Πανδημικά σταχυολογήματα μιάς άλλης έποχής..... (Στά Κύθηρα τής Βρετανικής προστασίας )

Γράφει ο κύριος Αναστάσιος Πήλιας 

Πανδημικά σταχυολογήματα μιάς άλλης έποχής.....

(Στά Κύθηρα τής Βρετανικής προστασίας )

Τά Κύθηρα καί τά ύπόλοιπα νησιά τών Επτανήσων , τό 1817 ύπάγονται στήν Αγγλία. Η κεντρική διοίκηση συμπληρώνει τό σύστημα πανδημικής προστασίας τού νησιού καί έπί Φιλίππου Newton Aγγλου τοποτηρητού οίκοδομείται σύγχρονο λοιμοκαθαρτήριο τό 1817, μέ δημόσια ύποχρεωτική αγγαρεία τών Κυθηρίων (βλ.Μ. Πετρόχειλο, καί σύγχρονη έρευνήτρια κκ.Έλένη Χάρου) συμπληρώνοντας σήμερα, ,ότι ή τοπική Έκκλησία συμμετείχε στήν κατασκευή του.

Συγκεκριμένα μέ τήν άναφορά τής 16.VI.1817καί έγγραφο τού Πρωτοσυγγέλου Δανιήλ-Σαγιάνου,πρός τόν άρχηγό τής έκτελεστικής άστυνομίας Κυθήρων, ό τελευταίος ,τόν ένημερώνει ,ότι ή έκκλησία διάκειται εύνο'ικά στή δημιουργία τού Λαζαρέτου στις έργασίες τού όποίου θά συμμετάσχουν ,ένθουσιωδώς, όλοι οί ίερείς τής Χώρας τών Κυθήρων.

Στό Καψάλι ... αυτή τήν ίδια έποχή κατασκευάζεται καί ..... κτίριο άνεφοδιασμού τροφίμων καί όπλων, ονομαζόμενο Γρανάγιον. Οί Κυθήριοι πού συμμετέχουν στίς σκληρές άγγαρείες γιά τά άνωτέρω, συνεχούς έπισκευαστικής συντήρησης, φοβούμενοι τίς πανδημίες τής έποχής καί τόν κίνδυνο μετάδοσης σέ αύτούς λοιμού (,έπειδή άπό τό 1822 βρίσκονται ύπό τήν άπειλή έξαρσης τής πανώλης) μέ όργή καταφεύγουν τό 1827 στόν τοποτηρητή Εμμαν. Καλούτση καί έπιτυγχάνουν τήν μείωση τής συμμετοχής τους ,πού άτόνησε αύτή σιγά σιγά(βλ. Μ.Πετρόχειλο ,Ιστορία τής νήσου τών Κυθήρων, έκδ. Θεόδωρου Γεωργακόπουλου ,Αθήνα 1940) Τό 1832 , οί Αγγλοι καθιστούν τό Καψάλι τών Κυθήρων τήν κύρια βάση άνεφοδιασμού τους γιά τά ύπόλοιπα λοιμοκαθαρτήρια. (βλ. Θέκλα Πεφάνη,Οί διαδρομές τών λοιμοκαθαρτηρίων στό Μεσογειακό χώρο, Διάλεξη 2006/86 ΕΜΠ) .

Τήν ίδια ίστορικά έποχή καί συγκεκριμένα τό 1850, ίδρύονται καί λειτουργούν στά Κύθηρα 2 μικρά υγειο- νοφυλάκια τό ένα στόν Αγιο Νικόλαο Αβλέμονα, καί τό άλλο , στήν Αγία Πελαγία Κυθήρων, πού σύμφωνα μέ τήν διοικητική συστατική πράξη ,θά ύπήρχε ένας μόνιμος ύγειονοφύλαξ. (βλ.διατριβή έπί ύφηγεσία, Ι. Λασκαράτου, Πρόληψη τής άρρώστιας καί κοινωνικής προστασίας στά Έπτάνησα έπί Άγγλοκρατίας, Αθήνα, 1985.)

Τό ύγιειονομειο τής Αγίας Πελαγίας Κυθήρων κατά μία μη

διασταυρωμένη μαρτυρία άειμνήστου συγγενούς μου γέροντα πολύ παλιού κατοίκου της, Θεόδωρου Ζαντιώτη(Γεραντή) ύπήρχε στήν τοποθεσία τού σημερινού αίσθητικού στίγματος -κτιρίου τού Τελωνείου. Σύμφωνα μέ τήν παλιά μαρτυρία του, ή Αγία Πελαγία είχε, ούτε 10 σπίτια, τόν παλαιό ναό της πρίν τήν καταστροφή της, από τήν νάρκη τής κατοχής καί μερικούς νερόμυλους, μέ πιό γνωστό αύτόν τού Μεγαλοκονόμου. Σημαντική θάταν γιά τά συνακόλουθα τών πανδημιών ,είδικά γιά τά Κύθηρα έκείνης τής έποχής ή άκόλουθη ίστορική πραγματικότητα.

Μετά άπό κάθε πανδημία άκολουθούσε ή άπο λύμανση όλων τών άντικειμένων,ρούχων, οίκιακών συσκευών κλπ. Ή άπολύμανση γινόταν μέ καπνό, πού προερχόταν άπό καιόμενο λιβάνι ,γόμα, νιτρικό άλας καί θιάφι καί μετέπειτα έκθεση τους στόν ήλιο καί στόν άέρα. Έδώ στό παραγόμενο άπό τήν καύση θείο SO2 ,προστίθετο καί τό παρα γόμενο O2,μέ τίς άντισηπτικές-όξειδωτικές ίδιότητες. Είδικότερα γιά τήν άπολύμανση τών έπιστολών ,αύτές πρίν τήν διάθεση τους ,σέ είδικό χώρο λαμβάνονταν διά λαβίδος, ή όποία είχε έμβαπτιστεί προηγουμένως έντός όξους. Έτίθεντο σέ όρισμένη θέση καί άνά τέταρτο τής ώρας ,έκαπνίζοντο έπί καιομένων άχύρων (Από τό ύπό έκδ. νέο βιβλίο μου.Εθιμική δικαιοσύνη...κλπ στά Επτάνησα τών Δυτικών κυριαρχιών....)