Ο ΕΘΝΙΚΟΣ ΜΑΣ ΠΟΙΗΤΗΣ ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΣΟΛΩΜΟΣ, Η ΣΧΕΣΗ ΤΟΥ ΜΕ ΤΑ ΦΡΑΤΣΙΑ ΚΑΙ ΤΟ ΕΓΚΛΗΜΑ ΤΟΥ ΣΟΛΩΜΟΥ ΣΤΟ ΠΑΛΑΙΟΚΑΣΤΡΟ.
Μετά την πτώση του Χάνδακα στην Κρήτη από τους Οθωμανούς (1645-1669), οι πρόγονοι του μεγάλου εθνικού μας ποιητή κατευθυνόμενοι προς την Ζάκυνθο έκαναν μια στάση θα λέγαμε στα Κύθηρα. Η οικογένεια παρέμεινε στο νησί για ένα σεβαστό χρονικό διάστημα. Τα βήματά τους ωστόσο ανιχνεύονται και στα Φράτσια όπου κατά τη διάρκεια του 17ου αιώνα αποκτούν περιουσία στην ευρύτερη έκταση του χωριού. Έτσι δικαιολογείται και η θέση "στου Σολωμού" πίσω από τη θέση Ροβιθέα στο δρόμο προς τα Δόκανα. Επιπρόσθετα όμως στις απογραφές της εποχής εκείνης του χωριού μας, καταγράφεται και ένας ιερομόναχος ονόματι Άγγελος Σαλαμών ο οποίος είναι κατά σάρκαν αδελφός του προ παππού του Διονυσίου Σολωμού. Δεν γνωρίζουμε την πορεία του αρχιμανδρίτη αυτού εκτός του ότι στα Φράτσια συντάσσει την διαθήκη του την οποία μεταβιβάζει σε κάποια Παυλακοπούλα που τον υπηρετούσε. Έκτοτε η περιουσία περιέρχεται σε έναν από τους κλάδους των Παυλάκιδων του χωριού.
Μια παράδοση, από τις πολλές του ιδίου είδους, που ακολουθούν τις γενεές μας στο πέρασμα των αιώνων είναι κι αυτή του ίσκιου* κάποιου ονόματι Σολωμού ο οποίος εμφανίζεται τις νύχτες με καλόφεγγο* στο γεφύρι του Παπουδά στον δρόμο προς Βιαράδικα. Ο εν λόγω Σολωμός (κατά κάποιους Φρατσιώτης, κατά άλλους Βιαραδιώτης), παντρεμένος με μια γυναίκα της οποίας δεν σώζονται λοιπά στοιχεία, (παρά μόνον η αμφιλεγόμενη καταγωγή της στο ίδιο μοτίβο με του συζύγου της), θέλουν να την δολοφόνησε ρίχνοντάς την από μεγάλο ύψος στα κοφτερά φρύδια* του Παλαιόκαστρου. Οι λόγοι του εγκλήματος δεν είναι ευδιάκριτοι αν και πολλάκις έχει ειπωθεί πως την πέταξε κάνοντάς το να φανεί ως ατύχημα επειδή η γυναίκα δεν μπορούσε να τεκνοποιήσει.
Οι αρχές όμως της εποχής αποφάνθηκαν πως η άτυχη γυναίκα δεν είχε δυστύχημα αλλά εφονεύθει. Ο Σολωμός καταδικάστηκε σε θάνατο δι'απαγχονισμού στη θέση Γούρνες* όπου μέχρι και σήμερα υπάρχει ένα γερασμένο πλέον δέντρο (χαρουπιάς) που σκίασε το άψυχο σώμα του κατάδικου. Η θέση της καταδίκης δεν ήταν τυχαία αφού από εκεί φαίνεται ολοκάθαρα η περιοχή του Παλαιόκαστρου και οι τιμωροί του είχαν ως σκοπό το τελευταίο θέαμα που θα αντικρίζουν τα μάτια του καθώς θα πνίγεται, να είναι η τοποθεσία που διέπραξε το έγκλημα.
