυτής τότε εταιρείας με μία μετοχή των 100 πάουντς (pounds), ένα πάουντ η μετοχή. Αργότερα, το 1971, o Sir Hudson Fysh θα έγραφε στον Κορώνη. «Θέλω να σε ξανασυναντήσω, μεγάλε και παλιέ φίλε και υποστηρικτή.... Ναι πρώτε τροφοδότη της Qantas».
Ο Χάρης Κορώνης (ο «παππούς») συνέχισε τις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις του στο αγαπημένο του Charleville μέχρι το τέλος της ζωής του. Στο περίφημο ξενοδοχείο του, στο Hotel Corones έμειναν κατά καιρούς διάσημοι επισκέπτες όπως ο αεροπόρος Sir Charles Kingsford Smith, οι αδελφοί Wright, o Gough Whitlam κ.ά.
Τα χρόνια όμως πέρασαν και ο Χάρης Κορώνης άφησε τη ζωή στις 22 Μαρτίου το 1972 σε ηλικία 88 ετών, ενώ το ξενοδοχείο του, το Hotel Corones, στέκεται όρθιο και λαμπρό ως μνημείο στον δημοφιλή Έλληνα «παππού», έχοντας αναγνωριστεί το 1993 από το Εθνικό Τραστ της Κουινσλάνδης, ενώ το 1997 περιελήφθηκε στον Κατάλογο Εθνικής Κληρονομιάς της Αυστραλίας.
Πιστεύω πως δεν είναι ευρύτερα γνωστή η ελληνική σχέση με την ίδρυση της Qantas, της πρώτης αυστραλιανής δημόσιας αεροπορικής εταιρείας. Ίσως το γεγονός αυτό να εκπλήσσει. Εντούτοις αποτελεί ένα ακόμη παράδειγμα της μακρόχρονης, πολυποίκιλης και ενδιαφέρουσας συμμετοχής και συμβολής των Ελλήνων σε ολόκληρη την αυστραλιανή ήπειρο.
Ο Χάρης Κορώνης υποστήριξε την Qantas στο ξεκίνημά της όχι για προσωπικό οικονομικό κέρδος, αλλά γιατί ο ίδιος ήταν άνθρωπος με διορατικότητα και που από την αρχή αντιλήφθηκε το ζωτικά θετικό εμπορικό και πολιτισμικό αποτέλεσμα που θα είχε μια αεροπορική εταιρεία στην ανάπτυξη αφενός της Κουηνσλάνδης, αφετέρου της Αυστραλίας ολόκληρης τόσο στον εθνικό όσο και στον διεθνή χώρο.
sbs.com.au/language
