Σε απόσταση 15΄ βορειοανατολικά από τη
νέα Μονή βρίσκεται η παλαιά Μονή, κτισμένη σε μια φυσική χαράδρα δίπλα
στα ήρεμα νερά του χειμάρρου Σωφρόνη (σε απόσταση 20΄από τη Σπάρτη).
Πρόκειται για μία ολόκληρη μοναστική
πολιτεία με κελλιά για τους Μοναχούς, διαδρόμους ανάμεσα στα κελλιά, Ναό
(Καθολικό), αποθήκες για τα τρόφιμα, Τραπεζαρία των Μοναχών («Τράπεζα»)
και άλλους μοναστηριακούς χώρους.
Σύμφωνα με την κτητορική επιγραφή, η
οποία σώζεται μέσα στο σπηλαιώδη Ναό του παλαιομονάστηρου, η Μονή
κτίστηκε το έτος 1305 επί βασιλείας του Αυτοκράτορος του Βυζαντίου
Ανδρονίκου του πρεσβύτερου (1283-1328):