Τέτοιες διαστάσεις πήρε το θέμα που η παράδοση θέλει τους θεατές της τιμωρίας που συγκεντρώθηκαν να είναι τόσοι πολλοί που κάλυπταν το δρόμο από το Γεφύρι του Παπουδά έως και το Γεφύρι της Μαύρης Λίμνης! Για όσους γνωρίζουν μιλάμε για μια αρκετά μεγάλη απόσταση!
Εδώ όμως γεννώνται κάποια ερωτήματα.
Ποιος ήταν αυτός ο Σολωμός; Υπήρξε συγγενική σχέση με τους προγόνους του ποιητή; Είναι ένα αληθινό περιστατικό του παρελθόντος κι αν ναι γιατί κανείς απ'τους χρονικογράφους της εποχής δεν το έχει καταγράψει αφού έλαβε τόσο μεγάλες διαστάσεις, τη στιγμή μάλιστα που κατέγραφαν λιγότερο σημαντικά περιστατικά;
Ίσως βέβαια οι ίδιοι να φοβούνταν κάποια ανώτερη πολιορκία ή κάποιον δαίμονα λόγω του τρόπου του εγκλήματος και της μετέπειτα τιμωρίας, μιλώντας φυσικά για μια εποχή με άλλες αντιλήψεις, αυτό όμως είναι μια σκέψη καθαρά δική μας και πιθανόν τελείως λανθασμένη...
Κανείς έπειτα δεν αναφέρει περαιτέρω στοιχεία ούτε για τους πρωταγωνιστές αλλά ούτε και για τη χρονική περίοδο του συμβάντος. Παρόλα αυτά η τοπική μας παράδοση θέλει παλαιότερους χωριανούς, που κανείς όμως δεν προσδιορίζει ποιοι είναι, προς έκπληξή των να έχουν έλθει σε επαφή οπτική κι άλλοτε ακουστική με το ανάραχο* του Σολωμού.
Όπως και να είχαν όμως οι καταστάσεις σαν αύριο στις 9 Φεβρουαρίου 1857 έκλεισε τα μάτια του ο μεγάλος εθνικός μας ποιητής Διονύσιος Σολωμός. Τα Φράτσια μας λοιπόν έχοντας μια ελάχιστη γεύση από την μεγάλη αυτή προσωπικότητα του Έθνους μας μνημονεύουν τον ίδιο και τον θείο του με αυτό το μικρό κειμενάκι.
ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ Ν. ΣΟΛΩΜΟΣ
8/4/1798 - 9/2/1857
ΕΘΝΙΚΟΣ ΠΟΙΗΤΗΣ ΤΗΣ
ΕΛΛΑΔΟΣ
ΑΓΓΕΛΟΣ ΣΑΛΑΜΩΝ
" ΑΡΧΙΜΑΝΔΡΙΤΗΣ "
ΕΖΗΣΕ ΚΑΙ ΕΔΡΑΣΕ ΣΤΟ ΧΩΡΙΟ ΜΑΣ
Ίσκιο: στην τοπική διάλεκτο είναι το φάντασμα.
Φρύδια: είναι οι απότομοι, βραχώδεις και κατακόρυφοι γκρεμοί.
Καλόφεγγο: το φεγγάρι από την πανσέληνο έως το τελείωμά του πριν το νέο φεγγάρι.
Θέση Γούρνες είναι το τοπωνύμιο προς Βιαράδικα λίγο πιο κάτω από το εκκλησάκι της Αγίας Μαρίνας κι όχι εσφαλμένα της Κεράς το πηγάδι στα Κασιματιάνικα.
Ανάραχο: είναι το φάντασμα.
Υ.Γ. Ευχαριστούμε την κυρία Ελένη Χάρου για την παροχή πληροφοριών σχετικά με την διαμονή των Σολωμών στα Κύθηρα καθώς και τον πολύ σεβαστό κύριο Δημήτριο Κ. Παυλάκη, απόγονο της κληρονόμου Παυλακοπούλας για την παροχή λοιπών στοιχείων.
ΠΗΓΗ
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου