Δεν είχαμε δει στη ζωή μας ποτέ στην πόλη της Νεάπολης κάποιον άνθρωπο
να φοράει την παραδοσιακή Κρητική στολή με τις Φουφούλες και όταν είδαμε
μια φωτογραφία ενός συμπατριώτη μας που έζησε πολλές δεκαετίες στην
αγορά μας και μάθαμε με μεγάλη αληθινά προσπάθεια και αμέτρητες
διασταυρώσεις από τα εγγόνια του που ζουν σήμερα το βιογραφικό του με
ακρίβεια αποφασίσαμε να τον τιμήσουμε παρουσιάζοντας τη ζωή του για να
την μάθουν και οι νεώτερες γενιές των Βατικιωτών .
Ο εν λόγω
μνημονευόμενος συμπατριώτης μας Iωάννης Γεωργίου Νυχάς , ο Φουφουλάς ,
Φωτογραφία , γεννήθηκε στον Άγιο Νικόλαο Βοιών το έτος 1843 και πέθανε
στην Νεάπολη το έτος 1936 ανήμερα του Πάσχα σε ηλικία 93 ετών .
Στην
Νεάπολη ο Γιάννης Νυχάς παντρεύτηκε την Κανέλη Ψαρρού κόρη του
Δημητρίου Ψαρρού και της Μαρίας Ασλάνη σε πρώτο γάμο και απέκτησαν
παιδιά τον Γεώργιο τον Δημήτρη την Ελένη και την Ευγενία , και την
Μαρίτσα Κοκκινάκη κόρη του ιερέα Παναγιώτη Κοκκινάκη και της Ελένης
Σαραντίτη σε δεύτερο γάμο και απέκτησαν παιδιά τον Τάσσο τον Παναγιώτη
την Αλεξάνδρα (Καντούλα) και τον Μανώλη .
Κάθε άνθρωπος έχει τα δικά
του ήθη και έθιμα και αυτά είναι τα έθιμα του τόπου της καταγωγής μου
έλεγε συχνά ο ίδιος στην παραλία της Νεάπολης στο ποτοποιείο που
διατηρούσε η οικογένεια Νυχά τότε , το σημερινό café stanento.
Τα
ρούχα που φοράει στη φωτογραφία , φανερώνουν με τον πιο πειστικό τρόπο
την καταγωγή της οικογένειας Νυχά που ξεκινάει από τα Σφακιά της Κρήτης
μια από τις πιο ανυπότακτες περιοχές της Ελλάδος και το πραγματικό της
επίθετο ήταν Σγουρός , μαρτυρία του ιδίου και του αδελφού του στο
ποτοποιείο τους στην Νεάπολη .
Το χρονικό διάστημα από 1669 – 1898
που η Κρήτη πέρασε σε Οθωμανικό έλεγχο πολλές Κρητικές οικογένειες
εγκατέλειψαν το Νησί και άλλαξαν το επίθετο τους για να χάσουν τα ίχνη
τους οι πασάδες με τους οποίους είχαν έλθει σε σύγκρουση λόγω της
καταπίεσης και της καταδίωξης τους . Πάρα πολλοί εγκαταστάθηκαν στα
Κύθηρα και στα Νότια παράλια της Πελοποννήσου όταν τελικά αφέθηκαν
αβοήθητοι από την Αυτοκράτειρα Αικατερίνη και τον στόλο του Αλέξιου
Ορλόφ που τους είχαν ξεσηκώσει να αντιμετωπίσουν τον Τουρκικό στρατό ο
οποίος κατάφερε τελικά σύντομα να καταστείλει την επανάσταση του 1770
(Ορλοφικά)
Ο Αρχηγός τους Ιωάννης Βλάχος ή Δασκαλογιανάκης
παραδόθηκε και εκτελέστηκε στο Ηράκλειο μετά από βασανιστήρια γιατί
αρνήθηκε να προδώσει τους φίλους του .
Στα εγγόνια του ο Φουφουλάς
Ιωάννης Νυχάς γιός του Γεωργίου Νυχά και της Ελένης Λιβανού εξιστορούσε
την ιστορία της οικογένειας τους στα Σφακιά πολλές φορές λέγοντας την
στην εγγονή του Μαρίτσα Νυχά , την περμανθούλα του , όταν τον ρωτούσε
γιατί φοράει την Κρητική παραδοσιακή ενδυμασία και όχι τα ρούχα που
φορούσε ο πατέρας της, όπως η ίδια διηγείται σε περιγραφή της για τον
παππού της γραμμένη το έτος 1943 που ήταν παιδούλα , λίγα χρόνια μετά
τον θάνατο του .
Εγώ παιδί μου κατάγομαι από τα Σφακιά της Νήσου
Κρήτης . Όπως όλοι ξέρουμε είναι ένα Νησί γεμάτο θυσίες και προσφορά
αίματος για την ελευθερία της Ελλάδος . Ο πατέρας μου είχε έξη αδέλφια
παλικάρια στο παρουσιαστικό τους και στο χαρακτήρα τους . Στην Κρήτη
τότε οι Τούρκοι κατακτητές έκαναν φρικτά εγκλήματα και γρήγορα η
οικογένεια μας ήλθε σε μεγάλη σύγκρουση όταν ο Πασάς στα Σφακιά διάλεξε
την αδελφή τους για το χαρέμι του η οποία προτίμησε και σκοτώθηκε
πέφτοντας από τα τείχη του παλατιού .
Έφυγαν από τα Σφακιά μια νύχτα
τα τρία αδέλφια με μια γαΐτα και έφτασαν μετά από μεγάλη ταλαιπωρία
στην ανοικτή θάλασσα στους Ηλιούς (Αντικύθηρα)
Στην συνέχεια τα τρία
αδέλφια πήγαν στα Τριφυλλιάνικα στα Κύθηρα και λεγόντουσαν εκεί
Τριφύλληδες γιατί τους έψαχναν παντού οι Τούρκοι διώκτες τους.
Το
όνομα Νυχάς προϋπήρχε στις οικογένειες Τριφύλλη των Κυθήρων σαν
παρατσούκλι και μια άλλη εκδοχή είναι ότι τους αποδόθηκε επειδή ήταν
καλλίφωνοι και κράταγαν στο ψάλσιμο τον ήχο , Ηχάς και με παραφθορά
έγινε Νυχάς … Πάντως στην Αγία Τριάδα της Νεάπολης γύρω στο 1955 εγώ
θυμάμαι ένα δεξιό ψάλτη και καλό άνθρωπο με το όνομα Νυχάς που έμενε σε
ένα σπίτι στο επάνω μέρος του βράχου .
Γεγονός είναι ότι ο πρώτος
Νυχάς της περιοχής μας ήρθε από τα Κύθηρα και ήταν παπάς , λεγόταν
Ιωάννης και το πραγματικό του επίθετο ήταν Τριφύλλης . Ήρθε στον Άγιο
Νικόλαο με την οικογένεια του σαν παπάς και είχε πολλά παιδιά . Τρεις
γιους και 5-6 κόρες . Γιοί του ήταν ο Σταύρος , ο Γεώργιος και ο
Αναστάσιος .
Οι Νυχάδες της Νεάπολης κατάγονται από τον Γεώργιο τον
πατέρα του Ιωάννη Γεωργίου Νυχά ο περί ου ο λόγος εδώ . (Αρχείο :
«Απόγονοι οικογενειών» του Νίκου Παυλάκη)
Πηγή Stathakis Panagiotis